హే.. గాంధీ! -జనవరి- 30 గాంధీజీ వర్ధంతి సందర్భంగా

'హే.. గాంధీ!' అన్నాడు రాముడు.

'మహాత్మా! నువ్వు బతికున్నంత కాలం 'రఘుపతి.. రాఘవ.. రాజా.. రాం..' అంటూ పద్దాకా రాంకీర్తనలతో నా బుర్ర పాడుచేసేవాడివి! అందరికీ సన్మతి ఇవ్వమని తెగ ఇబ్బంది పెట్టేవాడివి. ఇప్పుడు ఆ రఘు.. రాఘవులు... రాజా.. రాం' లంతా .. ప్రతిపక్షాలలో చేరిపోయారయ్యా!  నా రామరాజ్యస్థాపనకి అడ్డు పడుతున్నారయ్యా!'

‘నారాయణ.. నారయణ.. అల్లా,, అల్లా..   భగవంతుడి బిడ్డలమే మేమల్లా!.. అనుకొని సర్దుకు పోరాదా రామా?'

'అల్లా వచ్చి నచ్చి చెప్పినా ఆ నారాయణా.. ఈ  సత్యనారాయణా.. అంతా  అవతలి పక్షంలోనే ఉండి పుల్లలు పెడుతున్నారు కదయ్యా!’

ఆలోచనలో పడ్డాడు మహాత్ముడు.

సందుచూసుకొని అందుకొన్నాడు ఆంజనేయుడు 'బాపూజీ!. నరలోకంనుంచి నాకూ సమాచారం ఉంది. నువ్వు సత్యంతో  ప్రయోగాలు చేసావు.   నీ వారసులు  ఇప్పుడు అక్కడ అసత్యాలతో ప్రయోగాలు చేస్తున్నారు. అమాయకులైన జనాలలో అయోమయం సృష్టిస్తున్నారు'

'అసత్యాలతో ప్రయోగమా?!'

'అవును మహాత్మా! ఎన్నికలు తన్నుకు రాగానే ముందు అసత్యం సత్యం మేకప్పేసుకొని తైతెక్కలాడేందుకు  తయారవుతోంది! చాలా పార్టీల ఎజెండాలు అసత్యాలతో చేసే ప్రయోగాలే! అభ్యర్థులైతే సాక్షాత్తూ  మూర్తీభవించిన అసత్యనారాయణమూర్తులు! ఎన్ని లక్షల కోట్లు అక్రమంగా సంపాదించిన షావుకారైనా .. ఎన్నికల సంఘం ముందు ఒకటో అరో  తప్ప ఏ కారూ లేని   బికారి. ఆ డొక్కు కారూ ఏ బ్యాంకువారి  సహకారంతోనో అరువుమీద  తెచ్చుకొన్నదంటున్నాడు.. పాపం. ఇంటాడాళ్ళ  షాపింగు పనికే  ఆ కారు.  అయ్యవారు చట్టసభకు వెళ్లి రావాలన్నా షేరు ఆటోనే గతి. ఆస్తి పాస్తులకన్నా.. అప్పులు, పన్నులు.. పస్తులైనా ఉండి కట్టాల్సిన బొచ్చెడు శిస్తులు! ఇంత కష్టంలో ఉండీ మరి ఎన్నికల్లో పోటీ ఎందుకయ్యా? అంటే..  ప్రజాసేవ ఓ గ్రామైనా చేయకపోతే  జీవితానికసలు పరమార్థమే లేదు. వృథా ఐపోతుందని  బతికున్న రోజుల్లో తవరు ఏ  సేవాగ్రామ్ లోనో సెలవిచ్చారుట! మీ మాటే మీ వారసులకు శిరోధార్యమట!’

బిత్తర పోయి చూశాడుబాపూజీ.

తవరు చెట్టైతే వాళ్లు తమరి పేరుతో అమ్ముడయ్యే పచ్చికాయలు. తవరు తల్లైతే వాళ్లు తమరి  కొంగుచాటున ఎదిగిన  పసిపిల్లకాయలు! '

'నిజంగానే వాళ్లు నా సిధ్ధాంతాలను నమ్మి ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తున్నారేమో?  అనుమానం.. అవమానం అవుతుందయ్యా హనుమంతయ్యా!’

'మరే.. మహాత్మా! వాళ్లంత ఉగ్రభక్తులు కాబట్టే తవరు తాగద్దన్నారని  కల్లు గట్రా  మానేసి ఖరీదైన సీమ సరుకుతో సర్దుకుపోతున్నారు. సన్నకారుకంత భరించే స్తోమతుండదు కాబట్టి.. చీపు లిక్కరు బట్టీలు పెట్టించి  ప్రజాసేవలో తరిస్తున్నారు. చాలా సర్కారులకు మొన్నటి వరకూ అబ్కారీ వసూళ్ళే అసలైన ఆదాయం. జనంకూడా జాతిపితను మర్చి పోలేక .. తవరి జయంతి, వర్ధంతుల రోజుల్లో.. మందు  దుకాణాలు  బందుపడున్నా ఏ సందులో షట్టరు సందులో నుంచైనా పుడిసెడు పుచ్చుకోనిదే  నిద్రపోవడం లేదు.. పాపం'

'రామ!.. రామ! రామరాజ్యం వస్తే జనమంతా సుఖపడతారని కదా హనుమా  నా కల!’

‘సుఖపడే పాలన  యధేఛ్ఛగానే సాగుతోంది మహాత్మా అక్కడా! చెప్పడానికి  నాకే సిగ్గేస్తోంది.. రాజభవనాల్లో సైతం రాసలీలల స్వేఛ్చకు ఇబ్బందుల్లేవు. మోక్షమందించే ఆశ్రమాలు గొంది గొందికీ వందలు వందలు వెలుస్తూనే ఉన్నాయ్! మాయా మర్మాలతో  ప్రయోగాలు సాక్షాత్తు న్యాయదేవత కళ్లముందే  సశాస్త్రీయంగా సాఫీగా సాగిపోతున్నప్పుడు ఇహ  జానకీరాముడొచ్చి పాలనలో  కలగ చేసుకోవాలా? బంగారం  బిల్లులు.. ఆస్తి పత్రాలు..  బ్యాంకు కాతాలు.. బినామీలు..  నోట్ల నకిలీలు..  అన్నీ అసత్యంతో నల్లమారాజులు నిత్యం చేసే ప్రయోగాలేగదా!  నీది చరఖా చక్రం తిప్పుకొనే తిప్పలు. నీ వారసుల్ది  రాజకీయచక్రం స్వలాభంకోసం తిప్పే ఎత్తులు!’

‘చెడు.. వినొద్దు.. కనొద్దు.. అనొద్దు.. అన్న నా మొత్తుకోళ్లో మరి?’

‘చెడు అన్న ఆ ఒక్క పట్టింపు తప్పించి మిగతా ఆ ‘అనద్దు.. కనొద్దు.. అనద్దు’  సూత్రం మాత్రం మహా నిబద్ధతతో పాటిస్తున్నారు మహాత్మా తమరి వారసులు.. గాంధీలు. ఆడది అర్థరాత్రి ఒంటరిగా నిర్భయంగా బైట తిరిగినప్పుడే దేశానికి నిజమైన స్వాతంత్ర్యమని మీరు మరీ అత్యాశ పెట్టారు కదా పిచ్చితల్లులకు!  మగాడే బైట పగటిపూట పదిమంది మధ్యలో ధీమాగా తిరిగే రోజులు కావని తెలుసుకోలేని అమ్మళ్లు ఇప్పుడు నానా అగచాట్లు పాలవుతున్నారు! ఏ మాటకు ఎవరు ఏ పూట ఏ  విపరీతార్థం లాగుతారో.. ఏ వైపునుంచి ఏ వాహనం తూలుతూ వచ్చి మీదెక్కుతుందో.. ఏ ముఖపుస్తకం టపా ‘ఠపా’మని పేలి ఎవరు ఎప్పుడు టపా కట్టాల్సొస్తుందో .. అంతా గందరగోళంగా ఉందిప్పుడు కింది భూగోళంలో! జీవితం క్షణభంగురం. నిజవేకానీ.. మరీ భంగుతాగినోడి మాదిరి తూలుతో సాగడం ఎంత ఇబ్బందో  సామాన్యులకు?’

‘ఐతే మళ్లీ ఓ సారి నా భరత ఖండాన్ని దర్శించి రాక తప్పదంటావా హనుమా?’ లేచి నిలబడ్డాడు బాపూజీ.

'బొడ్దులో గడియారం, బోసి నోరు, చేతిలో కర్ర, కొల్లాయి గుడ్డ, కళ్ల జోడు.. వంటివన్నీ వంటిమీదుంటేనే గాంధీతాత అనుకొనే తరాలు తెరమరుగయ్యాయి పిచ్చి మహాత్మా! గాంధీ అంటే మొన్నటోళ్లకి ఇందిరా గాంధి, నిన్నటోళ్లకి సోనియా గాంధి. ఇప్పటోళ్లకి రాహుల్ గాంధి. రేపటోళ్ళకి ఏ ప్రియాంక గాంధీనో.. అమె బిడ్డో!’

అంటే నా'దేశం నన్ను మర్చి పోయినట్లా.. నా బోధలు గుర్తుకురానట్లా?’

'’గాంధీ’ అని కొట్టి చూడు బాపూజీ ఈ కంప్యూటర్లో! ‘రాహుల్ గాంధీ’ అన్న హిట్లే ఎక్కువ కనిపిస్తాయయ్  గూగుల్ వెదుకులాట యంత్రంలో!  ఇప్పట్టున ఏ ఇండియా టు-డేతో సర్వే తీయించినా  ఇందిరా గాంధీకన్నా మోహన్ దాస్ కరమ్ చంద్ గాంధీకే తక్కువ ఓట్లొస్తాయి కచ్చితంగా ‘మహాత్ము’ల జాబితాలో!’

‘నడి రోడ్డుమీద  నా విగ్రహలు అడుగడుక్కీ కనబడుతుంటాయి కదయ్యా హనుమయ్యా! వాటి వల్ల మరి ఎవరికీ ఏ ఉపయోగమూ లేనే లేదంటావా?’

‘ఒక్క పిట్టలు రెట్టలేసుకోడానికి, గల్లీ బుల్లి నాయకులు .. ఎన్నికలప్పుడు  కటౌట్లు పడిపోకుండా నిలబెట్టుకోడానికీ పనికొస్తాయి బాపూజీ న్ విగ్రహాలు!’

‘కొత్త రెండు వేల నోటుమీద నా మొహం ముద్రించి నా స్థాయి రెట్టింపు చేసారని  విని సంబర పడుతున్నాను కదయ్యా.. అదీ మరి వట్టి పటాటోపానికేనంటావా!’

‘ఆ   నోట్లమీద నీ బొమ్మకింద ‘మోహన్ దాస్ కరమ్ చంద్ గాంధీ’ అని గానీ రాయించుకొనే ఏర్పాటు చేయించుకోకపోతే గాంధీ మూవీలో ఏ కిన్ బెన్స్లేనోలే అనుకునే  రోజులూ ఆట్టే దూరంలో లేవు! తమరు   ప్రబోధించిన సత్యం పథ్యంగా మాత్రమే పనికొస్తుందన్నదీ నాటి నాయకుల నమ్మకం. అహింస అంటే  చేతిలో ఏ కత్తో.. కర్రో.. కనీసం పాత చెప్పైనా  లేని నిస్సహాయ స్థితిలో  పనికొచ్చే ఆఖరి అస్త్రం అని జనమూ బలంగా నమ్ముతున్నారు. 'భలే తాత మన బాపూజీ' అని పాడిస్తో నిన్ను బాలలకి మాత్రమే ఓ మోడలుకింద  పరిమితం చేసేసి  తమ రాజకీయ లీలలను స్వలాభాలకోసం కొనసాగించే వ్యూహానికి పదును పెడుతున్నారు నీ గాంధీ వారసులు.  నిన్ను నమ్ముకున్న వారి ముందు   నవ్వుల పాలవకుండా ఉండేందుకైనా నువ్వు పెందలాడే మేలుకొంటే నీ పేరుకు మరింత మచ్చ రాకుండా ఉంటుంది. ఇవాళ నీ వర్ధంతి. కాబట్టి ఎక్కడున్నా నీ వారసులంతా నీ సమాధి  'రాజఘాట్' కొచ్చి కనీసం రెండు నిమిషాలైనా నిశ్శబ్దంగా తలొంచుకొని క్కూర్చోక తప్పదు.. మంచి అదను. ఇది తప్పితే మళ్ళీ అక్టోబరు రెండు దాకా నీకు అప్పాయింట్మెంటు దొరకదు. ఏం చేస్తావో.. ఎలా దారికి తెస్తావో మరి.. నీ వారసులమని వరసబెట్టి జనంలో కొచ్చి పడే వాళ్ల సంగతిహ నువ్వే చూసుకోవాలి’

'నిజమే! ఇదిగో  బైలుదేరుతున్నా!'

'ఇలాగా!  ఎవరూ నిన్ను గుర్తు పట్టరయ్యా పిచ్చి మహాత్మా! ఏ తెదేపా శివప్రసాదో మారు వేషంలో వచ్చాడని నవ్వుకుంటూ పోతారు. వంటికి వెండి పూత పట్టించు దట్టంగా!  ఓ గంట ముందే వెళ్లి ఆ ఎండలో రాజఘాట్ గేటు బైట శిలావిగ్రహంలా దారి కడ్డంగా నిలబడు. అదను చూసుకొని వాళ్ల చూపు నీ మీద పడ్డ తరువాత.. ఇహ నీ ఇష్టం'

కొల్లాయి గుడ్డ బిగించుకొని చేతి కర్ర పుచ్చుకొని  లేచి నిలబడ్డాడు అహింసా మూర్తి బాపూజీ ఆవేశంగా.

'అదీ వరస. శుభం. ముందే ప్రధాని మోదీ అక్కడ నువ్వు ప్రబోధించిన   ప్రక్షాళన కార్యక్రమం మొదలు పెట్టేసాడు.  నువ్వూ  ఓ చెయ్యి వెయ్యి. నా రామరాజ్య స్థాపనకి ఓ ఇటుక వెయ్యి!’ అంటూ ఆశీర్వదించాడు పరంథాముడు.

***

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

(కార్టూనిస్ట్ శ్రీధర్ గారికి ధన్యవాదాలతో.. ఈనాడు దినపత్రిక యాజమాన్యంవారి సౌజన్యంతో)

ఎద్దై పుట్టేకన్నా.. ఓ వృషభం సరదా విలాపం

ఎద్దై పుట్టే కన్నా ఏ అడవిలోనో  చింత మొద్దై పుట్టడం మేలు.

ఆరుగాలం పరుగులే పరుగులు. కొండ్రలు దున్నే వేళా  చెవుల్లో చెర్నాకోలు ‘ఛెళ్లు’ శబ్దాలు!

ఎంకి పెళ్లి సుబ్బి  చావుకొచ్చిందంటారు.  ఎంకి మా తమిళబ్బయితే. సుబ్బి.. ఇంకెవరు.. ఖర్మ కాలి మా ఎద్దు జాతే!

పొంగళ్ళ పండుగొచ్చిందన్న పొంగు ఒక రోజన్నా  ఉండదు. మూడో రోజునుంచే  ఎద్దుకు  యమలోక దర్శనం.  'దౌడో! దౌడో' అంటో ఒహడే గోడు! గుండాగి పోయేట్లు పరుగెత్తడానికి మేమేమన్నా సర్కారు పోలీసు ఉద్యోగాలు కోరుకొంటున్నామా?

మానవా! ఉరుగులు పరుగులు తప్ప  తమరికింకేమీ తెలీవా? పొద్దు పొడిచింది మొదలు.. పొద్దు గడిచేదాకా .. పరుగులు నురుగులేనా గురువా? కొవ్వు కరిగించుకోడానికి పరుగులు. బడులకు.. పన్లకు  పరుగులు. బాసుల వెనకాల బడి పరుగులు. ఆడాళ్లవెంట పడీ పడీ   పరుగులు. అప్పులోళ్లు వెంటబడితే పక్క సందుల్లోకి పరుగులు. చిల్లర  మాట చెవినపడ్డా పరుగులు! కొత్త  నోట్లకోసం నురుగులు! ఒక్క ఒలంపిక్కు పరుగుల్లోనే నింపాదిగా పెళ్లివారి నడకలు!

ఎద్దు మొద్దు స్వరూపాలని ఎద్దేవా చేసే పెద్దమనుషుల్లారా.. మా కాడెద్దులకన్నా  తవఁరెందులోనండీ పోటుగాళ్లు? గిట్టని మాట చెవిన బడితే చాలు..  గిట్టలిసిరే అసహనంలోనా? మా గడ్డిక్కూడా పాలుమాలే పోటీల్లోనా? 

ఏడాదికోసారే  వచ్చి పోయేది  పెద్దపండుగ. ఏదోలే.. ఏడ్చిపోతారని కదా  మేం   మీ కుళ్ళు  గుడ్డల్తో  ఊరేగేది?  గడప గడపకీ  వచ్చి దణ్ణాలు.. దస్కాలు పడీ పడీ పెట్టి పొయ్యేది  తవఁరి  గొప్పతనాలు చూసనా అయ్యల్లారా!   నిన్నటి దాకా ఒక పురచ్చి తలైవికి.  ఆ తల్లి తరలెళ్ళి పోయిన తెల్లారినుంచే మరో పుచ్చిన తలైవికి. మా గంగిరెద్దులకన్నా నంగిగా బుర్రలూపే తవఁరు .. ఎందులోనండీ బాబులూ  మా ఎద్దుజాతి కన్న మెరుగులు?

మీ పెట్ర్రోలోళ్ళ మాదిరి పూటకో రేటుతో అదరగొట్టం మేం. ఆయిలు ధరలు  అలా ఓ పది పైసలు పెరిగినప్పుడల్లా మీ నేతలే కదా మా బుల్లక్కార్ట్ల మీద ఊరేగుతూ  మా గొప్ప బిల్డప్పులిచ్చేది!  కార్నుంచి కార్లోకి తప్ప కాల్తీసి పెట్టని  షావుకార్లక్కూడా ఎన్నికలొస్తే చాలు   మా ఎద్దులబళ్లమీదెక్కినప్పుడే గొప్ప  కిక్కొచ్చేది.  

మళ్లీ జన్మంటూ ఉంటే ఆ మడోనా బాబులాగా పుట్టి మీ గోముఖ వ్యాఘ్రం మార్కు తొడుగుల్తో చెడుగుడాడేయాలని ఉంది! ‘గుడ్డే’ తప్ప చెడుతో ఆడ్డం చేతకాని పశువులం. అందుకే ఇప్పుడిన్ని  తిప్పలు !

అలవాటు లేని మందూ మాకు  మాకు పట్టించి బరికెల్తో, బరిసెల్తో  నడివీదుల్లోబడి దౌడు  తీయించే పాడు బుద్ధులెందుకండీ కామందులూ ప్రదర్శిస్తారు మా   ముందు? మీ బడి పిల్లకాయల   పుస్తకాల బస్తాలకన్నా ఎక్కువ బరువులు చడీ చప్పుడు లేకుండా మోస్తున్నందుకా ?

తవఁరికేవఁన్నా వినోదాలు  తక్కువయ్యా దొరబాబులూ మా బతుకులనిలా వీధుల పాలు చేసి అల్లరి చేసేస్తున్నారూ ?  వారానికో అయిదు అన్రియల్  చలన చిత్ర రాజమ్ములు..  అరగంటకో పాలి తింగిరి పింగిరి టీవి సీరియళ్లు! అదనంగా.. ఇప్పుడీ ఐదు రాష్ట్రముల ఎన్నికల  పాంచ్ పటాకా చాలకా..  వినోదానికింకేం కరువొచ్చిందని ధర్మప్రభువులూ.. మా ఎనుబోతుల మీదిలా పడి కరవొస్తున్నది అందరూ.. 'జల్లికట్టు' సంప్రదాయమని వంక బెట్టుకొని!

ఆంబోతేమన్నా  అప్పుడే విడుదలైన కొత్తైదొందల నోటా ?  అందరూ కల్సి అలా కుమ్మేసుకోడానికి కనీసం  ఆ పూటే విడుదలైన సినిమా ఆటైనా కాదే?!

పురచ్చి తలైవమ్మలా మెరీనా బీచ్ రీచవగానే పొయస్ గార్డెన్ మార్క్ దస్కత్  కుర్చీ కోసం.. అది  సంపాదించే డబ్బూ దస్కంకోసం ఎన్ని ముఠాలు?  ఎంతమంది మాయల మరాఠీలు? ఎద్దు కాలి ముల్లంత లేకపోయినా ఏడూళ్ల పెత్తనానికి తయారై పోయారందరూ.  ఎలపటి ఎద్దు ఎండకు లాగా.. మలపటి ఎద్దు నీడకు లాగా సామెతలాగా  సాగే రాజకీయాలని మళ్లీ ఒక్క  కట్టుమీదకు లాక్కొచ్చినందుకన్నా జల్లికట్టును జాలితో  వదిలేసెయ్యచ్చు కదయ్యా?

నవరసు పేటల నగా నట్రా ఏమన్నా అడుగుతున్నామా? ఆ ‘పేటా’ పెద్దలు ఫిర్యాదులకు పీటముళ్లేసి న్యావానికి అడ్డు రావద్దనేది ఒక్కటే దయగల పెద్దలకు మా విన్నపాలు!

తవఁరు పెట్టే గడ్డి విషంకన్నా హీనం.  పట్టించే కుడితికన్నా గరళం మహా సరళం.   అయినా కిమ్మనకుండా కొమ్ములొంచుకొని  బండ బరువులన్నింటినీ మౌనంగానే భరిస్తుంటిమి గదా యుగ యుగాల బట్టీ. జల్లికట్టు మిషతో మా వళ్లనింకా ఇలా  జల్లెళ్ల మాదిరి తూట్లు పొడవడం అన్యాయం.. ఈ అత్యాధునిక యుగంలో కూడా!

'అరవం.. అరవం' అంటూనే ఎంతలా అరిచి అల్లరి చేస్తున్నారర్రా అందరూ! ఎంత లావు ఒంగోలు జాతైనా రాజకీయాలముందు ఒంగోక తప్పదని తేల్చేసారు! న్యాయస్థానాల దగ్గర పప్పులుడకవని.. రాజాస్థానాలను ఆశ్రయించేసారు! ఎద్దు తంతుందని గుర్రం చాటున నక్కే నక్క జిత్తులు ప్రదర్శించారు!

ఎవర్నని ఏం లాభం? ఎన్నుబోతు ఖర్మ రుచి చూడాలంటే  ఎద్దుగా ఏడాది ఎందుకు.. ఆంబోతుబా ఆర్నెల్లు బతికి చూడాలి! అదీ అరవనాడులో.. పొంగలు సంబరాల్లో. పశువు జీవితమంటేనే వికారం  పుడుతుంది.   రాజకీయాలమీదకే  మళ్లీ మమకారం మళ్లుతుంది.

ఏదేమైనా ఎద్దు చచ్చినా వాత బాగా వేశారర్రా అంతా  కల్సి. ఈ సారికేదో జల్లి కట్టు ‘కుమ్ములాట'కు సిద్ధం చేసేసామంటారా అంతా.

గిత్తలుగా పుట్టడం తప్పయి పోయింది.  సారీ! ఏ నత్తలుగానో.. సోనియాజీ అత్తలుగానో పుడతాం అవకాశం వస్తే వచ్చే సారి. పోనీ ఇహ ముందైనా  మా పశుజాతిమీద  పిసరంత జాలి చూపండయ్యా కామందులూ! కావాలంటే చచ్చి మీ రాజకీయ నేతల కడుపుల్లో పుట్టడానికైనా మేం సిద్ధం.

ఇన్ని చెప్పుకున్నా ఎనుబోతుమీద వాన కురిసినట్లే అంటారా?.. ఇహ మేం మాత్రం చేసేదేమంది.. కొమ్ములకు పదును పెట్టుకోడం మినహా!

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

  

తొలి కలల ప్రేమలేఖ- ఈనాడు ఆదివారం సంపాదకీయం

ప్రణయభావం హృదయ సంబంధి. నిండు నూరేళ్ల జీవితానికి రసాలందించే ఆ ప్రేమఫలం చవిని పసగల రెండు మూడు పదాల్లో పొదగాలంటే ఎంత అనుభవం కావాలి? 'ప్రేమంటే ఒక తికమకలే. అది వేధించే తీపి కలే' అన్నాడో ఓ సినిమా కవి. ఎద సడిని సరిగమపదనిసలుగా మలచి పాడే ఆ గడసరి- పిడికిలంత గుండెలో కడలిని మించిన హోరును పుట్టించగల జగడాలమారి. 'మ్రొక్కి మొక్కించుకొనునట్టి చక్కదనము/పొగిడి పొగిడించుకొనునట్టి ప్రోడతనము/దక్కి దక్కించుకొనునట్టి దంటతనము/ దానికేకాక కలదే యే చానకైనా?' అని ముద్దుపళనివారి మాధవుడు తలపోసింది రాధిక గురించే. నిజానికి ఆ శాపనార్థాలన్నీ అన్యాపదేశంగా అశరీరుడి ఆగడాలమీద గురిపెట్టిన శరాలే! సదా గోపాలపాద చింతనామగ్న అయిన గోపకాంత ఒకతె చెంతవాలిన చంచరీకాన్నే ప్రియుడు పంపిన ప్రేమదూతగా భావించుకొని ఆలపించిన భ్రమరగీతాలూ ఈ ధోరణిలోనే సాగే తంతు. తనను మన్మథ వేదనపాలు చేసిన విధాత నిర్దయను వ్రేపల్లె గొల్లభామ పడ తిట్టిపోస్తుంది- పోతన భాగవతంలో. 'కత్తిలేని ఒరకు కాంతి లేనట్టుగా ప్రేమలేక యున్న బ్రతుకు సున్న' అని దాశరథి వంటి కవులు భావిస్తూనే ఉన్నారంటే ఆ కొంటెతనమంతా ఈ మిటారితనంలోనే ఉందనేగా! 'ప్రణయ వధువు నొక రాతిరి త్రాగినాను/ప్రళయ దినము దాక నిషా వదలదు నన్ను' అంటూ పారశీక గజల్ కవి మీర్ పదాలు పాడింది ఈ పాడు తీపి ప్రణయ మధువు గమ్మత్తు మత్తు గురించే!

ప్రేమంటే మోకాలి లోతు దుఃఖం. పీకల దాకా సుఖం. ముల్లు ముల్లుకీ మధ్యనే పువ్వు విచ్చుకున్నట్లు, పువ్వు పువ్వుకీ మధ్య ముల్లూ పొడుచుకొని ఉంటుంది. ప్రేమలో కన్నీళ్లు వద్దనుకుంటే ఎలా? మెరుపు లేకుండా, చినుకు రాకుండా చిగురు పుడుతుందా? రాధికా సాంత్వనంలోని కథానాయిక బాధే ఏ మదన పీడితులకైనా. 'కంటికి నిద్రరాదు, వినుకాంతుని బాసిన నాటి నుండియున్/వంటకమింపు గాదు, పెఱవార్తలు వీనుల సోకలేదు నే/డొంటిగ బ్రొద్దుపోదు, మరులూరక యుండనీదు, తొల్లినే/జంట బెనంగు వారిగన జాలక చాల కరంగ గంటినో' అంటూ పెంపుడు చిలుక ముందు కంటనీరు పెట్టుకొంటుంది రాధిక ఒంటరి తుంటరి ఒంటిబాధ భరించలేక. సుభద్రను తొలిరేయి సమాగమానికి స్వయంగా అలంకరించి భర్త వద్దకు పంపిన తాళ్ళపాక తిమ్మక్కవారి 'ద్రౌపది'దీ అదే హృదయ వేదన. 'విరహము కూడా సుఖమే కాదా నిరతము చింతన మధురము కాదా!' అంటూ పింగళి వంటివారు ఎంత వూరించినా నండూరివారి నాయుడు బావకిలా గుండె గొంతుకలో కొట్లాడుతుండే కూకుండనిస్తుందా కూసింతసేపు?! 'ఒక ముద్దుకోసం యుగాలైనా ఆగుతాను/ తన పొందుకోసం యోజనాలు సాగుతాను' అని బీరాలు పలికే ప్రేమదాసులు మూడుముళ్లు పడితేచాలు... తొలి రేయిదాకానైనా తాళలేరు. 'ఆలుమగల మధ్యగల ఆ అనుబంధం కాలం గడిచేకొద్దీ బలమైన స్నేహబంధంగా మారితేనే ఆ సంసారం సరస సుధాసారం... ఆ జంట లోకం కనులపంట' అంటాడు ఉత్తర రామచరిత్రలో భవభూతి. ఈ తరం యువతరం తొందరపాటు, కలిసి నడవడంలోని తడబాటు, నూతన దంపతుల్లోని ఎడబాటును మరింత వేగంగా పెంచుతోందని మానసిక శాస్త్రవేత్తలిప్పుడు ఆందోళన చెందుతున్నారు.

'ఆమె కడలి తీరపు దీపం. కాకపోతే... అతను సంసార సాగరంలో జాడ తెలియని ఓడ. అతను సాగర హృదయ వైశాల్యం కాకపోతే ఆమె సంగమ సాఫల్యం అందని నదీసుందరి' అంటాడొక ఆధునిక కవి. ఉత్తమ ఇల్లాలు ఎలా ఉండాలో కుమారీ శతకం ఏనాడో తెలియజెప్పింది. భర్తకు భోజనం వడ్డించేటప్పుడు తల్లిలా, పవళింపు సేవలో రంభలా, ఆలోచనల వేళ మంత్రిగా, సేవించేటప్పుడు దాసిగా మెలగాలంటుంది. మరి, భర్త ఎలా ఉండాలి? ఆలుమగలు ఆకాశం, భూమిలాగా- హృదయవైశాల్యం, సహన సౌశీల్యం అలవరచుకుంటేనే ఆ దాంపత్యం వాగర్ధ ప్రణయైకమత్యమంత ఆదర్శప్రాయమవుతుంది. 'ఆత్మ సమానత్వం పొందిన జీవిత భాగస్వామి ముందు మోకరిల్లటం ఆత్మనమస్కారమంత ఉత్తమ సంస్కారం' అని కదా మల్లినాథహరి కిరాతార్జునీయంలోని ఒక ఉపకథాసారం! 'పొందనేర్తునె నిన్ను పూర్వజన్మ / కృతసుకృత వైభవమున దక్కితివి నాకు' అని ఆమె అనుకోవాలి. 'ఎంత మాధుర్యమున్నదో యెంచగలనె! / సలలిత కపోల నీ మృదుసూక్తిలోన' అని అతను మనస్ఫూర్తిగా భావించి పైకి అనాలి. పెళ్ళినాటి సప్తపదిలో ముందు నాలుగడుగులు వధువు వరుణ్ని నడిపిస్తే, మిగిలిన మూడడుగులు వరుడు వధువు చేయిపట్టుకొని నడిపించేవి. పెళ్ళిపీటల మీద అగ్నిసాక్షిగా పరస్పరం చేసుకొన్న ప్రమాణాలు కాళ్ల పారాణి పచ్చదనం తడి ఆరకముందే నేటితరానికి మరపునకు రావడం విచారకరం. పెరుగుతున్న విడాకులకు విరుగుడుగా పొరుగున చైనాలోని బీజింగ్ తపాలాశాఖ ప్రేమలేఖల చిట్కా ప్రవేశపెట్టింది. మూడుముళ్లు పడిన మరుక్షణంలోనే వధూవరులు తమ జీవిత భాగస్వాముల మీదున్న ప్రేమనంతా ఒలకబోసి రాసిన ప్రేమలేఖలను ఆ శాఖవారు భద్రపరచి ఏడేళ్ల తరవాత తిరిగి ఇస్తారట! పెళ్ళినాటి ప్రమాణాలు మళ్ళీ గుర్తుకొచ్చి ఎడబాటు ఆలోచనలు తగ్గుముఖం పడతాయన్నది వారి సదాలోచన. కలకాలం కలిసే ఉండాలన్న కోరికలు మరింత బలపడితే శ్రీ గౌరీశ్వర సాన్నిహిత్యంలా వారి దాంపత్యం కళకళలాడుతుందన్న ఆలోచనే హర్షణీయం. అందమైన సంసారాలను ఆశించే వారందరికీ అది ఆచరణీయం.

(06-10-2011నాటి ఈనాడు సంపాదకీయం)

డిపాజిట్- క్రైం కథల పోటీలో బహుమతి పొందిన కథ

ఒంటిగంట కావస్తోంది. సోమవారాల్లో సాధారణంగా రద్దీ ఉంటుంది. పేరుకి అది కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంకే అయినా.. మంచి బిజినెస్ సెంటర్లో ఉన్నందువల్ల దానికీ ఆని బ్యాంకుల మల్లేనే ఆ వేళ కస్టమర్స్ తాకిడి ఎప్పటికన్నా ఎక్కువగానే ఉంది.

లంచ్ టైముకి ఇంకో పావుగంట ఉందనగానే.. అయ్యర్ మెల్లిగా బ్యాంక్ మేనేజర్ క్యాబిన్లోకి వచ్చి కూర్చున్నాడు. బ్రీఫ్ కేసులోంచి ఓ ఫిక్సుడ్ డిపాజిట్ బాండు తీసి బ్యాంకు మేనేజర్ ముందు పెట్టి అన్నాడు 'సార్! ఈ బాండ్ ఇవాళ మెచ్యూర్ అవుతుంది. కాస్త తొందరగా డబ్బిప్పించరా! రెండు గంటల బండికి చెన్నై పోవాలి. ఇవాళ ఈవెనింగే నా వైఫ్ కి ఆపరేషన్. ఈ మనీ చాలా అర్జంట్!'

మేనేజరుగారా బాండందుకొని చూసి 'మీరేనా అయ్యర్?' అనడిగాడు.

'అవును సార్!' అంటూ ఐడీ తీసి చూపించాడు అయ్యర్.

బాండు వెనక సంతకం తీసుకొని కంప్యూటర్ తెరమీద వెరిఫై చేసుకొని తృప్తి పడిన తరువాత 'ఓకె! ఒక్క హావెనవర్ వైట్ చేయండి! క్యాషియర్ లంచికి వెళ్లినట్లున్నాడు. రాగానే అరేంజ్ చేస్తాను' అంటూ బాండుతో సహా బ్యాంకు హాల్లోకి వెళ్ళి పోయాడు మేనేజర్.

అద్దాల్లోంచి ఆయన ఎవరో ఆఫీసరుకి ఐడి చూపించి మాట్లాడుతుండటం.. ఆ ఆఫీసరు మధ్య మధ్యలో తలిటు తిప్పి చూస్తూ ఉండటమూ కనిపిస్తూనే ఉంది అయ్యరుకి.

మేనేజరుగారు ఎటో వెళ్లిపోయాడు.. బహుశా లంచికేమో!ఇంకో ముప్పావు గంట తరువాత అటెండర్ వచ్చి 'సార్! క్యాష్ రెడీగా ఉంది. అటొచ్చి తీసుకోండి1' అన్నాడు.

అయ్యర్ బ్రీఫ్ కేస్ తో సహా వెళ్లి క్యాష్ కౌంటర్ ముందుకెళ్లి నిలబడ్డాడు. లంచవర్ జస్ట్ అప్పుడే అయిపోవడం వల్లనేమో హాల్లోనూ బైటా జనమాట్టే లేరు.

ముందే అరేంజి చేసినట్లున్నాడు.. వందనోట్లు రెండు బండిల్స్, చిల్లర పన్నెండు వేలూ కౌంటర్ మీద పరిచి చూపించాడు క్యాషియర్. 'సారీ సర్! మండే కదా! హెవీ పేమెంట్స్ వచ్చాయి. పెద్ద డినామినేషన్ అరేంజ్ చేయలేకపోయాం' అని నొచ్చుకున్నాడు కూడా.

బండిల్ అంటే పది ప్యాకెట్లు. మొత్తం ఇరవై ప్యాకెట్లు. పదులు పది ప్యాకెట్ల మీద రెండూ! చిన్న సూట్ కేసులో సర్దుకోడం కుదరక సతమతమవుతున్న అయ్యర్ని చూసాడు మేనేజర్ గారు 'బాలప్పా! ఊరికే అట్లా చూస్తూ నిలబదక పోతే సారుకి మన దగ్గరున్న బ్యాగేదన్నా ఇవ్వచ్చు కదా!' అని అరిచాడు.

బాలప్ప లోపలికి తెచ్చిన బ్యాగులో డబ్బు సర్దుతుంటే.. అయ్యర్ మేనేజరుగారి దగ్గరికెళ్లి  'థేంక్స్!' చెప్పాడు. 'ఇట్సాల్ రైట్! ఇందులో నేను చేసింది మాత్రం ఏముంది. ఎవరి మనీ వాళ్లకి సేఫ్ గా చేర్చేట్లు చూడ్డమే కదా.. యాజే మేనేజర్ నా ప్రైమరీ డ్యూటీ!ఆల్రెడీ టూ ఓ క్లాకయింది. ఈ టైములో ఆటోలు దొరకడం కూడా కష్టమేనే! బాలప్పా! బైట మన రెడ్డి ఆటో స్టాండులో ఉందేమో చూడు! సార్ ని స్టేషన్లో దిగబెట్టి రమ్మను!' అంటూ తన క్యాబిన్లోకి వెళ్లిపోయాడు మేనేజర్ గారు.

అయ్యర్ బ్యాంకు బైటికొచ్చి రెడీగా ఉన్న ఆటో ఎక్కి కూర్చున్నాడు. బాలప్ప ముందే చెప్పి పెట్టిన ఆటో అదే లాగుంది.. బాలప్ప అందించిన అయ్యర్ బ్యాగ్ లోపల పెట్టుకొని బాణంలాగా ముందుకు దూసుకు పోయింది.

ఆటో వేగంగా కన్నా ఎక్కువ వేగంగా కొట్టుకుంటున్నాయి అయ్యర్ గుండెలు! 'ఒకటా.. రెండా? రెండు లక్షల చిల్లర! ఇంత ఈజీగా పనయిపోతుందనుకోలేదు. ఒక్కో సారంతే! వెంటనే అయిపోతాయనుకొన్న పనులు ఏళ్లూ పూళ్లూ గడిచినా ఒక పట్టాన తెగవు. అసలు తెమలనే తెమలవనుకోనే పనులు .. ఎవరో తరుముతున్నట్లు.. ఇదిగో.. ఇలా.. చక చకా జరిగిపోతుంటాయి! లేచిన వేళా విశేషం. ఎన్నేళ్ళు కష్టపడితే ఇంత డబ్బొచ్చి వళ్లో బడుతుంది!' వళ్లోని క్యాష్ బ్యాగుని మరింత ఆబగా దగ్గరికి తీసుకున్నాడు అయ్యరు.

అప్పుడు చూసాడు బ్యాగుమీది ఆ అమ్మాయి బొమ్మని. ఎక్కడో చూసినట్లుంది ఆ పాప ఫోటో! ఆఁ! గుర్తుకొస్తోంది గోవింద రెడ్డి కూతురు ఫోటో కదూ అది? రెడ్డికి ఆ పాపంటే ప్రాణం. లాడ్జికొచ్చినప్పుడు చాలా అల్లరి చేస్తుండేది. లాడ్జిక్కూడా ఆ కూతురు పేరే పెట్టుకున్నాడు రెడ్డి.. 'మంగతాయారు లాడ్జి'

అలివేలు మంగనుకుంటా ఆ పాప పేరు.

తను ఈ బ్యాగులో తెచ్చిన లాడ్జి డబ్బే అప్పుడు  బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేసింది. అప్పటి బ్యాగింకా బ్యాంకులో భద్రంగా ఉందా?!

'నిజానికీ సొమ్ము దక్కాల్సింది సాంబశివుడికి. చచ్చి ఏ లోకాన ఉన్నాడో పుణ్యాత్ముడు?' అయ్యర్ ఆలోచనలు ఒక్కసారి పదేళ్లు వెనక్కి మళ్లాయి.

మంగతాయారు లాడ్జిలో ఆ రోజు అట్టహాసంగా దిగిన చెన్నయ్ చెట్టియార్ తెల్లారే సరికల్లా బెడ్డుమీద శవంగా మారాడు! తెల్లారు ఝామున బెడ్ కాఫీ ఇవ్వడానికని వెళ్లిన తనే ఆ దృశ్యం అందరికన్నా ముందు చూసింది. కేష్ కౌంటర్లో పడి నిద్రపోతున్న సాంబశివుణ్ని నిద్రలేపి తీసుకొచ్చి చూపించింది కూడా తనే! ఆ తరువాత .. పోలీసులు రావడం.. విచారణలు..  సాంబశివుణ్ని గుచ్చి గుచ్చి అడగడం.. అన్నీ తాను అక్కడక్కడే తచ్చర్లాడుతూ గమనిస్తూనే ఉన్నాడు. అంత గందరగోళంలోనూ సాంబశివుడు తన పేరు బైట పెట్టలేదు! ఎందుకో.. ఆ మధ్యాహ్నం తెలిసింది.

లంచ్ సప్లై చేయడానికని వెళ్లిన తనను టాయిలెట్లోకి లాక్కెళ్లి ఈ బ్యాగే చేతిలో పెట్టి చెప్పాడు 'ఇందులో యాభై వేలున్నాయ్! ఇప్పుడే పోయి పండ్ల బజారులో ఉన్న కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంకులో డిపాజిట్ చెయ్.. నీ పేరున! ఈ హడావుడంతా తగ్గింతరువాత ఆలోచిద్దాం ఏం చేయాలో!'

ఆ సాయంకాలమే గోవింద రెడ్డిని పోలీసులు పట్టుకుపోయారు. సాంబశివుడు గాయబ్! భయమేసి తనూ చెన్నయ్ పారిపోయాడు.

కేసునుంచి బైట పడ్డానికి రెడ్డి చాలా కష్టపడ్డాడని విన్నాడు తను. ఏడేళ్ల కిందట సాంబశివుడూ ఏదో రోగమొచ్చి పోవడంతో డిపాజిట్ రహస్యం అతగాడితోనే సమాధి అయిపోయింది.

మధ్యలో రెండు మూడు సార్లొచ్చి బ్యాండును గడువు కన్నా ముందే తీసుకోవాలనుకొన్నా ధైర్యం చాలలేదు. ఇవాళకూడా బ్యాంకులో ఉన్నంత సేపూ ప్రాణాలు పింజం పింజం అంటూనే ఉన్నాయ్! ఆ ఏడుకొండలవాడి దయవల్ల ఏ ఇబ్బందీ లేకుండానే పెద్ద మొత్తం చేతిలోకొచ్చి పడింది. ఈ చిల్లర పన్నెండు వేలూ మందు తిరుపతి వెళ్లి ఏడుకొండలవాడి హుండీలో వేస్తే గానీ మనశ్శాంతి లేదు.

ఆటో ఠకాల్మని ఆగిపోయింది. డ్రైవర్ సెల్లో మాట్లాట్టానికి ఆపినట్లున్నాడు. మళ్లా స్టార్ట్ చేయబోతే ఒక పట్టాన స్టార్ట్ కాలేదు.

డ్రైవర్ బండిని ఓ వారకు లాక్కెళ్లి ఆపి 'ఆయిల్ అయిపోయినట్లుంది. ఇక్కడే పెట్రోలు బంక్. ఒన్ మినిట్ సార్!'అంటో ఓ బాటిల్ తీసుకొని మాయమై పోయాడు.

తిరిగి వస్తూ ఓ పోలీసాయన్ని వెంట బెట్టుకొచ్చాడు! ఆ కానిస్టేబులు కూడా ఎక్కంగానే బండి స్టార్టయింది.. ఏ ఆయిల్ పోయకుండానే!

ఆటో రైల్వేస్టేషను ముందు కాకుండా పోలీస్ స్టేషన్ ముందు ఆగడంతో అయ్యరుకి సీన్ అర్థమై పోయింది. పారిపోవడానిక్కూడా లేదు. క్యాష్ బ్యాగే కాదు.. తన చెయ్యీ కానిస్టేబుల్ చేతిలో ఉంది. మారు మాట్లాడకుండా కానిస్టేబుల్తో పాటు స్టేషన్లోకొచ్చాడు అయ్యర్. బ్యాంకు మేనేజరూ అక్కడే ఉన్నాడు!

'నిన్నెందుకు అరెస్ట్ చేసామో తెలుసా?' అనడిగాడు స్టేషనాఫీసరు.

'పదేళ్ళ కిందట గోవిందు లాడ్జిలో చెట్టియారుకు కాఫీలో విషమిచ్చి చంపినందుకు.' చెప్పాడు సి.ఐ.

'నో! అబద్ధం!' పెద్దగా అరిచాడు అయ్యర్. 'తననింకా బ్యాంకులో దొంగతనంగా డబ్బు డిపాజిట్ చేసినందుకు.. అనుకుంటున్నాడు అయ్యరు ఇప్పటి దాకా.

'మర్డర్ కేసా? యావజ్జీవమో!.. ఉరిశిక్షో!' పెళ్ళాం పిల్లలు గుర్తుకొచ్చారు. 'చెట్టియార్ చావుకీ నాకూ ఏ సంబంధం లేదు సార్!' బావురుమన్నాడు అయ్యరు.

'ఏ సంబంధమూ లేకపోతే ఎందుకురా అట్లా పారిపోయావూ?' అంటూ ఠప్పుమని లాఠీ ఝళిపించాడు సి.ఐ. 'ఇంత డబ్బు నీ కెక్కడిది బే! ఏం పని చేస్తే ఇంతొచ్చింది? దీనికోసమె నువ్వా  చెట్టియార్ని చంపావని సాంబశివుడు చచ్చేముందు స్టేట్మెంటిచ్చాడురా బెవకూఫ్!'

ఠపా ఠపా పడుతున్న లాఠీ దెబ్బలకు అయ్యరు కళ్లు బైర్లుకమ్మాయి. పోలీసువాళ్ల మర్యాదలెలా ఉంటాయో మొదటిసారి తెలిసొచ్చింది అయ్యరుకి. అట్లా ఎందుకన్నాడో తెలియదు 'సార్! సత్య ప్రమాణకంగా చెబుతున్నా. చెట్టియారు చావుకీ నాకూ ఎలాంటి లింకూ లేదు సార్! నా పిల్లలమీద ఒట్టేసి చెబుతున్నా. కావాలంటే ఈ డబ్బంతా తీసేసుకోండి! నన్నీ ఒక్కసారికీ ఒదిలేయండి సార్!'

'అట్లా రాసిస్తావు బే!' అనడిగాడు సి.ఐ. సీరియస్ గా మరో దెబ్బేస్తో.

తలూపాడు అయ్యర్.  బ్యాంకు మేనేజరు తయారు చేసుంచిన పేపర్లమీద గుడ్డిగా సంతకం చేసేసాడు కూడా.

అయ్యరుని బైటికి తీసుకు పోయి వచ్చిన ఆటోలోనే కుదేసిపోయాడు కానిస్టేబుల్.

దారిలో అన్నాడు ఆటో డ్రైవర్ 'అయ్యరంకుల్! నన్ను గుర్తు పట్టారా? నేను.. సాంబశివుడి కొడుకుని శ్రీనివాసుని. గోవింద రెడ్డి కూతురుతో కలసి లాడ్జిలో ఆడుకోడానికి వస్తుండేవాణ్ని. మా అయ్యా, నువ్వూ కల్సి చేసిన వెధవ పని నాకు తెలుసు. అయ్యే చెప్పేడు పొయేముందు. మీరిద్దరూ చేసిన వెధవ పనికి గోవింద రెడ్డి జైలు పాలయ్యాడు. కేసునుంచి బైటపడ్డానికి బోలెడంత ఖర్చయింది. ఆ అవమానంతో ఎక్కువ కాలం బతకలా!' అంటూండంగానే ఓ పాతకాలం బిల్డింగుముందు ఆటో ఆగింది. 'రెడ్డి కూతురు మంగతాయారుండేది ఈ అనాథ శరణాలయంలోనే. దానికి తండ్రినెట్లాగూ తెచ్చియ్యలేం. వాళ్ల నాయన సొమ్ములో కొంతైనా ఇప్పిస్తే ఏదో మంచి కాలేజీలో చేరి ఓ దారి చూసుకొంటుందని..నేనే ఈ ఎత్తు ఎత్తా.. స్నేహితుడిగా! ఇవాళ డిపాజిట్ మెచ్యూరవుతందని నాకు తెలుసు. బ్యాంకు సారు, సి.ఐ సార్ కో అపరేషన్ ఇవ్వబట్టి ఈ ఆపరేషన్ సక్సెస్ అయింది. దిగంకుల్! నీ చేత్తోనే మన తాయారుకి ఈ డబ్బిచ్చి 'సారీ!' చెబితే బాగుంటుంది' అంటూ సి. ఐ. సారిచ్చిన డబ్బు సంచీని తీసుకొని బండి దిగాడు ఆటో డ్రావర్  శ్రీనివాసులు.

***

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

(చిత్ర సకుటుంబ సచిత్ర మాస పత్రిక  2011 లో నిర్వహించిన క్రైమ్ కథల పోటీలో సాధారణ ప్రచురణకు ఎన్నికైన కథానికి. జూన్- 2011 అనుబంధ సంచికలో ప్రచురితం)

'ముగ్గు'గుమ్మలు

‘రాచవీధులన్నీ రంగు రంగుల రంగువల్లికలతో పెళ్లివారికి పరిచిన ‘పంచవర్ణ’ పాద వస్త్రాలవలె  శొభిల్లుతాయ’ని వాల్మీకి వర్ణన రామాయణంలో.  విడిది గృహానికి విచ్చేసే వాసుదేవుడికీ విదురుడిచేత  సప్తవర్ణ సంశోభాయమానంగా వివిధ ప్రాంతాల రంగవల్లికలతో స్వాగత సత్కారాలు జరిపిస్తాడు బమ్మెర పోతన భాగవతంలో. భారతీయ సంస్కృతిలో స్వాగతం, సంబరం, సంతోషం, ఆడంబరం..  సహృద్భావం ఏదైనా  సంకేతం రంగవల్లికే. సాదర స్వాగత సత్కారాలకే కాక..  ఆ అల్లిక  సుదతి   తన ఆంతరంగిక ప్రతీకగా సైతం భావించడమే  భారతీయ సంస్కృతి విశిష్ట లక్షణం. పుష్యమాసారంభంలో పౌష్యలక్ష్మికి, సంక్రాంతి పండుగ సందర్భంలో సూర్యదేవునికి, కృష్ణాష్టమినాడు చిన్నికన్నయ్యకి, నాగపంచమినాడు నాగేంద్రుడికి.. సందర్భానికి అనుగుణంగా ముగ్గులు తీర్చడంలో మగువలకుండే శ్రద్ధాసక్తులు అపరిమితం. మరీ ముఖ్యంగా ధనుర్మాసారంభంలో.. పెద్ద పండుగకి ముందు పట్టే నెల ముప్పై  దినాలూ ముద్దుగుమ్మలకు పొద్దంతా   ముగ్గుల ముచ్చట్లే! తొలి సంజె చలి పులి సైతం భయపెట్టలేదీ బేల మగువల తెగువలను. ‘ ‘ఇంత యోపిక గడించుకొన్న / దానవే తల్లి, యీ చిన్నితనమునందు?/  పిట్టలే లెక్క లల్లార్చి విడిచిపెట్ట/ బోవు మనికీ పట్టీ ముని ప్రొద్దు వేళ!’ అంటూ ‘తెలుగు కన్నె’ కర్త  బొడ్డు బాపిరాజుగారికి అంతలా ఆశ్చర్యం!  ‘కదిలి వచ్చుచున్న సంక్రాంతి రమకు/ తీపులూరించు మేటి యాతిథ్యం’ అందిచాలని తెలుగు  మిఠారీ పంతం. అందుకోసమే  ఆ భామ నరకాసుర సమరసమయ సందర్భ   సత్యభామలా కొంగు బిగించి.. ముందు వెనుకలకు వంగి.. మునిగాళ్లమీద  నిలబడి.. కదులుతూ.. ఇంటి ముంగిలి ముందు  నింగి సూర్య చంద్రులను తారా మేఘమాలికలతో సహా రేఖల సాయంతో కిందికి దించి ఏకంగా ఓ సౌందర్య సామ్రాజ్యమే సృష్టించేస్తుందట!’.. ‘సంక్రాంతి సంబరాల’ వంకన ఓ ప్రాచీన కవిగారి కల్పన.   పూర్ణ కలశం పట్టిన తెలుగు తల్లిలా, అమృతభాండమందుకొన్న జగన్మోహినిలా.. ముగ్గు గిన్నెతో కదిలే ఆ సుందరాంగి భంగిమలను దొంగచాటుగా అయినా ఆ  కవి  చూసుండాలి. తొలిజాము కలనయినా అలా గిలిగింతలు పెట్టుండాలి!

రమణులు రంగువల్లికలు  తీర్చిదిద్దే దృశ్యమాలికలు  ఎన్ని కమనీయ శృంగార ప్రబంధాలకు ప్రాణ ప్రతిష్టలు చేసుంటాయో!  ‘రంగవల్లిక అల్లికలొక స్త్రీ సంబధిత  కళాత్మక ఆభివ్యక్తీకరణం’ అంటాడు ‘కామశాస్త్రం’లో వాత్సాయనుడు.  ‘ఎక్కడ తప్పునో యని యొకించుక ఏమరపాటు లేకయే/ చుక్కలు లెక్క  పెట్టు కొనుచుండగ శ్రద్ధగ గల్పుచుండ నే/ దిక్కునుండి వచ్చెనొ అదే పనిగా తిలకించి భర్త ఓ/ ‘చక్కదనాల  చుక్క!’యన జవ్వని సిగ్గున నాపెముగ్గులన్’ అంటారు శ్రీపాద లక్ష్మీనారాయణ మూర్తి ‘సంక్రాతి ముగ్గుల’లో. నిత్యోత్సవ కళాత్మక జీవితానికి అరవై నాలుగు కళలూ ఆధారమేనన్న వాత్సాయనుడు రంగవల్లికలనూ ఆ జాబితాలో అందుకే చేర్చినట్లుంది.

‘ఆవు పేద తెచ్చి అయినిళ్లు అలికి/ గోవు పేడ తెచ్చి గోపురాలు అలికి/ ముత్యాలు చెడగొట్టి ముగ్గులేయించి/ పగడాలు చెడగొట్టి పట్టిలేయించి’.. ముగ్గుల ప్రాధాన్యతని ముచ్చటైన  మాటలలో కళ్లకు కట్టించే పల్లెపాటలు ఇలాంటివి ఇంకెన్నో! ముగ్గు కళ విశ్వవ్యాప్తం. దేశ కాల సంస్కృతుల ఆధారంగానే మార్పులు. నాగకుండలి బంధంలోని మెలికలు చలికాలంనాటి ప్రజల బాధలకు దర్పణం. రాధాకృష్ణల ముగ్గు లౌకిక సంసార యోగ రహస్యం. పుష్పాలంకృత రంగవల్లికలు జనజీవనంలోని సంతోష భావాల సంకేతాలు.  దుష్ట శక్తుల కట్టడికి ముగ్గులను ఒక కట్టడిగా ఆటవికుల కాలం నాటినుంచే భావించినట్లు పురాతత్వ శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. యజ్ఞయాగాదుల్లోని ముగ్గులను గురించి రుగ్వేదం ప్రస్తావించింది. అల్పాయుష్కుడైన బిడ్డ చిరాయస్సుకోసం ఓ రాజవైద్యుడు చేసిన కఠోర దీక్షకు మెచ్చి వచ్చిన విధాత- బాలుణ్ని  పోలిన ముగ్గు వేయిస్తే.. ప్రాణ ప్రతిష్ట చేస్తాన’ని అభయమిస్తాడు. ముమ్మూర్తులా చిరంజీవిని పోలిన ముగ్గు వేయించి బిడ్డను కాపాడుకొన్న ఆ ప్రాచీన ‘సులక్షణ గ్రంథం’ కథ ముగ్గు మనిషి జీవితాన్ని ఎంతలా ప్రభావితం చేయగలదో వివరించేందుకు పనికొచ్చే   చక్కని తార్కాణం. సింధు ప్రాంతంలోని తవ్వకాలలో బైటపడ్డ స్వస్తిక్ మార్కు ముగ్గులనుంచి.. శృంగార ప్రధాన  కళ్యాణ ఘట్టాలలో  వధూవరులు అధిష్ఠించే పీటలకింది పెళ్లి పట్టీల వరకు.. ‘ఎందెందు చూసిన అందందే కలదు’  కనువిందు చేసే అందాల ముగ్గు. మలి సంజె వేళ గడపకు అడ్డంగా గీసే రెండు  కర్రల  ముగ్గు అదృష్ట లక్ష్మినయినా గుమ్మం దాటి పోనీతదని తెలుగింటి అమ్మళ్ళ ధీమా.. విశ్వాసం!

విశ్వాసాల  నిజానిజాలు ఎలాగైనా ఉండనీయండి.. మనసు సున్నిత  భావావేశాలను  సుకుమార శైలిలో వెలిబుచ్చుకొనేందుకు వెలదికి తనకంటూ దొరికే ఆ పది నిమిషాలే రోజుమొత్తంలో ఆమెకు నిజమైన విలువైన క్షణాలు. ముగ్గులు వేయడం మగువకు మంచి వ్యాయామం- అంటున్నారు ఆరోగ్య నిపుణులు. తొలి సంజెనే లేచి కళ్లాపి కలిపి.. ఆవరణలో చల్లడం కండరాలకు మంచి  వ్యాయమం! ఆసనాలు, యోగా.. అన్నీ   అతివలకు ఆ  ముగ్గులద్దే కొద్ది క్షణాలలోనే.    స్టీవ్ జాబ్స్ ‘కనెక్టింగ్ ది డాట్స్’  చదివే పాటి పరిజ్ఞానం లేకపోవచ్చు. చుక్కల లెక్కలు మహిళ బుద్ధికి చురుకు పుట్టించే మానసిక వ్యాపారం! వేలి కొసలనుంచి ముగ్గుపిండి సమంగా జాలువార్చడమంటే భావోద్వేగాలను స్వీయాధీనంలోకి తెచ్చుకుంటో వాటితో సక్రమంగా పనిచేయింధుకొనే సాధన. గీతలను కలపడం సమన్యయ సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపెరుచుకొనే అభ్యాసం. ‘రంగవల్లికలు అర్థవంతమయిన  మనో వికాస పాఠాలు’ అంటారు మానసిక తత్వవేత రవిశంకర్.  పండుగరోజుల్లో ముగ్గు పోటీలు మగువ మనసులోని పోటీ తత్వ పటిమను గట్టిపరుస్తుంది. పండుగయిన మర్నాటినుంచి అంతా ఆటల్లో అరటి పండనే నైజం  అలవడుతుంది. ఆఖరి క్షణాల్లో హఠాత్తుగా ఏ భారీ వర్షమో కురవడం మొదలవచ్చు. ఆకతాయి వాహనాలేవైనా మీదనుంచి పోవచ్చు. ముగ్గు అందం పాడయిందని ముఖం ముడవ కూడదు. మునుపటి అనుభవంతో మరింత అందమైన ముగ్గు తీర్చిదిద్దు కోవచ్చన్న పంతం బలపడితే క్రీడాస్ఫూర్తి అలవడినట్లే. ‘తోడి కన్నె పడుచులతో గూడి పోయి/  గోమయము, బంతి పూలేరి కోరితెచ్చి/ దిద్దితీర్చివెట్టిన గొబ్బిముద్దలకును/ కొలువు పీఠమీ రంగవల్లులె  అగునగు’ అంటారొక ఆధునిక కవి. వారాలు తరబడి  నేర్చి ఎంతో శ్రమకోర్చి ముంగిలి ముందు తీర్చిన  ముగ్గయినా ఆయుష్షు ఒక రోజే! ‘నేర్చిన మరో కొత్త రతనాల రంగవల్లిక గుమ్మం ముందు కొలువు తీరాలంటే నిన్నటి ముత్యాల ముగ్గుకు సెలవు ఇవ్వాల్సిందే!’ నని  జీవిత పాఠం నేర్పించే రంగవల్లికను మించిన వికాస గురువు నెలతకు మరేమీ ఉండదు. నేలమీద చోటు కరువు. నింగికి ఆ  రంగవల్లికలు అమరవు. ఎంత ఆధునికత సంతరించుకున్నా మగువ మనసు ముగ్గుల్ని వరువవు.  అత్యాధునిక మాధ్యమం అంతర్జాలమే సాధనంగా ఇంతి ఖండాతరాలను సైతం సరకు చేయకుండా తన ముగ్గుల సామ్రాజ్యాన్ని   విస్తరించుకుంటూ పోతోంది. పుట్టింటినుంచి పసుపు కొమ్ములతో పాటు పట్టుకొచ్చిన సొమ్ములీ ముగ్గులమీది ప్రేమాభిమానాలు. మళ్లీ తన చిన్నారి చిట్టి తల్లికి ఆ ‘స్త్రీ ధనం’ పదిలంగా అప్పగిస్తేనే భారతీయ మహిళకు సంతృప్తి!  

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

ప్రపంచ నవ్వులకో 'దినం'

జనవరి, 10- ప్రపంచ నవ్వుల దినోత్సవం సందర్భంగా!

'ఇవాళ ప్రపంచ నవ్వుల దినం.. బాబాయ్!'

''దినం' అనద్దురా! ఏదో గుర్తొచ్చి దిగులవుతోంది!'

'ఈ వెటకారాలెప్పుడూ ఉండేవేగా! నవ్వులన్నా నీకు చేదేనా బాబాయ్.. విడ్డూరం కాకపోతే?'

'ఈ ఒక్క రోజు నవ్వేసి ఏడాది పొడుగూతా ఏడిస్తే మాత్రం ఏం లాభంరా బాబిగా? ఏడుస్తూ పుడతాం. ఏడిపిస్తూ పోతాం. మధ్యలో మళ్లా ఈ నవ్వుల తంటా ఏంటంట? నవ్వితే నాలుగిందాల చేటు..'

'ఆ చేట భారతం ఇప్పుడు తిరగేయద్దు ప్లీజ్!  పాత పడ్డ సామెతల్ని పట్టుకుని పండుగ పూట ఉత్సాహంమీద నీళ్లు పోయద్దు! నవ్వితే  రక్తపీడనం పది టు ఇరవై మిల్లిమీటర్లదాకా 'ఠ'పీమని పడిపోతుందట'

'రాజకీయాల్లేవట్రా ఇరవై టు అరవై మిల్లిమీటర్లు 'ఢ'మాల్మని పెంచడానికి! ప్రయోజనమేముందంట?'

'అందుకే బాబాయ్ మానవ సంబంధాలు మెరుగు పరుచుకోమని సామాజిక వేత్తలు మొత్తుకొనేది. అందుకు నవ్వే చవకైన మంచి మందు. లాంగ్ లైఫ్ కి లైఫ్ లాంగ్ లాఫే .. బఫే.. బాబాయ్!'

'అబ్బో .. ఇంగిలి పింగిలీసు దంచుకొచ్చేస్తుందే అబ్బాయిగారికి. ఏ.పి  ఇంగ్లీషు మీడియం జీ.వో ప్రభావమా బాబూ?'

'బాబోయ్! ఏ మాటన్నా వెటకారమే?  పరిశోధకులు చెప్పిన మాటకు తెలుగు కుదరక యథాతధంగా చెప్పా. తప్పా?'

'పనిగట్టు కొనొచ్చి భలే జోకులేస్తున్నావురా బాబూ పొద్దున్నే! పరిశోధకులకు గంటకో మాట గంట బజాయించి మరీ చెబుతుంటారు. ఏడిస్తే గుండె బరువు తీరిపోతుందని ఒహడు. నవ్వితే నలభై నాలుగు కండరాలు ఉపశమిస్తాయని ఇంకొహడు. 'నవ్వైనా.. పువ్వైనా.. నీ కోసం వికసించద'ని పాత సినిమా పాట. ఎందుకీ నిదుల వృథా పరిశోధనలు? నిష్కారణంగా నవ్వితే చెంపలు రెండూ బద్దలవుతాయి. మొన్నా మధ్య చెన్నయ్ విమానాశ్రయంలో అన్నా డి.ఎం.కె తంబికొకడికి ఓ ఎంపి అక్క చేసిన సన్మానం గుర్తుందా?'

'వెతికి వెతికి పటుకొస్తావేంది బాబాయ్ ఎక్కళ్లేని వెతలు.. కతలు? నవ్వమంటే నీకెందుకిట్లా ముళ్లు గుచ్చుకొన్నట్లుంటుందో చస్తే అర్థం కాదు. దేవుడు నవ్వడు. జంతువులు నవ్వవు. చెట్లకూ పుట్లకూ పొట్టలూ గట్రాలుండవు పగలబడి నవ్వాలన్న కోరికలు పుట్లకొద్దీ ఉన్నా. నవ్వే సౌకర్యం ఒక్క మనిషికే సొంతం. ఐదు వేల హావభావాలున్నా మనిషి మొహంలో .. ఒక్క హాసవిలాసనమే నవరత్నాలు కురిపించే అవకాశం'

'రత్నాలూ.. రవ్వలూ ఎవరికిరా కావాలీ కాలంలో? రెండు రాళ్ల పొడలు అదనంగా  మెరిసినా   బోలెడన్ని కిరికిరీలు పన్నుశాఖగాళ్లతో!  నగదుతో వ్యవహారాలు.. గట్రా   తగ్గించుకోమని మోదీలాంటి మహానుభావుడే తల మోదుకొంటుంటే.. ఇహ రాళ్లు రవ్వలతో రచ్చ చేసుకొనేదెవరబ్బా? ఎక్కడ వజ్ర వైఢూర్యాలు రాలి పడతాయోనన్న బెంగతో ఈ మధ్య పెద్దోళ్లంతా నవ్వడం బాగా తగ్గించేసారు'

'ఎక్కణ్నుంచీ ఎక్కడ కీడ్చుకుపోయావ్ బాబోయ్.. మేటరు?! నగదు రహిత లావాదేవీలు దివ్యంగా ఉంటాయెమో గానీ..

నగవు రహిత జీవితాలు మాత్రం పాత శ్రీరంజని సినిమాల్లా ఏడ్చినట్లుంటాయి! నువ్వెన్నైనా చెప్పు! నవ్వుకు ప్రత్యామ్నాయమే లెదంతే!'

'నవ్వి పోతార్రా ఆ మాట పైగ్గాని అంటే! నిత్యానంద స్వామి పళ్లికిలిస్తూ  విడియోల పడి పరువు పోగొట్టుకుంటే.. ఎడ్యూరప్ప ఏడ్చి.. పోయిన పదవుల్ని  మళ్లీ సాధించాడు. నవ్వుకే అన్ని లాభాలుంటే పదేళ్లపాటు మన్మోహన్ సింగెందుకు ఎప్పుడూ మాడు మొహంతోనే  దర్శనిమిస్తాడు? గిట్టుబాటయితే సింగపూరు బాటయినా  వదిలి పెట్టడు మన  ఏపి సియం చంద్రబాబు. మనవడు దగ్గరున్నప్పుడు తప్పించి ఆయనెప్పుడూ నవ్వినట్లు కనిపించడు!'

'నలుగుర్లో నవ్వితే అలుసు. పులుసులో ముక్కలా తీసేస్తారని తెలుసు. రోజుకో వందకు తక్కువ కాకుండా చిర్నవ్వులు చిందిసుండే తప్ప అప్పు వాయిదాలు వేళకి విడుదలవవని నాబార్డు నిబంధనలు సవరించండి. బ్రహ్మానందం ట్యూషన్ పెట్టుకొనైనా నవ్వులు సాధన చేస్తాడు. హాస ప్రయోజనాలు తెలీని జనాలెవరు బాబాయ్ ఈ రోజుల్లో?'

' ఏం ప్రయోజనాల్లేరా? ఇన్నేసి హాస్య చిత్రాలు చిత్రరంగాన్ని ముంచెత్తేస్తున్నాయౕ అన్నీ నిర్మాతను ముంచేసేవే? పటాస్ కార్యక్రమంకన్నా టీ.వీ లో 'టియర్ గ్యాస్' ధారావాహికాలకే టి ఆర్ పి రేటింగెక్కువగా తగలడింది. అయినా నువ్విట్లా పరగడుపునే 'పక పకా నవ్వమ'ని పని గట్టుకు కొంప కొంపకీ తిరగడమెందుకురా.. పరగడుపునే?కోట్లక్కోట్లు కుంభకోణాల్లో కుమ్మేసిన బాబులు కేవలం రెండు వేల కొత్త నోటుకోసం బ్యాంకు క్యూలో గంటల కొద్దీ నిలబడినప్పుడే  పొట్ట పగిలింది దేశం మొత్తానికి. పరగడుపునే బహిష్కరణ.. మిట్ట మధ్యాహ్నం ఆలింగనం,  రాత్రి భోజనం బల్ల ముందు రాజీ! ములాయంజీ పస్తాయింపుల్చూస్తూ నవ్వాపుకోగల సత్తా బహుకొద్దిమందికే ఉంటుంది. హస్తిన ప్రధాని పీఠాన్ని కూలదోయాలని దీదీ పదే పదే కర్రుచ్చుకొని  చేసే చిందు భాగోతం  నవ్వు తెప్పించదెవరికి? తెనాలి రామలింగడే అక్కర్లేదు.. ఢిల్లీ మార్కు కేజ్రీవాల్లాంటి విదూకషుడొక్కడున్నా చాలు.. నేటి రాజకీయాలు డొక్కలు నొప్పుట్టించే నవ్వుల తూటాలే!'

'అవన్నీ రాజకీయాల్లో బాబాయ్! రోజువారీ బతుకుల చీకాకులతో చిరాకెక్కే  సామాన్యుడుకి  సవ్యంగా నవ్వుకొనేందుకు నాలుగు సెకన్లైనా కావాలి గదా?'

'రోజువారీ అవసరాలకు సరిపడా చిల్లర వాడి చేతుల్లో పొయ్యి! ఏ టి యం మీటలు నొక్కంగానే 'నగదు లేదు' చీటీకి బదులు నగదు సరిపడినంతగా వచ్చే ఏర్పాటు చెయ్యి! బ్యాంకు చెక్కులకి చిక్కుముళ్లేవీ పడకుండా చటుక్కున రొక్కం వచ్చేట్లు మార్పులు చెయ్యి! గీకే యంత్రాలు గీరబోకుండా కార్డు లాగంగానే పని పూర్తయే ఏ తారక  మంత్రం  కనిపెడతావో? జనం పెదాలమీద చిర్నవ్వులు పూయాలంటే ఇలాగే ఇంకా ఎన్నో చెయ్యాలి ముందు.  ఏడాదికో సారి ప్రపంచంతో పాటు  'నవ్వుల దినోత్సవాలు'  ఎంత ఘనంగానైనా   నిర్వహించుకోరా! తప్పేంలేదుగాని..  ఈ రెండు వేల పదిహేడులో ఏ రెండు వేల నోటు కంటబడ్డా కేవలం ఓ 'పది' మంది మాత్రమే గుర్తుకొచ్చే సంకట స్థితినుంచి మాత్రం దేశమంతా  బైటపడాలిరా ముందు!'

'నిజమే బాబాయ్! అప్పుడే ఇవాళ్టి 'ప్రపంచ నవ్వుల దినా'నికి 'దినం' అనే అర్థం కాకుండా  'దినోత్సవం' అన్న అర్థం సార్థకమయ్యేది! అందకా మన వంతు ప్రయత్నం కూడా కొంత ఉండాలి గదా! ఈ సారి ఖైరతాబాద్ ట్రాఫిక్ మధ్యలో ఇరుక్కున్న శాల్తీలక్కూడా విసుక్కి బదులు కిసుక్కుమని నవ్వే ఓపిక సాధన చేయిస్తున్నాం.. మూసీ పక్కన ఖాళీ స్థలం వేదిక.    రోజూ నువ్వటే గదా పోయి.. అక్కడే ఇరుక్కుని ప్రపంచాన్నంతా పడ తిట్టేది!  వెటకారాలు నూరుతుండేది! ఒకళ్ల మీద ఒకళ్లు చక్కటి ఛలోక్తులు ఎలా విసురుకొంటారో.. విసుగు ప్రదర్శించకుండా క్రీడాస్ఫూర్తితో ఎంత   ఉల్లాసంగా కాలక్షేపం చేస్తారో చూద్దువుగానీ ఒకసారి పద బాబాయ్! నవ్వడానికి ఏదైనా కారణం తప్పని సరిగా ఉండాలని భావించే నీలాంటి వాళ్లు తప్పకుండా దర్శించవలసిన పురుషార్థ క్షేత్రం అనుకో! ఎన్నో ఏళ్ల కిందట ఎక్కడో ముంబయి రేసుకోర్సులో అనుకోకుండా కలసిని పెద్దలు కొందరు మానసికోల్లాసానికని కనిపెట్టిన మంచి మందు ఈ సామూహిక హాస్య ప్రయోగం.  నువ్వూ కాస్త పుచ్చుకుని చూడు బాబాయ్!    

‘ఏడిపించే వాళ్లే ఎక్కువవుతున్న ఈ కలి కాలంలో నవ్విస్తాం రమ్మని పిల్చేవాళ్లు దొరకడం నిజంగా అదృష్టమేగా!  ఛలోరా అబ్బాయ్.. మీ చలాకీ సభాస్థలికి!

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

***

లబలబల బలాబలాలు- ఏడుపు వల్ల ఎన్ని లాభాలో!- ఈనాడు సరదా వ్యాఖ్య

ఏడవడం గొప్ప కళ. కావాల్సొచ్చినప్పుడు కలవరపడిపోయి కడవల కొద్దీ కన్నీరు కార్చడం అందరికీ అంత సులభంగా అబ్బే విద్య కాదు. 'ఆ పిల్ల ఏవిఁటండీ బాబూ! ఎప్పుడూ నీళ్లకుండ నెత్తిమీదే పెట్టుకునుంటుందీ!' అని తిట్టిపోయడం తప్పు. ఏ ఉల్లిపాయ, గ్లిజరిన్ సీసాల సాయం లేకుండా అలా వలవలా ఏడ్వాలంటే ఎంత గుండెబలం కావాలీ?! బాలలకు, అబలలకనే కాదు.. లబలబలు నేతలందరికీ  కొండంత బలం. కాబట్టే పేదలకి అండగా ఉంటామని భరోసా ఇచ్చే  ధీశాలులూ భోరుమని కన్నీళ్ళు పెట్టుకుంటుంటారు అవసర మొచ్చినప్పుడు.

రోదన ప్రాధాన్యత రామాయణ కాలంబట్టె మహా ప్రాచుర్యంలో ఉంది. కోక తడుపుకొనైనా  కైకమ్మ కొడుక్కి పట్టం కట్టబెట్టాలనుకొన్నది. ముక్కు తిమ్మనగారి సత్యభామ ఎంత ముద్దుగా ముక్కు చీదకపోతే తిరిగి పారిజాతం దక్కించుకోగలింది?! 'ధర్మ విరుద్ధం, నరక కారకం. అపకీర్తి దాయకం.. అంటూ భగవద్గీత ఎన్ని అధ్యాయాలలో ముక్కదొబ్బులు పెట్టినా ..  ముక్కు చీదుళ్లను  చీదరించుకొంటే చివరికి విషాదయోగమే మిగులుస్తుంది.

కరుణానిధి కూతురు  తీహారు జైలు కన్నీళ్ల కథ గుర్తుందా? ఆ ఏడుపేదో ముందే  ఏడ్చుంటే ఆర్నెల్ల పాటు ఆ జైలు సిబ్బంది సెక్యూరిటీ కష్టాలు తప్పించినట్లయేది. చెరగండంనుండి గట్టెక్కాలనుంటే కల్మాడీలాగా వట్టి  'పిచ్చి' వేషాలే చాలవు. దేవుణ్నడ్డు పెట్టుకున్నా యాత్రల వరకే తాత్కాలిక ముక్తి. కన్నతల్లి సెంటిమెంటైనా పండక పోవచ్చు కానీ 'కళ్లకు ఆయింట్ మెంట్' తంత్రం ఎన్నడూ విఫలమయింది లేదిప్పటి వరకూ.. చరిత్రలో! దిక్కులేని దశలో దుఃఖమొక్కటే అక్కరకొచ్చేది.

యడ్యూరప్పకు ఏడుపు పవరేమిటో  తెలుసు. కాబట్టే పవర్లో ఉన్నంత కాలవూఁ ఏడుపు పోర్టిఫోలియోని తన దగ్గరే ఉంచుకొన్నాడు. బిక్క మొగమేయడం తప్ప  బిగ్గరగా ఏడవడం రాకే సత్యం రామలింగరాజు అన్నేళ్ళు అన్యాయంగా చిప్పకూడు తిన్నాడు. ఇనుప గనుల 'గాలి'  లక్షలు కోట్లు నిధులున్నా సాధించుకోలేని బెయిలు.. కేవలం ఓ పాతిక వేల పూచీకత్తుతో ఓ శ్రీ లక్ష్మి మ్యాడమ్ సాధించగలిగారు. ఆ ఘనత అమ్మగారిది కాదు.. అమె నెత్తిమీదున్న గంగాభవానిది

'నవ్వుకొనేందుకు  ముఫ్ఫై రెండు పళ్లు. ఏడవాలంటే కేవలం ఓ రెండు కళ్లే' అంటూ నవ్వుల సంఘం వాళ్లేవేవోఁ కుళ్లు కొటేషన్లు కొడుతుంటారు. నిజానికి నవ్వు నాలుగిందాల చేటు. మయసభా మధ్యంలో  పగలబడి నవ్వినందుకు పాంచాలికి పడ్డ గతి అందరికీ తెలుసు. కురుసభా మధ్యమంలో చిక్కడిపోయినప్పుడు 'హే కృష్ణా!' అంటూ చేసిన రోదనే కదా ఆ సాథ్వీమణి శీలాన్ని కాపాడ గలిగిందీ!

  'కలకంఠి కంట కన్నీరు ఒలికితే ఇంట సిరి నిలవదంటారు . వట్టిదే! చెరసాల చిప్పకూడు  ముప్పొఛ్చి పడ్డప్పుడు కాపాడేది  ఐయేయస్.. ఐపీయసుల్లో టాపు ర్యాంకుల యుక్తి కాదు! విరామం లేకుండా విసుగు పుట్టించే పాటి ఆరున్నొక్కరాగ  స్వరశక్తి.'ఇమ్మనుజేశ్వరాధములకు తన్నమ్మద్దని బమ్మెర వారింటి గుమంలో కూర్చుని కుమిలిపోయిన పలుకంజలి చేసిన గమ్మత్తదే కదా!

'ఏడవకు ఏడవకు వెర్రి నాగన్నా! ఏడిస్తే నీ కళ్లు నీలాలు కారు' అంటూ  తల్లులు పిల్లల్ని జోలపాటలప్పట్నుంచే తప్పుదారి పట్టించడం తప్పు. ఏమో.. ఎవరికెరుక? పెరిగి పెద్దయింతరువాత ఏ పెద్ద నోట్ల రద్దు గండంలో పడి జైలు పాలబడాల్సొస్తుందో? కీడెంచి మేలెంచమని కదా సామెత! 'కీ' ఇచ్చినట్లు రోదించడం బిడ్డకు ఉగ్గుపాలతోనే వంటబటించడం మంచిది.. బెయిళ్ల మీదన్నా జైళ్ల  బైట  మహారాజుల్లా బతికుబండి లాగేయచ్చు.

'వట్టి ఏడుపుగొట్టు' అనేదిహ ఎంత మాత్రం తిట్టుపదంగా భావించరాదు.   చంచల్ గూడా సెంట్రల్నుంచొచ్చినా  ఊటీ కెళ్లొచ్చినంత హుషారుగా ఉంచేదీ  బాష్పధారాస్త్రం!

నేరం మోపినప్పుడు మాయదారి రోగాలు కొనితెచ్చుకోడం పాతకాలంనాటి చిట్కా. రోజులు బాగా లేవు. నిజంగానే ఆరోగ్యం హరించుకు పోతున్నా అమర్ సింగతటి బుద్ధిజీవికే ఊరట దుర్లభంగా ఉందీ మధ్య కాలంలో.  ముందస్తు బెయిలు పప్పులు మునపటంతా సులభంగా ఉడకనప్పుడు.. ఆపకుండా నెత్తిమీద కుళాయి నొదిలి పెట్టి కూర్చోడ మొక్కటే ఆపదల్నుంచీ ఆదుకునే ఏకైక సాధనం. ఏమడిగినా ఏడుపొక్కటే జవాబుగా రావాలి. ఎంత గద్దిస్తే అంతగా దద్దరిల్లి పోవాలి రోదన. మౌనం అనర్థం. అర్థాంగీకారం కింద చలామణయ్యే ప్రమాదం పొచుంటుందందులో. ఆరున్నొక్క రాగం  రొదలో మనమేం చెబుతున్నామో అవతల  బుర్రకి  అర్థమై చావక  ఏడిచ్చావాలి. ఎన్ని చేతి రుమాళ్లు తడిస్తే అంత ఫలం. 'వలవలా ఏడ్చే 

బిడ్డరచేతికే  అరటి పండొచ్చి పడేద'న్నసామెత  మరిస్తే ఎలా? 

ఏడుపంటే మరీ అంత దడుపెందుకు? ఏడుస్తూనే పుడతాం. ఏడిపిస్తూ వెళ్ళిపోతాం. బతికినంత కాలం మనకు ఏడుపు.  పోయిన తరువాత మనవాళ్లకేడుపు. పుట్టినా, గిట్టినా; ఉన్నా, పోయినా తప్పించుకోలేని కన్నీటి సుళ్లనుండి వీలైనంత బెల్లంపాకం వండటమే సిసలైన స్థితప్రజ్ఞ. ఏడుపు అవసరమైనప్పుడు మొహమాటానికి పోయి   నవ్వడం కన్నాణం సరి కొత్తగా బైట పడుతున్న రోజులివి. సిబిఐ వామనుడు ముందు ఎవడెప్పుడు 'బలి' కావాల్సొస్తుందో దేవుడిక్కూడా ఉప్పందని రోజులు కూడా. 

ముందస్తు బెయిళ్లు, సెంటిమెంటు ఇళ్లు,  న్యాయదేవుళ్లకి ముడుపులు, సత్యదేవుళ్లకు సుళ్లు, మాయ రోగాలు, శాంతి పూజలు, దక్షిణ ప్రదక్షిణల్లాంటి రొటీన్ చిటుకులమీదే సంపూర్ణ ధీమాలు క్షేమకరం కాదు. ఎందుకైనా మంచిది.. ఇరవైనాలుగ్గంటలూ విరామ మెరుక్కుండా నెత్తిమీద కుండ నీళ్లు కారేట్లు  సాధన చేసుకోండి.. మంచిది*

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

(ఈనాడు, 06-12-2011 నాటి దినపత్రిక, సంపాదకీయ పుటలో ప్రచురితం)