కథానిక
వేలం పాట
రచనః కర్లపాలెం హనుమంతరావు
'యువర్ అటెంక్షన్ ప్లీజ్!'
జబర్దస్తీగా వినిపిస్తున్న ఆ గొంతుతో అప్పటివరకూ రకరకాల కబుర్లతో గందరగోళంగా ఉన్న సెకండ్ క్లాసు బోగీ కొద్దిగా సద్దుమణిగింది.
'లేడీస్ అండ్ జంటిల్మెన్!.. భాయియో ఔర్ బెహనో!.. అయ్యలారా అమ్మలారా!...'
మూడు భాషల్లోనూ ముచ్చటగా సంబోధిస్తున్న మూడు పదులు నిండని ఆ యువకుడు చూపులకూ ముచ్చటగా ఉన్నాడు.
అప్పుడే ఐరన్ చేసి వేసుకున్నట్లున్న కాస్ట్లీ డ్రెస్, చెదరని హిప్పీ క్రాఫు, చిరుగడ్డం. చిరునవ్వుతో పాఠంలా గడగడా చెప్పుకుపోతున్న అతని మాటల్ని ఎంత వద్దనుకున్నా వినకుండా ఉండలేక పోయాను.
'.. ఇది మా కంపెనీ ప్రచారంకోసం .. సేల్స్ ప్రమోషన్ కోసం పెట్టిన పథకం. ఇక్కడున్న ఈ డ్రెస్ మెటీరియల్లో ఒక్కో ఐటమ్ నే పాటకు పెడతాను. టెరీకాట్.. పాలిస్టర్.. ఊలెన్.. జపాన్.. అమెరికన్.. స్విట్జర్లాండ్.. ఎక్స్ పోర్టెడ్ బ్రాండ్స్.. ప్యాంటు పీసులు.. షర్టు పీసులు.. సూట్ మెటీరియల్.. మీటరు.. మీటరున్నర.. టూ మీటర్స్.. టూ అండ్ హాఫ్ మీటర్స్.. ఇప్పుడు ఆక్షన్లో పాడుకున్న అదృష్టవంతులకు దక్కుతాయి. ఇందులో మోసం.. దగా.. మాయా.. మిస్టరీ.. ఏవీ లేవు సార్! కంపెనీ ప్రచారంకోసం చేపట్టిన సేల్సు ప్రమోషన్ స్కీములు మాత్రమే ఇవన్నీ. అతి తక్కువ ధరలో అతిమన్నికైన బట్టలను వేలంపాటలో పాడి సొంతం చేసుకోవచ్చు. ఇందులో బలవంతం ఏమీ లేదు. మోసం అసలే లేదు. ఆక్షన్లో ఎవరైనా పాల్గోవచ్చు. ఐతే రెడీక్యాష్ ఉండాలి. అదొక్కటె కండిషన్. పాడినవారందరికీ కంపెనీ తరుఫున ఏదో ఒక గిఫ్టు. బాల్ పెన్.. దువ్వెన.. సెంట్ బాటిలు.. సెల్ ఫోన్ కవరు.. నెయిల్ కట్టరు.. కంపెనీ కాంప్లిమెంటరీకింద ఉచితంగా ఇవ్వబడుతుంది…'
ఉచితం అనే మాట చెవినబడేసరికి చాలామంది దృష్టి ఇటు మళ్ళింది.
అనుమానం వదలని ఓ నడివయసాయన 'గుడ్డలు మంచివేనా?' అని సందేహం వెలిబుచ్చాడు.
'బాబాయిగారు మంచి ప్రశ్న వేసారు. మంచిరకం బట్టల్ని ఇలా ఊరూ వాడా తిప్పుకుంటూ అమ్ముకోవాల్సిన అవసరం ఏమొచ్చిందని మీలోనూ చాలామందికి అనుమానాలుండొచ్చు. లేడీస్ అండ్ జెంటిల్మెన్! ఇది లిపారియా మిల్సువారి తయారీ సరుకు. కేవలం ప్రచారంకోసం కమీషను పద్ధతిమీద ఇలా మేము అమ్ముతుంటాం. అంతేగానీ సరుకు నాసిరకం అయికాదు. ఒక్క సారి మీరే మీ కళ్ళతో చూడండి. కంపెనీ లేబుల్సుని పరీక్షించుకోండి. బజారులో దొరికే రేట్లతో కంపేరు కూడా చేసుకోవచ్చు…'
అంటూ ఆ వేలంపాట కుర్రాడు లైట్ బ్లూ కలర్ టెరీన్ షర్టు పీసు మడతలు విప్పి ప్రశ్న అడిగిన నడివయసు పెద్దాయన ఒళ్లో పరిచాడు.
పక్కనున్న జనం దాన్ని పరీక్షించడం మొదలుపెట్టారు. వేలంపాట కుర్రాడు పాట మొదలు పెట్టాడు.
'బాబాయిగారి వళ్ళో ఉన్న ఈ లైట్ బ్లూ కలర్ టెరీన్ షర్టు పీసు.. రెండు మీటర్లు.. కంపెనీవారి పాట యాభై రూపాయలు.. పచాస్ రూపయా.. ఫిఫ్టీ రూపీస్ ఓన్లీ..'
' ఫిఫ్టి ఫైవ్..' అన్నాడు విండో పక్కన కూర్చొన్నబట్టతల పెద్దమనిషి.
ఎటువైపునుంచి బదులు రాలేదు.
' ఫిఫ్టీ ఫైవ్.. యాభై ఐదు.. పచ్ పన్.. అమెరికన్ ఎక్స్ పోర్టెడ్.. టెరీన్.. షర్టు పీసు.. టూ మీటర్సు.. ఫర్.. ఫిఫ్టీ ఫైవ్ ఓన్లీ. ఇదే బట్ట చీరాల గాంధీ క్లాత్ మార్కెట్లో టూ హండ్రెడ్ పెట్టినా దొరకదండి బాబులూ! అదృష్టవంతులు అవకాశం జార విడుచుకోవద్దు. పాటలో పాల్గొంటే పోయేదేమీ లేదు. వస్తే మంచి సరుకు. రాకపోయినా కంపెనీవారి కాంప్లిమెంటు.. దువ్వెన'
' ఫిఫ్టీ ఫైవ్.. ఒకటో సారి. ఫిఫ్టీ ఫైవ్.. రెండోసారి…'
బోగీలో అదే నిశ్శబ్దం!
'యభై ఐదుకి గిట్టుబాటు కాదు కాబట్టి కొట్టి పారేస్తున్నాం. పాడినందుకు పాతిక రూపాయలు ఖరీదు చేసే దువ్వెన తాతగారికి కంపెనీ తరుఫునుంచి కానుకగా ఇస్తున్నాం' అంటూ బట్టను వెనక్కి తీసుకుని ఒక దువ్వెన విండో పక్కనున్న బట్టతల పెద్దమనిషిమీదకు విసిరేసాడా వేలంపాట కుర్రాడు.
బట్టతల మనిషి చేతికి నిజంగానే ఉచితంగా దువ్వెన వచ్చేసరికి కంపార్టుమెంటులో చాలామందికి హుషారు పెరిగినట్లుంది. 'జపాను బ్రాండు టెరీ కాటన్ షర్టింగు.. టూ అండ్ హాఫ్ మీటర్సు గులాబీ రంగు పీసు .. కంపెనీవారి పాట అరవై రూపాయలు. సిక్స్టీ రూపీస్.. సాఠ్ రుపయ్యే.. కేవలం అరవై రూపాయలు మాత్రమే..' అంటూ బట్టను గాలిలో ఎగరేసి ఎదురుగా ఉన్న కుర్రాడి భుజంమీద వేసాడో లేదో.. పరిశీలించడానికి పదిమందిదాకా అతగాడి చుట్టూ గుమికూడారు.
'ఓపెన్ మార్కెట్లో ఈ షర్టు పీసుడొందలకు తక్కువ గిట్టుబాటుకాదండీ సార్! కంపెనీవారి పాట సిక్స్టీ ఓన్లీ. అదృష్టవంతులు ఈ సారైనా అవకాశం జారవిడుచుకోవద్దు. పాడిన వాళ్ళందరికీ బాల్ పెన్ ఉచితం. సిక్స్టీ రూపీస్.. ఒకటో సారి.. సిక్స్టీ రూపీస్..'
పాట ఈ సారీ మందగొడిగా సాగినా పది నిమిషాల తరువాత యెనభై రూపాయలకో షావుకారుకు అనుకూలంగా కొట్టి వేయబడింది. పాడిన నలుగురు మనుషులకూ తలా ఓ బాల్ పెన్నుఉచితంగా దక్కింది.
'మాష్టారూ! ఈ రకం వ్యాపారంలో మాయేమీ లేదంటారా?' అని అడిగాడు అప్పటిదాకా హిందూ పేపరు మొహానికి అడ్డం పెట్టుకుని తనకేమీ పట్టనట్లు కూర్చోనున్న నా పక్క పాసింజరు.
అతనేమో సూటూ బూటలటులో చూపులకే దర్జాగా దొరబాబులా ఉన్నాడు. అంతమంది మధ్యలో నన్నే ఎన్నిక చేసినట్లు అడగడంతో కాస్తంత గర్వంగా అనిపించిన మాట వాస్తవం.
'ఏ మాయా మర్మం లేకుండా ఎందుకుంటుందండీ? ఏదో మతలబు లేకపోతే ఇంతింత ఖరీదుచేసే సరుకు ఇంత కారుచవుకగా ఎలా గిడుతుందండీ? కంపెనీ ప్రచారం.. సేల్స్ ప్రమోషన్.. అంతా ట్రాష్!' అన్నాను.
'అసలు సరుకెంత నాణ్యమో ఇంటికెళ్ళి దర్జీవాడికి చూపిస్తేగాని బండారం బైటపడదు!' అనేసాడు నాకిటువైపుగా కూర్చోనున్న మరో ప్రయాణీకుడు.
'నో.. సార్! నేనూ మీకులాగే అనుకునేవాడిని మొదట్లో! ఈ కోటు ఉంది చూసారూ! ఇలాగే ఇదివరకు బెనారస్ వెళ్ళినప్పుడు బండిలో వేలంపాటలో పాడి గెల్చిన బట్టతో కుట్టించిందే. నలభై రూపాయలకనుకుంటా పాడింది. నాలుగేళ్ళయింది .. సరిగ్గా గుర్తు లేదు' అంటూ కౌంటరు ఆర్గ్యుమెంటుకు దిగాడిందాకటి సూటు మనిషి. అతగాడంత గట్టిగా బల్లగుద్దినట్లు తన ప్రత్యక్షానుభవం చెబుతుంటే కాదనటానికి ఇంకెవరి దగ్గర మాత్రం మాటలేం మిగిలుంటాయి!'
'ఇహ బట్టల నాణ్యతంటారా! మాదిక్కడి తెనాలి దగ్గర రేపల్లే. ఏళ్ళ తరబడి చేసున్నామీ క్లాత్ బిజినెస్! ఆ విండో బాబాయిగారి దగ్గరున్న క్లాతు ఎంతలేదన్నా మీటరు నూటేభైకి తక్కువుండదు ఓపెన్ మార్కెట్లో'. మరి ఇట్లా వేలంపాటలో అంత కారు చవగ్గా ఇచ్చేయడంలో మతలబేంటో మాత్రం అంతుబట్టటం లేదు.'
ఈ సారి పాటలో ఆ సూటు పెద్దమనిషే స్వయంగా చైనా మోడల్ సిల్కు క్లాత్ గ్రే కలర్ ది పాటను నూటపాతికదాకా పెంచి మరీ సొంతం చేసుకున్నాడు. వస్తువు తీసుకునే సమయంలో అతగాడు వేలంపాట కుర్రాడితో ఆడుకున్న వైనం చూసిన తరువాత ఇంకెవ్వరికీ ఏ ఐటమ్స్ మీదగాని.. వాటి రేట్ల విషయంలోగాని అనుమానాలుం డక్కర్లేదనిపించింది.
'సార్! మీలాంటోళ్ళు వెయ్యికి ఒక్కరున్నా చాలు.. మా వ్యాపారం చంకనాకి పోవాల్సిందే! కంపెనీ సరుకు. పరువుతో ముడిపడింది. ఒకసారి దిగింతరువాత వెనక్కి తగ్గడం కుదరదు కనక సరిపోయింది. అదే నా పర్సనల్ బిజినెస్సయితేనా! అమ్మో! సరుకు మొత్తం ఎత్తుకుని ఎప్పుడో ఉడాయించుండే వాణ్ణి' అంటూ మొత్తుకుంటూనే తన సామాను సర్దుకోసాగాడు.
జాండ్రపేటలో ఆగటానికి కాబోలు బండి బాగా స్లో అవుతుండంగా అడిగాడా సూటువాలా 'నీకీ వ్యాపారంలో ఏ మాత్రం కమీషను గిడుతుందోయ్?' అ
'గిట్టడం కాదండీ! చెప్పాగా! ఇది కమీషను వ్యాపారం. లిపారియా మిల్సు వాళ్ళకి ఏజెంట్లం మేం. సేల్స్ ప్రమోషను చేసే దాన్ని బట్టి ఉంటుందీ గిట్టుబాటెంతనేదీ' అని వేలంపాట కుర్రాడి సమాధానం.
'కమీషనెంతో?'
'ట్వంటీ టు ట్వంటీ ఫైవు మధ్యలో ఉంటుందండీ! సరుకును బట్టి రేటు'
'బాగా గిడుతుందా?'
'జనరల్ గా బాగానే ఉంటుందండీ! ఒక్కో చోటే.. ఇదిగో..ఇలా డల్ గా ఏడుస్తుంటుంది ..' అంటూ సరుకును ఎత్తుకోబోతున్న కుర్రాడిని నా ఎదురుగా కూర్చున్న ఆడమనిషి ఆపేసింది 'డల్ గా ఉందంటావు. తట్ట పట్టుకుని వెళ్లి పోతావు. ఈ సారు చెప్పింతరువాత నాకు నమ్మకం కుదిరింది. ఆ పాలిస్టర్ బట్ట పాటకు పెట్టబ్బాయ్!.. మా పిలగాడికి ఎప్పట్నుంచో తీసుకుందామనుకుంటున్నా" అని మొదలు పెట్టింది.
మిగతా ప్యాసింజరర్సూ ఆమెకి వంత పాడడంతో వేలంపాట కుర్రాడికి మళ్ళీ తట్ట కిందకు దింపక తప్పింది కాదు. కానీ ఈ సారి సీను పూర్తిగా రివర్సుగా ఉంది. ఆడమనిషి కోరుకున్న పాలిష్టరు పీసు రెండొందలకు పాడినా ఆమె సొంతం కాలేదు. పై బెర్తుమీద పడుకోనున్న కుర్రాడెవడో ఇంకో పది రూపాయల్ పై పాట పాడి సొంతం చేసుకున్నాడు.
మొదట్నుంచీ తనకేమీ పట్టనట్లు ఓ మూల పుస్తకం చదువుకంటూ కూర్చోనున్న పాపక్కూడా కిక్కొచ్చినట్లంది.. వాయిల్ క్లాత్ కోసం పోటీపడి మరీ నూటేభైకి దక్కించుకుంది.
కంపార్టుమెంట్లో మూడో వంతు మంది ఏదో ఒక ఐటమ్ చిన్నదో పొన్నదో వేలంపాటలో దక్కించుకున్న వాళ్లే. మిగిలిన వాళ్ల చేతులో కంపెనీ తాలూకు కాంప్లిమెంటరీలు!
ఎన్నడూ లేనిది నేనే మూడు కాంప్లెమంటరీ గిఫ్టులు.. మా పిల్లదానికని ఓ మంచిరకం ఓణీ బట్ట తీసుకంటేనూ!
వేలంపాటలో సాధించిన వస్తువులు క్యారీబ్యాగులో సర్దుకంటుండంగా బండి చినగంజాం ఫ్లాట్ ఫారంమీదకొచ్చి ఆగింది. చిన్ననాటి మిత్రుడు మౌళి అనుకోకుండా కనిపించడంతో వాడితో బాతాఖానీలో పడి బెల్ ఎప్పుడు మోగిందో కూడా గమనించలేదు. కదిలే బండిలో హడావుడిగా ఎక్కాల్సి రావడంటో ఎక్కిన బోగీ కూడా ఏదో పట్టించుకోలేదు.
అది ఇందాకటి కంపార్టుమెంటు కాదు. కానీ ఎలాగో ఓ మూల సీటైతే దక్కించుకోగలిగాను.
బండి స్పీడందుకుంది. అమ్మనబ్రోలు స్టేషను దాటేసరికి కబుర్లలో ఉన్న కంపార్టుమెంటు ఖంగుమంటున్న గొంతుకి ఉలిక్కిపడి అటెంక్షనులోకొచ్చేసింది.
'యువర్ అటెన్షన్ ప్లీజ్!..'
'లేడీస్ అండ్ జంటిల్మెన్!.. భాయియో ఔర్ బెహనో!.. అయ్యలారా అమ్మలారా!...'
మరో సారి వేలంపాట!
ఈసారి వేలంపాట జరుపుతున్నది మూడుపదులు నిండిన ఆ ముచ్చటైన యువకుడు కాదు. పక్క బోగీలో నా పక్కన కూర్చొని బట్టల నాణ్యతను గురించి లెక్చర్లు దంచి అందరిచేత సరుకుని కొనిపించిన 'ది హిందు' న్యూస్ పేపర్ సూటు జెంటిల్మన్!
అదే హిందూ పేపరు చాటున మొహం దాచుకుని పాట డల్ గా ఉంటే లెక్చర్లు దంచడానికి ఆ మూడు పదుల ముచ్చటైన కుర్రాడు ఇక్కడే ఎక్కడో సుటూ బూటులో నక్కే ఉంటాడు.
ఆగిపోయిన వేలంపాటకు ఓ ఊపివ్వడానికి పిల్లాడికి పాలిష్టరు బిట్టు కొనాలనుకునే మహాతల్లీ
ఇక్కడే తన వంతు అభినయం కోసం ఎదురు చూస్తూండాలి నా అనుమానం నిజమైతే!
-కర్లపాలెం హనుమంతరావు
(ఆంధ్రభూమి వార పత్రిక- 02, ఏప్రియల్, 2015 సంచికలో ప్రచురితం)
