Sunday, December 12, 2021

సరదా గల్పిక: తిట్టు!.. తిట్టించు! -కర్లపాలెం హనుమంతరావు ( సూర్య దినపత్రిక సంపాదకీయ పుట ప్రచురితం )

  

 

తిట్టు!.. తిట్టించు!

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

 

వాదన పూర్వపక్షం చేసే పాయింట్ ఓ పట్టాన దొరకనప్పుడు వాడుకొనే 'వాడిగల ఆయుధం-కోపం. 'పేదవాడి కోపం పెదవికి చేటుఅన్న వేమన వెర్రికాలం కాదిప్పటిది. 'పేదవాడి కోపం పెద్దమనుషుల పదవికి చేటుఅన్నట్లుగా  సాగే  ప్రజల స్వాముల వాదం.  లక్షన్ల పీడాకారం తగులుకున్నప్పుడల్లా తలనొప్పి ఓటర్లకు దేవతాపీఠాలు దక్కడానికీ   ఈ ఆగ్రహాయుధమే ప్రధాన కారణం.   

ఎన్నికలయిన తరువాత సాగే  గెలుపు బెట్టింగులంత గడబిడలుగా ఉండవు  ఓటర్ల బెట్టుసర్లు. రాజ్యాంగం అంటే ఏదో ఆ ఆధికరణఈ సవరణలంటూ ఇండియన్ ఇంకుతో గిలికేసారు గానిఎలక్షన్ల రంగంలో ఓటరు గొట్టంగాడు వీరంగానికి దిగితే  సాక్షాత్తూ  ఆ రాసిన పెద్దసార్లయినా సరే తట్టుకోడం కష్టం

తిరుపతి వేంకటకవుల కృష్ణరాయబారం నాటకంలో శ్రీకృష్ణుడు ‘అలుగుటయే యెరుంగని మహామహితాత్ముడుఅజాత శత్రుడే అలిగిన నాడు’ ఏవేవో సాగరములన్నీఏకమయిపోతాయని, నమ్ముకున్న కర్ణులు పదివేలమంది వచ్చినా చస్తార’ని బెదరగొట్టేస్తాడు. దుర్యోధనుడికి దూరాలోచన లేక  బాదర్ అవలేదు. కానీ ఇండియన్ నేతకు ఓటరు అజాతుశత్రుత్వం మీద ఆట్టే నమ్మకంలేదు.   తలనొప్పి తద్దినమంతా  ఎందుకులెమ్మనే నాయకులంతా ఎన్నికల తుమ్ములు వదిలే వరకూ ‘ఓటర్లే దేవుళ్లు’ అంటూ అష్టోత్తరాలు, సహస్రనామాలు  అందుకునేది! నిజానికి దేవుళ్లతో పోల్చడమంటే ఓటరు స్థాయిని ఓ మెట్టు కిందికి దిగలాగడవేఁ!

కాసుల పురుషోత్తమం అని ఓ కవి మహాశయుడు, పనిమాలా ఘంటసాల దాకా వెళ్లి  శ్రీకాకుళాంధ్ర మహావిష్ణువును  పట్టుకుని దులిపేశాడు. 'నీ పెళ్లాం భూదేవి అన్ని బరువులూ మోస్తుంటే..  ఆ నిర్వాకం నీదే అన్నట్లుగా పెద్ద బిల్డప్పులా! కోరింది ఇచ్చేది నీ కోమలి ఇందిరమ్మో అయితేనువ్వే ఏదో  కామితార్థుడివన్నట్లు వీర పోజులా! కష్టమైన సృష్టి కార్యం చూసేది నీ కొడుకుబ్రహ్మగారయితే ఇంటి పెద్దనంటూ కుంటి సాకుతో ఆ క్రెడిటంతా నువ్వే కొట్టేసుకుంటివి కదా! పొల్యూషన్ కంట్రోలు పనిలో పాపం గంగమ్మతల్లి తలకమునకలయి ఉంటే, పని సాయానికి పోని   నీకు ఎందుకయ్యా  పతితపావనుడుల్లాంటి   బిరుదులసలు? పెళ్లాంబిడ్డల మూలకంగా వచ్చే పేరే తప్పించి మొదట్నుంచి నువ్వు పరమ  దామోదరుడివవే(పనికిమాలినవాడివి) సుమా!’ అంటూంటే.. అది తిట్టో.. మెప్పో తెలీక  ఆ దేవుడు గుళ్లోని రాయికి మల్లే  గమ్మునుండిపోయాడు! 

దేవుడికి భక్తుడొక్కడే దిక్కు. భక్తులకు ముక్కోటి దేవుళ్ల ఆప్షన్ ఉంది. ఏ ఒక్క దేవుడు ముక్కోపం తెప్పించినా మరో పక్కదేవుడి దిక్కు నుంచి భక్తుడికి ఠక్కున ఆఫరొచ్చే  జంపింగ్ జమానా ఇది మరి! 

 ఆపదమొక్కులవాడి కోపతాపాలనంటే ఏ మొక్కులుపొర్లుగింతల ట్రిక్కుల్తోనో  మటుమాయం చేసుకోవచ్చు.  ఓటరుకార్డు చేత బట్టిన డిప్పకాయలిప్పుడు మరీ పాతకాలం నాటి నాటురథాలనుమాత్రమే నమ్ముకుని ఉత్సాహపడే ఉత్సవ విగ్రహాలు కాదిప్పుడు! డెమోక్రసీ ఎదగడం మాట ఎటు పోయినా.. ఓటు మిషను మీట నొక్కే మనిషి కసి మాత్రం వామనుడు సిగ్గుపడే సైజులో పెరిగిపోతున్నది. ఓటుకు ఓ పదినోటు ఇస్తానన్నా  పుచ్చుకునేందుకు  పది సార్లు పస్తాయించే చాదస్తం నుంచి హీనపక్షంగా పది, పదిహేనువేలన్నా చేత పెట్టందే పట్టరాని ఆగ్రహంతో ఊగిపోయే  పరిపక్వత సాధించింది. ముష్టి మున్సిపాలిటీ ఎలక్షన్లక్కూడా ఎస్టేట్లు అమ్ముకుని మరీ కుస్తీపట్లకు దిగే బస్తీనేతలే ఓటర్ని ఈ ‘స్టేటు’ దాకా ఎగదోసింది. మసిపూసి మారేడుకాయ చేసే మాయాజాలం మరి ఇంకెంతకాలమో గాని, కడుపు మండితే  ఓటరే ఉల్ఫాగా ఊరేగే నేతల ముఖాన కసి కొద్దీ బుడ్ల బుడ్ల సిరా పూసి సీన్లు ఖరాబు చేసే  రోజులు! వీధినేత కేజ్రీవాలే ఆఫీసు ఫోర్ వాల్సుకు బుద్ధిగా కట్టుబడ్డం ఓటరు సిరా బుడ్డి దెబ్బకు దడ పుట్ట బట్టే!  

పాలిటిక్స్ అంటేనే పది రకాల దరిద్రాలకు వంద వెరైటీల చిట్కాలు! షాహీన్ బాగ్ చూసాం కదా! అన్నదాతల ఆగ్రహమూ చూస్తున్నాంగా! పాపిష్టి అసంతృప్తుల ముఠాల్లోకి   చొప్పించే కోపిష్టి ముఠాను నేతలే ఇప్పుడు  స్వయంగా ఎందుకు తయారుచేసుకుంటున్నట్టు?  తిట్టి పోసిన వర్గాల మీదనే ఏ అయోథ్య రామయ్యను మించిన వరాల జల్లులు! చిల్లర పైసలు కొన్ని వదిలినా అల్లరీ ఆగం లేకుండా ఎన్నికల యాగం ఏకపక్షం చేసుకునే స్కీములు ఇట్లాంటివి లక్షా తొంభై ఇప్పుడు. ఇహ  బోడి మల్లయ్యల  తిట్లంటారా?  చెవుల్లో దూరకుండా  దూదుండల సదుపాయానికి సర్కారు అధికార దండం దక్కినాక ఖజానా అండ ఉండనే ఉంటుంది కదా!  అయినా, తిట్లక్కూడా ఉట్లు తెగే సత్యకాలమా.. మన  పిచ్చిగానీ?

అన్ని జాతర్లలో ఉత్సవ విగ్రహాలు పూజలే అందుకుంటున్నాయా? కొన్ని సంబరాలల్లో  అంబలను భక్తులు అడ్డమైన తిట్లు తిట్టడం ఆచారం!  ‘ఒద్దికతో లక్ష్మి  వున్నది చాలక.. భూదేవి కూడె నీ బుద్ధిశాలి!/ తన కూతురుటంచు ఎన్నక.. భారతిని కోరడే ఈ నీతికోవిదుడు!/అర్థాంగి యుండగ అవ్వ.. గంగను దాల్చె నీ నియమవరుడు!’ అంటూ చెడ  తిట్టిపోసినా  దేవుళ్ళకూ చీమ కుట్టినట్లైనా నొప్పుండటంలేదిప్పుడు !  కులం వంకన దూషించారనో, మతం మిషతో అవమానించారనో,   జాతి పేరుతో నోరుజారారనో,  లైంగిక దృష్టితో చూసి వేధించారనో మనిషెంత మధనపడ్డాఅ.. యుద్ధకాండ సిద్ధపడ్డా .. నో బడీ కేర్స్!  కోర్టు బోనుల్లో నిలబడాల్సినవాళ్ళే కోర్టు జోన్ల తరలింపు మీద ప్రకటనలిచ్చేస్తున్నారు! ఎక్కడైనా శాపనార్థాలు వినపడుతున్నాయా? ‘దండుకునేసమయం’ దండగ కాకూడదన్నదే ప్రజాభిప్రాయంగా కూడా  ఉంటున్నదిప్పుడు!

దూర దూరంగా తగలడితే తూలనాడుకొనేటంత పగే ఊండదు. ఒకే చూరు కింద పది పూటలు చేసిపోయే పిచ్చి కాపురాలల్లోనే సవతుల మధ్యన సవాలక్ష ముటముటలు, ముక్కు తిప్పుళ్లు! నూట ముప్పై కోట్ల మందిమి మనం. జానా బెత్తెడు భరత భూమి. మూడు వేల చిల్లర పార్టీలు. ఎవరికీ పెత్తనం ఎకసెక్కం కాదు. మరి మాటా మాటా రాదా? ఏ మాటా మోటుగా రావద్దంటే ఎట్లా?  రామాంజనేయయుద్ధంలో  రాముడికి..  ఆంజనేయుడికి మధ్యనే గలాటా జరిగి మాటలు రువ్వుకుంటే.. వింటూ ఎంజాయ్ చేసిన మనం  ఈ నేలబారు నేతల కారుకూతలు  ఏమంత ఎబ్బెట్టనిపిస్తాయనీ.. నీతిమంతుల పిచ్చి గానీ!   

ఉపకారంబు చేసినాడ కదా.. ఎన్నో రీతులన్.. నాకే నే/డపకారంబు ఘటంపజూచుటలు మేలా నీకు పార్థా! మహా/విపదబ్ధిన్ వడిదాటి నౌకన్ వెసన్ విధ్యంసమున్ జేయు నీ/ కపటాచార కృతఘ్న వర్తనల లోకంబెందు హర్షించునే?’ అంటూ గయుణ్ని శిక్షించే విషయంలో జోక్యం వద్దని గట్టిగా  కృష్ణుడు మందలిస్తే.. బామ్మరిది కదా అర్జునుడేమన్నా గమ్మునూరుకున్నాడా? 'ఆపదలు మేమె తరయించు అదనుజూచి/ ఉట్టిపడెదవు మమ్మెల్ల ఉద్ధరించు/ఘనుడవని కీర్తి కనెదవు గాని కృష్ణ!/ నీవు లేకున్న మేము రాణింపలేమె?' అంటూ మాటకు మాట ఎదురు పెట్టాడా.. లేదా? బాణప్పుల్లలు వదిలే ముందు పుల్లవిరుపు మాటలుఈటెలు గట్రా విసురుకోడానికి ముందు ఈటెపోటుల్లాంటి దెప్పుళ్లు తప్పవని అందరికీ తెలుసు! క్లైమాక్సులో కూడా ఏ మాత్ర్రం తిట్టు వాసన తగలద్దంటే ఎంత ఎన్టీఆర్ఎస్వీఆర్ పాండవవనవాసమైనా ఐమాక్సులో ఫ్రీ-షో వేసినా చూసే నాథుడుండడు! బొక్క.. భోషాణం అంటూ జుత్తెగరేసుకుంటూ తిరిగే నటులూ పొలిటికల్ ఎంట్రీలు ఇచ్చేస్తున్నారిప్పుడు. పోటీగా  నలుగుర్నీ కూడేసుకోడానికి నాయకుడూ  నాలుకకు మరికాస్త పదును నూరుకుంటే తప్పా? తొక్కలో భాషంటూ తిట్టే నేతలెవర్నీ జనం సైతం తొక్కేసే మూడులో లేరిప్పుడు.  ఈ దుస్థితికి ఎవర్నని తిట్టుకోడం?!

 తిట్టే వాడి మీద వెగటు పుట్టటం మాట అటుంచి..తిట్టించుకొనేవాడి మానసిక పరిస్థితి మీద  వెకిలిగా తయారైన నకిలీ వీడియోలు విపరీతంగా వైరలవుతున్నాయిప్పుడు!  వినే ఓటారే తిట్లు  వీనులకు విందనుకునే దశకు వచ్చేశాడు జుట్టూ జుట్టూ పట్టుకునే సీన్లుంటేనే చట్టసభలు సజావుగా సాగినట్లు లెక్క! సమయానికి   సభా ప్రసారాలు సడెన్ గా కట్ అయిపోతే సరదా కోసమా   జనం చిందులేసేదీ?! కారుకూతల వినోదవల్లరి కారుచవుకగా వినే ఛాన్స్ మిస్సవుతుందని కదా కామన్ పబ్లిక్ బాధ!

కమాన్! బాపూజీ చెప్పాడు గదా అని బుద్ధిగా ప్రజాసేవ మాత్రమే చేసుకుని పరమపదిస్తేనరకంలో కూడా ఎవరూ కనీసం మడతమంచాలవీ వేసి హాయిగా బజ్జోమనరు. దిష్టిబొమ్మల వ్యాపారాన్ని తగలేసిన పాపానికి, పాత చెప్పుల గిరాకీపై దెబ్బ కొట్టిన నేరానికి  ముళ్ళ డొంకల మీద పడేసి పడపడా ఈడుస్తారు! నొప్పెట్టి ఏడిస్తే కర్రు కాల్చిన దండంతో మరో రెండు వాతలు అదనంగా  వడ్డిస్తారేమో కూడా. 

అయినా బూతుపురాణాలన్నీ ఒక్క  నేతల నోళ్ల నుంచే పొంగొకొచ్చేస్తున్నట్లు ఎందుకా తింగరి కూతలు? కట్టుకున్నోడు మందు కొట్టొచ్చినప్పుడు  తిట్టకపోతే మహా వెలితి  బోలెడంత మంది నెలతలకు. పెళ్లాలు  తిడతారో లేదో.. నిజంగా బైటికి తెలిసే అవకాశం లేని కాపురాలల్లో ఆ వంకన సానుభూతి కోసం వెంపర్లాడే మగమహారాజులు.. ఇదిగో.. ఈ.. తల్లో వెంట్ర్రుకలంత మంది! తిట్టుకు వందిస్తామనండి!  తిరుపతి గుడి క్యూలకు మించి ఎగబడే ఏబ్రాసీ మందలు ఎన్ని కోట్లమందుంటారో  లెక్కతేలుతుంది! పాచిపోయిన లడ్డూలు మాత్రమే ప్రసాదంగా పెట్టించే  పై దేవుళ్ల మీద పెదవి విప్పకుండా    సాటి వాళ్లమనేగా మా మీదిన్ని సూటిపోటీ మాటలు?’ అని వాపోయే నేతలూ తక్కువేం లేరు మరి!

భరతుడు దక్షాధ్వరధ్వంసాన్ని అభినయించే వేళ పశ్చిమం నుంచి బ్రహ్మముఖతః రౌద్రరసం ఉత్పన్నమయిందని శారదాతనయుడి 'భావప్రకాశం' వాదం. పోతనగారి ఆ ఆరభటీవృత్తి దక్షాధ్వర ఘట్ట ధ్వంస రచనకు మించి ఉందా ఏంటి మరీ విడ్డూరం కాకపోతే   కొత్త నేతల  హింస నచణ?  ఉత్తి పుణ్యానికే వేలెత్తి చూపటానికేనా పాపం ఓటుకు అన్నేసి వేలు దోసెట్లో పోసీ ఉపరి.. ఎన్నికల్లో ఓటరుగాడిని మనసులో అడ్డగాడిదనుకుంటున్నా  ‘గాడ్..గాడ్” అంటూ కాళ్లట్టుకు వసుదేవుళ్లకు మించి  నేతలు వేళ్లాడేదీ?

భాగవతం వేనరాజును విశ్వనాథ  శతవిధాలా ఖూనీ చేసాడు. కవిరాజు 'ఖూనీ' రాసి అదేరాజుకు మళ్లీ జీవం పోసాడు. ఎవళ్ల అవసరాలు వాళ్లవి. అవసరాలని బట్టి బట్టీలల్లో తిట్ల తయారీ! 'కఫాదిరోగముల్/దనువున నంటి మేని బిగి దప్పకమున్నె నరుండు మోక్ష సా/ధనమొనరింపగా వలయు'అంటూ సూక్తులు వల్లించేడు కదా  దాశరథీ భక్తుడు  కంచెర్ల గోపన్నకోపమేమైనా ఇసుమంతైనా మరి పాపభీతి కలిగించిందా చెరసాలలో పడినప్పుడు ఆ రామదాసు మనసుకు? 'కలికితురాయి నీకు పొలుపుగ జేయిస్తి రామచంద్రా/నీవు కులుకుచు దిరిగెద వెవరబ్బసొమ్మని రామచంద్రా!అంటూ  దాశరథి మీదనే నేరుగా దెబ్బలాటకు ఎందుకు దిగినట్లో?  

 

'మాలిన్యం మనసులో ఉన్నా/ మల్లెపూవులా నవ్వగలగడం ఈ నాటి తెలివిన్నాడు .. 'కొత్త సిలబస్' అనే కవితలో బాలగంగాధర్ తిలక్.  వింటానికి బానే ఉంటాయ్ కవిత్వాలెప్పుడూ! కానీ ఆ  'కొత్త సిలబస్' ఈ కొత్త సెంచరీలో పాతబడిపోయింది.. ఇంకా పాతరేయద్దంటే ప్రగతి ఎట్లా?
బూతు ఉందని దేవుడికి సుప్రభాతమూ వద్దనగలమా? అని మనగలవమా? ఆగ్రహం చుట్టూతానే భూగ్రహమంతా బొంగరంలా గింగుర్లు కొట్టేదిప్పుడు. ఆ గ్రహింపు లేకుండా ‘నిగ్రహం.. నిగ్రహం’ అంటేనే శనిగ్రహం  నిగ్రహం కోల్పోయేది!  స్వగృహం పడగ్గదిలోనయినా సరే చాటుగా ఓ నాలుగు మోటు మాటలు బై హార్ట్ చేసుకునే  బైటికి రావటం బుద్ధిమంతులకు  చాలా బెటర్  ఇప్పుడు! చక్రం తిప్పడమనే చాతుర్యం ఒక్క దాని  మీదే కసి పెంచుకుంటే చాలదీ అధికార కుతి కాలంలో! వక్రమార్గంలో అయినా సరే దానిని సంధించేందుకు ఒక్క క్షణం వెనుకంజ పడకూడదు. పచ్చిబూతులు నోటికి నిండుగా పుక్కిటపట్టక పోతే పుక్కిట పురాణాలలో కూడా చోటు దక్కే పరిస్థితి లేదు ఏ స్థాయి నేతకైనా!.

 ప్రార్థనా పద్యం ఏడో స్థానంలో  ఏదో ''కారం ఏడవబట్టే నన్నయ్యగారి మహాభారతం అరణ్యపర్వంలోనే అర్థాంతరంగా గండిపడిందంటారు.  నన్నెచోడుడూ కుమారసంభవం ఆరంభంలో  స్రగ్ధర గణాల మీద అశ్రద్ధ చూపించ బట్టే  యుద్ధంలో దారుణంగా దెబ్బతిన్నాడని మరో టాక్! తిట్టు వల్ల  త్రాష్టుడి ఉట్టీ పుటిక్కన తెగినట్లు లెక్కలు నిక్కచ్చిగా తేలకపోవచ్చు కానీ, తిట్టే తిట్టు  స్పష్టంగా లేకుంటే మాత్రం ఆ కుంటి కూత కూసిన వాడికే ముందు గంటె కాల్చినట్లు వాత పడేదీ కాలంలో.  



వాదన పూర్వపక్షం చేసే పాయింట్ ఓ పట్టాన దొరకనప్పుడు వాడుకొనే 'వాడి' గల ఆయుధం- కోపం. 'పేదవాడి కోపం పెదవికి చేటు' అన్న వేమన వెర్రికాలం కాదిప్పటిది. 'పేదవాడి కోపం పెద్దమనుషుల పదవికి చేటు' అన్నట్లుగా  సాగే  ప్రజల స్వాముల వాదం.  ఎలక్షన్ల పీడాకారం తగులుకున్నప్పుడల్లా తలనొప్పి ఓటర్లకు దేవతాపీఠాలు దక్కడానికీ   ఈ ఆగ్రహాయుధమే ప్రధాన కారణం.   

ఎన్నికలయిన తరువాత సాగే  గెలుపు బెట్టింగులంత గడబిడలుగా ఉండవు  ఓటర్ల బెట్టుసర్లు. రాజ్యాంగం అంటే ఏదో ఆ ఆధికరణ, ఈ సవరణలంటూ ఇండియన్ ఇంకుతో గిలికేసారు గాని ఎలక్షన్ల రంగంలో ఓటరు గొట్టంగాడు వీరంగానికి దిగితే  సాక్షాత్తూ  ఆ రాసిన పెద్దసార్లయినా సరే తట్టుకోడం కష్టం! 

తిరుపతి వేంకటకవుల కృష్ణరాయబారం నాటకంలో శ్రీకృష్ణుడు ‘అలుగుటయే యెరుంగని మహామహితాత్ముడు/ అజాత శత్రుడే అలిగిన నాడు’ ఏవేవో సాగరములన్నీ ఏకమయిపోతాయని, నమ్ముకున్న కర్ణులు పదివేలమంది వచ్చినా చస్తార’ని బెదరగొట్టేస్తాడు. దుర్యోధనుడికి దూరాలోచన లేక  బాదర్ అవలేదు. కానీ ఇండియన్ నేతకు ఓటరు అజాతుశత్రుత్వం మీద ఆట్టే నమ్మకంలేదు.   తలనొప్పి తద్దినమంతా  ఎందుకులెమ్మనే నాయకులంతా ఎన్నికల తుమ్ములు వదిలే వరకూ ‘ఓటర్లే దేవుళ్లు’ అంటూ అష్టోత్తరాలు, సహస్రనామాలు  అందుకునేది! నిజానికి దేవుళ్లతో పోల్చడమంటే ఓటరు స్థాయిని ఓ మెట్టు కిందికి దిగలాగడవేఁ!

కాసుల పురుషోత్తమం అని ఓ కవి మహాశయుడు, పనిమాలా ఘంటసాల దాకా వెళ్లి  శ్రీకాకుళాంధ్ర మహావిష్ణువును  పట్టుకుని దులిపేశాడు. 'నీ పెళ్లాం భూదేవి అన్ని బరువులూ మోస్తుంటే..  ఆ నిర్వాకం నీదే అన్నట్లుగా పెద్ద బిల్డప్పులా! కోరింది ఇచ్చేది నీ కోమలి ఇందిరమ్మో అయితే, నువ్వే ఏదో  కామితార్థుడివన్నట్లు వీర పోజులా! కష్టమైన సృష్టి కార్యం చూసేది నీ కొడుకు బ్రహ్మగారయితే ఇంటి పెద్దనంటూ కుంటి సాకుతో ఆ క్రెడిటంతా నువ్వే కొట్టేసుకుంటివి కదా! పొల్యూషన్ కంట్రోలు పనిలో పాపం గంగమ్మతల్లి తలకమునకలయి ఉంటే, పని సాయానికి పోని   నీకు ఎందుకయ్యా  పతితపావనుడుల్లాంటి   బిరుదులసలు? పెళ్లాంబిడ్డల మూలకంగా వచ్చే పేరే తప్పించి మొదట్నుంచి నువ్వు పరమ  దామోదరుడివవే(పనికిమాలినవాడివి) సుమా!’ అంటూంటే.. అది తిట్టో.. మెప్పో తెలీక  ఆ దేవుడు గుళ్లోని రాయికి మల్లే  గమ్మునుండిపోయాడు! 

దేవుడికి భక్తుడొక్కడే దిక్కు. భక్తులకు ముక్కోటి దేవుళ్ల ఆప్షన్ ఉంది. ఏ ఒక్క దేవుడు ముక్కోపం తెప్పించినా మరో పక్కదేవుడి దిక్కు నుంచి భక్తుడికి ఠక్కున ఆఫరొచ్చే  జంపింగ్ జమానా ఇది మరి! 

 ఆపదమొక్కులవాడి కోపతాపాలనంటే ఏ మొక్కులు, పొర్లుగింతల ట్రిక్కుల్తోనో  మటుమాయం చేసుకోవచ్చు.  ఓటరుకార్డు చేత బట్టిన డిప్పకాయలిప్పుడు మరీ పాతకాలం నాటి నాటురథాలను మాత్రమే నమ్ముకుని ఉత్సాహపడే ఉత్సవ విగ్రహాలు కాదిప్పుడు! డెమోక్రసీ ఎదగడం మాట ఎటు పోయినా.. ఓటు మిషను మీట నొక్కే మనిషి కసి మాత్రం వామనుడు సిగ్గుపడే సైజులో పెరిగిపోతున్నది. ఓటుకు ఓ పదినోటు ఇస్తానన్నా  పుచ్చుకునేందుకు  పది సార్లు పస్తాయించే చాదస్తం నుంచి హీనపక్షంగా పది, పదిహేనువేలన్నా చేత పెట్టందే పట్టరాని ఆగ్రహంతో ఊగిపోయే  పరిపక్వత సాధించింది. ముష్టి మున్సిపాలిటీ ఎలక్షన్లక్కూడా ఎస్టేట్లు అమ్ముకుని మరీ కుస్తీపట్లకు దిగే బస్తీనేతలే ఓటర్ని ఈ ‘స్టేటు’ దాకా ఎగదోసింది. మసిపూసి మారేడుకాయ చేసే మాయాజాలం మరి ఇంకెంతకాలమో గాని, కడుపు మండితే  ఓటరే ఉల్ఫాగా ఊరేగే నేతల ముఖాన కసి కొద్దీ బుడ్ల బుడ్ల సిరా పూసి సీన్లు ఖరాబు చేసే  రోజులు! వీధినేత కేజ్రీవాలే ఆఫీసు ఫోర్ వాల్సుకు బుద్ధిగా కట్టుబడ్డం ఓటరు సిరా బుడ్డి దెబ్బకు దడ పుట్ట బట్టే!  

పాలిటిక్స్ అంటేనే పది రకాల దరిద్రాలకు వంద వెరైటీల చిట్కాలు! షాహీన్ బాగ్ చూసాం కదా! అన్నదాతల ఆగ్రహమూ చూస్తున్నాంగా! పాపిష్టి అసంతృప్తుల ముఠాల్లోకి   చొప్పించే కోపిష్టి ముఠాలను నేతలే ఇప్పుడు  స్వయంగా ఎందుకు తయారుచేసుకుంటున్నట్టు?  తిట్టి పోసిన వర్గాల మీదనే ఏ అయోథ్య రామయ్యను మించిన వరాల జల్లులు! చిల్లర పైసలు కొన్ని వదిలినా అల్లరీ ఆగం లేకుండా ఎన్నికల యాగం ఏకపక్షం చేసుకునే స్కీములు ఇట్లాంటివి లక్షా తొంభై ఇప్పుడు. ఇహ  బోడి మల్లయ్యల  తిట్లంటారా?  చెవుల్లో దూరకుండా  దూదుండల సదుపాయానికి సర్కారు అధికార దండం దక్కినాక ఖజానా అండ ఉండనే ఉంటుంది కదా!  అయినా, తిట్లక్కూడా ఉట్లు తెగే సత్యకాలమా.. మన  పిచ్చిగానీ? 

అన్ని జాతర్లలో ఉత్సవ విగ్రహాలు పూజలే అందుకుంటున్నాయా? కొన్ని సంబరాలల్లో  అంబలను భక్తులు అడ్డమైన తిట్లు తిట్టడం ఆచారం!  ‘ఒద్దికతో లక్ష్మి  వున్నది చాలక.. భూదేవి కూడె నీ బుద్ధిశాలి!/ తన కూతురుటంచు ఎన్నక.. భారతిని కోరడే ఈ నీతికోవిదుడు!/అర్థాంగి యుండగ అవ్వ.. గంగను దాల్చె నీ నియమవరుడు!’ అంటూ చెడ  తిట్టిపోసినా  దేవుళ్ళకూ చీమ కుట్టినట్లైనా నొప్పుండటంలేదిప్పుడు !  కులం వంకన దూషించారనో, మతం మిషతో అవమానించారనో,   జాతి పేరుతో నోరుజారారనో,  లైంగిక దృష్టితో చూసి వేధించారనో మనిషెంత మధనపడ్డాఅ.. యుద్ధకాండ సిద్ధపడ్డా .. నో బడీ కేర్స్!  కోర్టు బోనుల్లో నిలబడాల్సినవాళ్ళే కోర్టు జోన్ల తరలింపు మీద ప్రకటనలిచ్చేస్తున్నారు! ఎక్కడైనా శాపనార్థాలు వినపడుతున్నాయా? ‘దండుకునే సమయం’ దండగ కాకూడదన్నదే ప్రజాభిప్రాయంగా కూడా  ఉంటున్నదిప్పుడు! 

దూర దూరంగా తగలడితే తూలనాడుకొనేటంత పగే ఊండదు. ఒకే చూరు కింద పది పూటలు చేసిపోయే పిచ్చి కాపురాలల్లోనే సవతుల మధ్యన సవాలక్ష ముటముటలు, ముక్కు తిప్పుళ్లు! నూట ముప్పై కోట్ల మందిమి మనం. జానా బెత్తెడు భరత భూమి. మూడు వేల చిల్లర పార్టీలు. ఎవరికీ పెత్తనం ఎకసెక్కం కాదు. మరి మాటా మాటా రాదా? ఏ మాటా మోటుగా రావద్దంటే ఎట్లా?  రామాంజనేయయుద్ధంలో  రాముడికి..  ఆంజనేయుడికి మధ్యనే గలాటా జరిగి మాటలు రువ్వుకుంటే.. వింటూ ఎంజాయ్ చేసిన మనం  ఈ నేలబారు నేతల కారుకూతలు  ఏమంత ఎబ్బెట్టనిపిస్తాయనీ.. నీతిమంతుల పిచ్చి గానీ!   

‘ఉపకారంబు చేసినాడ కదా.. ఎన్నో రీతులన్.. నాకే నే/డపకారంబు ఘటంపజూచుటలు మేలా నీకు పార్థా! మహా/విపదబ్ధిన్ వడిదాటి నౌకన్ వెసన్ విధ్యంసమున్ జేయు నీ/ కపటాచార కృతఘ్న వర్తనల లోకంబెందు హర్షించునే?’ అంటూ గయుణ్ని శిక్షించే విషయంలో జోక్యం వద్దని గట్టిగా  కృష్ణుడు మందలిస్తే.. బామ్మరిది కదా అర్జునుడేమన్నా గమ్మునూరుకున్నాడా? 'ఆపదలు మేమె తరయించు అదనుజూచి/ ఉట్టిపడెదవు మమ్మెల్ల ఉద్ధరించు/ఘనుడవని కీర్తి కనెదవు గాని కృష్ణ!/ నీవు లేకున్న మేము రాణింపలేమె?' అంటూ మాటకు మాట ఎదురు పెట్టాడా.. లేదా? బాణప్పుల్లలు వదిలే ముందు పుల్లవిరుపు మాటలు, ఈటెలు గట్రా విసురుకోడానికి ముందు ఈటెపోటుల్లాంటి దెప్పుళ్లు తప్పవని అందరికీ తెలుసు! క్లైమాక్సులో కూడా ఏ మాత్ర్రం తిట్టు వాసన తగలద్దంటే ఎంత ఎన్టీఆర్, ఎస్వీఆర్ పాండవవనవాసమైనా ఐమాక్సులో ఫ్రీ-షో వేసినా చూసే నాథుడుండడు! బొక్క.. భోషాణం అంటూ జుత్తెగరేసుకుంటూ తిరిగే నటులూ పొలిటికల్ ఎంట్రీలు ఇచ్చేస్తున్నారిప్పుడు. పోటీగా  నలుగుర్నీ కూడేసుకోడానికి నాయకుడూ  నాలుకకు మరికాస్త పదును నూరుకుంటే తప్పా? తొక్కలో భాషంటూ తిట్టే నేతలెవర్నీ జనం సైతం తొక్కేసే మూడులో లేరిప్పుడు.  ఈ దుస్థితికి ఎవర్నని తిట్టుకోడం?!

 తిట్టే వాడి మీద వెగటు పుట్టటం మాట అటుంచి..తిట్టించుకొనేవాడి మానసిక పరిస్థితి మీద  వెకిలిగా తయారైన నకిలీ వీడియోలు విపరీతంగా వైరలవుతున్నాయిప్పుడు!  వినే ఓటారే తిట్లు  వీనులకు విందనుకునే దశకు వచ్చేశాడు జుట్టూ జుట్టూ పట్టుకునే సీన్లుంటేనే చట్టసభలు సజావుగా సాగినట్లు లెక్క! సమయానికి   సభా ప్రసారాలు సడెన్ గా కట్ అయిపోతే సరదా కోసమా   జనం చిందులేసేదీ?! కారుకూతల వినోదవల్లరి కారుచవుకగా వినే ఛాన్స్ మిస్సవుతుందని కదా కామన్ పబ్లిక్ బాధ!

కమాన్! బాపూజీ చెప్పాడు గదా అని బుద్ధిగా ప్రజాసేవ మాత్రమే చేసుకుని పరమపదిస్తే నరకంలో కూడా ఎవరూ కనీసం మడతమంచాలవీ వేసి హాయిగా బజ్జోమనరు. దిష్టిబొమ్మల వ్యాపారాన్ని తగలేసిన పాపానికి, పాత చెప్పుల గిరాకీపై దెబ్బ కొట్టిన నేరానికి  ముళ్ళ డొంకల మీద పడేసి పడపడా ఈడుస్తారు! నొప్పెట్టి ఏడిస్తే కర్రు కాల్చిన దండంతో మరో రెండు వాతలు అదనంగా  వడ్డిస్తారేమో కూడా. 

అయినా బూతుపురాణాలన్నీ ఒక్క  నేతల నోళ్ల నుంచే పొంగొకొచ్చేస్తున్నట్లు ఎందుకా తింగరి కూతలు? కట్టుకున్నోడు మందు కొట్టొచ్చినప్పుడు  తిట్టకపోతే మహా వెలితి  బోలెడంత మంది నెలతలకు. పెళ్లాలు  తిడతారో లేదో.. నిజంగా బైటికి తెలిసే అవకాశం లేని కాపురాలల్లో ఆ వంకన సానుభూతి కోసం వెంపర్లాడే మగమహారాజులు.. ఇదిగో.. ఈ.. తల్లో వెంట్ర్రుకలంత మంది! తిట్టుకు వందిస్తామనండి!  తిరుపతి గుడి క్యూలకు మించి ఎగబడే ఏబ్రాసీ మందలు ఎన్ని కోట్లమందుంటారో  లెక్కతేలుతుంది! పాచిపోయిన లడ్డూలు మాత్రమే ప్రసాదంగా పెట్టించే  పై దేవుళ్ల మీద పెదవి విప్పకుండా    సాటి వాళ్లమనేగా మా మీదిన్ని సూటిపోటీ మాటలు?’ అని వాపోయే నేతలూ తక్కువేం లేరు మరి!

భరతుడు దక్షాధ్వరధ్వంసాన్ని అభినయించే వేళ పశ్చిమం నుంచి బ్రహ్మముఖతః రౌద్రరసం ఉత్పన్నమయిందని శారదాతనయుడి 'భావప్రకాశం' వాదం. పోతనగారి ఆ ఆరభటీవృత్తి దక్షాధ్వర ఘట్ట ధ్వంస రచనకు మించి ఉందా ఏంటి మరీ విడ్డూరం కాకపోతే   కొత్త నేతల  హింస నచణ?  ఉత్తి పుణ్యానికే వేలెత్తి చూపటానికేనా పాపం ఓటుకు అన్నేసి వేలు దోసెట్లో పోసీ ఉపరి.. ఎన్నికల్లో ఓటరుగాడిని మనసులో అడ్డగాడిదనుకుంటున్నా  ‘గాడ్..గాడ్” అంటూ కాళ్లట్టుకు వసుదేవుళ్లకు మించి  నేతలు వేళ్లాడేదీ?

భాగవతం వేనరాజును విశ్వనాథ  శతవిధాలా ఖూనీ చేసాడు. కవిరాజు 'ఖూనీ' రాసి అదేరాజుకు మళ్లీ జీవం పోసాడు. ఎవళ్ల అవసరాలు వాళ్లవి. అవసరాలని బట్టి బట్టీలల్లో తిట్ల తయారీ! 'కఫాదిరోగముల్/దనువున నంటి మేని బిగి దప్పకమున్నె నరుండు మోక్ష సా/ధనమొనరింపగా వలయు'అంటూ సూక్తులు వల్లించేడు కదా  దాశరథీ భక్తుడు  కంచెర్ల గోపన్న! కోపమేమైనా ఇసుమంతైనా మరి పాపభీతి కలిగించిందా చెరసాలలో పడినప్పుడు ఆ రామదాసు మనసుకు? 'కలికితురాయి నీకు పొలుపుగ జేయిస్తి రామచంద్రా/నీవు కులుకుచు దిరిగెద వెవరబ్బసొమ్మని రామచంద్రా!' అంటూ  దాశరథి మీదనే నేరుగా దెబ్బలాటకు ఎందుకు దిగినట్లో?  


'మాలిన్యం మనసులో ఉన్నా/ మల్లెపూవులా నవ్వగలగడం ఈ నాటి తెలివి' అన్నాడు .. 'కొత్త సిలబస్' అనే కవితలో బాలగంగాధర్ తిలక్.  వింటానికి బానే ఉంటాయ్ కవిత్వాలెప్పుడూ! కానీ ఆ  'కొత్త సిలబస్' ఈ కొత్త సెంచరీలో పాతబడిపోయింది.. ఇంకా పాతరేయద్దంటే ప్రగతి ఎట్లా?

బూతు ఉందని దేవుడికి సుప్రభాతమూ వద్దనగలమా? అని మనగలవమా? ఆగ్రహం చుట్టూతానే భూగ్రహమంతా బొంగరంలా గింగుర్లు కొట్టేదిప్పుడు. ఆ గ్రహింపు లేకుండా ‘నిగ్రహం.. నిగ్రహం’ అంటేనే శనిగ్రహం  నిగ్రహం కోల్పోయేది!  స్వగృహం పడగ్గదిలోనయినా సరే చాటుగా ఓ నాలుగు మోటు మాటలు బై హార్ట్ చేసుకునే  బైటికి రావటం బుద్ధిమంతులకు  చాలా బెటర్  ఇప్పుడు! చక్రం తిప్పడమనే చాతుర్యం ఒక్క దాని  మీదే కసి పెంచుకుంటే చాలదీ అధికార కుతి కాలంలో! వక్రమార్గంలో అయినా సరే దానిని సంధించేందుకు ఒక్క క్షణం వెనుకంజ పడకూడదు. పచ్చిబూతులు నోటికి నిండుగా పుక్కిటపట్టక పోతే పుక్కిట పురాణాలలో కూడా చోటు దక్కే పరిస్థితి లేదు ఏ స్థాయి నేతకైనా!. 

 ప్రార్థనా పద్యం ఏడో స్థానంలో  ఏదో 'చ'కారం ఏడవబట్టే నన్నయ్యగారి మహాభారతం అరణ్యపర్వంలోనే అర్థాంతరంగా గండిపడిందంటారు.  నన్నెచోడుడూ కుమారసంభవం ఆరంభంలో  స్రగ్ధర గణాల మీద అశ్రద్ధ చూపించ బట్టే  యుద్ధంలో దారుణంగా దెబ్బతిన్నాడని మరో టాక్! తిట్టు వల్ల ఏ త్రాష్టుడి ఉట్టీ పుటిక్కన తెగినట్లు లెక్కలు నిక్కచ్చిగా తేలకపోవచ్చు కానీ, తిట్టే తిట్టు  స్పష్టంగా లేకుంటే మాత్రం ఆ కుంటి కూత కూసిన వాడికే ముందు గంటె కాల్చినట్లు వాత పడేదీ కాలంలో. నీతుల నెలాగైనా వెనక్కు తీసుకోవచ్చు గానీ, బూతు కూతలకా వెసులుబాటు లేదీ కాలంలో. పెదవి దాటితే పృథివి దాటినట్లే! ఆ హెచ్చరిక గుర్తున్న ఉత్తర కుమారుడెప్పుడూ  ఉత్తుత్తి బీరాల జోలికి పోడు!  ‘బాస్టార్డ్’ లాంటి పాడు కూతల్లో ‘మాస్టర్స్’ చేస్తే తప్ప సింగిల్ సీటున్న ప్రజాసేనలో అయినా టిక్కెట్ దక్కే అవకాశం నిల్!  

అన్నది అన్నట్లు అరక్షణంలో ప్రపంచం చుట్టొచ్చేసే జెట్ యుగం రోజుల్లో జాతి పిత  బాపూజీ మూడు కోతుల నీతిబోధనలు నమ్ముక్కూర్చుంటే  మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్ జీ కెరీరుకు మల్లే చాప్టర్ పూర్తిగా పర్మినెంటుగా క్లోజ్! బూత్ పాలిటిక్స్ లో బూతు వద్దనుకోడం.. రామాయణంలో రామా అనే శబ్దం నిషిద్ధమనుకోడమంత అసంబద్ధం. 

అనకా తప్పదు.. అనిపించుకోకా తప్పదు. 

ఇంత మొత్తుకున్నా ‘తిట్టి తిట్టించుకోవడమా? తిట్టించుకుని తిట్టిపోయడమా? అని  సందిగ్ధమా? ఛఁ! కొంత మందిని ఎన్ని తిట్టీ  నో యూజ్! ఇంకా తిడుతూ కూర్చున్నా  టైం వేస్ట్!

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

06 -02 -2021

బోథెల్, యూఎస్ఎ



                            

నీతుల నెలాగైనా వెనక్కు తీసుకోవచ్చు గానీ, బూతు కూతలకా వెసులుబాటు లేదీ కాలంలో. పెదవి దాటితే పృథివి దాటినట్లే! ఆ హెచ్చరిక గుర్తున్న ఉత్తర కుమారుడెప్పుడూ  ఉత్తుత్తి బీరాల జోలికి పోడు!  ‘బాస్టార్డ్’ లాంటి పాడు కూతల్లో ‘మాస్టర్స్’ చేస్తే తప్ప సింగిల్ సీటున్న ప్రజాసేనలో అయినా టిక్కెట్ దక్కే అవకాశం నిల్!  

అన్నది అన్నట్లు అరక్షణంలో ప్రపంచం చుట్టొచ్చేసే జెట్ యుగం రోజుల్లో జాతి పిత  బాపూజీ మూడు కోతుల నీతిబోధనలు నమ్ముక్కూర్చుంటే  మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్ జీ కెరీరుకు మల్లే చాప్టర్ పూర్తిగా పర్మినెంటుగా క్లోజ్! బూత్ పాలిటిక్స్ లో బూతు వద్దనుకోడం.. రామాయణంలో రామా అనే శబ్దం నిషిద్ధమనుకోడమంత అసంబద్ధం. 

అనకా తప్పదు.. అనిపించుకోకా తప్పదు

ఇంత మొత్తుకున్నా ‘తిట్టి తిట్టించుకోవడమా? తిట్టించుకుని తిట్టిపోయడమా? అని  సందిగ్ధమా? ఛఁ! కొంత మందిని ఎన్ని తిట్టీ  నో యూజ్! ఇంకా తిడుతూ కూర్చున్నా  టైం వేస్ట్!

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

06 -02 -2021

బోథెల్, యూఎస్ఎ

 

 

                            

నాన్నా.. నేనూ.. చిన్నా - కథ -కర్లపాలెం హనుమంతరావు

 నాన్నా.. నేనూ.. చిన్నా - కథ

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు


మా నాన్న సినిమాల్లో గుమ్మడిలా గంభీరంగా ఉండేవాడు. మమ్మల్నెప్పుడూ పన్నెత్తి ఒక్కమాటైనా అనేవాడు కాదు. మా తరుఫున కూడా చివాట్లన్నీ మా అమ్మకే!

అయిదుగురు అన్నదమ్ములం మేం. ముగ్గురం అక్కచెల్లెళ్లు మాకు. నేను మూడో వాడిని. అందరితో కలసి ఏదో కొంతకాలం ఒకే చూరు కింద పెరిగే అవకాశం నాకే దక్కింది. చివరి ముగ్గురూ పుట్టి పెరిగి పెద్దయ్యే వేళకు.. పై ముగ్గురూ పెరిగి పెళ్ళిళ్లు చేసుకుని వెళ్లిపోయిన పరిస్థితి. 

నా చిన్ననాటి రోజులు నాకు బాగా గుర్తు. ఇష్టం కూడా. 

మా నాన్న మా చదువుల విషయంలో చాలా స్ట్రిక్ట్. గోలీకాయలు, బొంగరాలు, బచ్చాలు లాంటి ఆటలు ఆడనిచ్చేవాడు కాదు.  గాలిపటం ఎగరేసినందుకు నా తరువాతివాడు బాగా తన్నులు తినడం నాకు బాగా గుర్తు. 

మాకో సొంత స్కూలుండేది. దానికి మేనేజర్ అండ్ హెద్ మాస్టర్ రెండూ మా నాన్నే. నేను ఐదో తరగతి దాకా అక్కడే చదువుకున్నది. ఎప్పుడూ టైముకు స్కూలుకు పోయింది లేదు. మా నాన్న నా కన్నా లేటుగా వచ్చి ముందుగా వెళ్ళిపోయేవాడు. హెడ్ మాష్టర్ కదా! ఆ చిన్నఊళ్లో మంచి మర్యాదా- మన్ననా ఉండేది. మాకూ పంతులు గారి పిల్లలని  మంచి మన్నింపు దక్కేది. 

మాది పెంకుటిల్లు. వరండా పొడుగ్గా ఉండేది. పాతిక మంది పిల్లల దాకా కూర్చుని చదువుకోవచ్చు. ఎనిమిది తరగతుల వరకు ట్యూషన్లుండేవి. వాళ్లకు మా నాన్న ఎప్పుడో కాని చదువు చెప్పేవాడు కాదు. చెప్పడానికి కూర్చునప్పుడు మాత్రం ఆయన చేత చావుదెబ్బలు తింటుండేవాళ్ళు పిల్లలు. ఎంత బాగా దెబ్బలు పడితే అంత బాగా చదువొస్తుందన్న మూఢనమ్మకం పెద్దలలో కూడా బలంగా ఉండేది ఆ కాలంలో. అయినా చదువు మాత్రం సరిగ్గా అబ్బేది కాదు ఆ పిల్లలకు. వరండాలో వాళ్లకు పడే దెబ్బలు నట్టింట్లో ఉండే మా పిల్లలకు మా వీపుల మీద పడినట్లే ఉండేవి. అందుకని మా నాన్నంటే మాకు చచ్చే భయం.. ఎంత ప్రేమ ఉన్నా!

పద్దస్తమానం పిల్లలు అట్లా వాకిట్లో పడి ఘోష పెట్టే చదువులు వద్దన్నా మా చెవుల్లో పడతాయి కదా సహజంగా! బహుశా చదువులు అందుకే మాకు  సులువుగా వంటబట్టడం. మూడో తరగతిలో ఉన్నప్పుడే ఐదో తరగతి పాఠాలు వంటబట్టేవి. మా నాన్న ఇంట్లో లేనప్పుడు పిల్లలు గోలచేయకుండా వాళ్లేకేదైనా చెప్పమని అమ్మ నాకు పురమాయించేది. పై తరగతులవాళ్లక్కూడా డిక్టేషనిచ్చి.. తప్పులు రాస్తే అచ్చంగా మా నాన్న తరహాలో బెత్తంతో కొట్టేవాడిని. మా నాన్న చేతుల్లో నాకూ ఒకసారి చావుదెబ్బలు తప్పాయి కావు. 

చిన్నప్పుడు నాకు తొందరపాటు జాస్తిగా ఉండేది. ఆరో తరగతి ప్రవేశ పరీక్షలు జరుగుతున్నాయ్ అప్పట్లో. తెలుగు ప్రశ్నపత్రంలో మూడు వ్యాసాలు ఇచ్చి అందులో ఏదేని ఒకటి రాయమని ఛాయిస్ ఇచ్చారు. నేను తొందర్లో ఏదేని ఒకటి అని మాత్రమే చుసుకున్నాను గాని తొందరపాటు స్వభావం వల్ల కింద ఇచ్చిన వ్యాసాలు చూసుకోలేదు. నాకు నచ్చిన దీపావళి వ్యాసం రాసేశాను. తప్పు తెలుసుకొనే వేళకు టైము గడిచిపోయింది. ఆ రోజు చూశాను మా నాన్న ఉగ్ర నరసింహావతారం. 

ప్రశ్నపత్రం నా మొహాన కొట్టి వరండా మెట్ల మీద నుంచి కిందికి తొసేశాడు! బాధతో, అవమానంతో ఇంట్లోకి వెళ్లి ఓ మూల ముసుగు తన్ని పడుకుండిపోయాను ఏడుస్తో! పిల్లలు ఏడిస్తే ఇప్పట్లా అప్పట్లో ఎవరూ దగ్గరికొచ్చి సముదాయించడాలు గట్రా ఉండేవి కావు. ఏడ్చి ఏడ్చి వాళ్లే ఊరుకుంటారులెమ్మని పెద్దల పిడివేదాంతం. (అదే భవిష్యత్తులో కష్టం ఎదురయినప్పుడు స్వయంగా తట్టుకుని నిలదొక్కుకోవడానికి ఇచ్చే శిక్షణ.. అని ఎదిగిం తరువాత తెలిసింది సత్యం)

ఆ రాత్రంతా నిద్రలేదు. అన్నం తినమని అమ్మ కూడా అడగలేదు. మర్నాడు లెక్కల పరీక్ష. వెళ్లాలా? వద్దా? ఎవర్నడగాలో తెలీని శంక. తెల్లవారు ఝామున నిద్రపట్టింది. మెలుకువ వచ్చేసరికి బాగా పొద్దెక్కింది. 

'ఏవిఁట్రా ఆ మొద్దు నిద్ర? అవతల పరీక్ష టైము అవుతుంటేనూ!' అని అమ్మ గట్టిగా గదమాయించడంతో గభిక్కుమని లేచి కూర్చున్నాను. అక్కడే ఉన్న నాన్న వంక చుశా. 'ఈ సారైనా వళ్లు దగ్గరుంచుకుని రాయ్.. ఫో!' అన్నాడు. ఒక్క ఉదుటున లేచి తయారై పరీక్ష హాలు కేసి పరుగెత్తాను మహోత్సాహంగా! అంతకు ముందు పడ్డ ఇబ్బందులేవీ గుర్తే లేవు!

రిజల్ట్సు వచ్చాయని తెలియగానే పిల్లలందరం హైస్కూలుకు పరుగెత్తాం. ఉత్తీర్ణులైన అభ్యరుల పేర్లన్నీ ఒక తెల్ల కాగితం మీద పెద్దక్షరాలతో రాసి మొదటి మూడు ర్యాంకులు సాధించిన విద్యార్థుల నెంబర్లకు ఎదురుగా మాత్రం రంగు పేనాతో వారి వారి పేర్లు రాసి ఉంచారు. ప్యాసైన 103 మంది అబ్యర్థులందరిలో నా పేరు టాప్ న రాసి ఉంది! అదెట్లా సాధ్యం?! దీపావళి వ్యాసం సంగతేమిటి మరి?! 

ఇంటి కొచ్చిన తరువాత మాటల మధ్యలో చిరునవ్వులు చిందుస్తూ మా నాన్న వింత గొలిపే విశేషం  బైటపెట్టాడు. ముందు నా తెలుగు సమాధాన పత్రంలోని ఆ ప్రశ్నకు ఇచ్చింది సున్నా మార్కులేనుట! తతిమ్మా పేపర్లన్నిటినీ దిద్దిన తరువాత నాకు వచ్చిన మార్కులు చూసి తెలుగు పేపరులోని ఆ వ్యాసానికి మార్కులు వేయమన్నారుట హైస్కూలు హెడ్ మాస్టరుగారు.  మా నాన్నను పిలిచి  చిన్నబడిలో  ప్రవేశ పరీక్షకు ముందు నిర్వహించిన  ప్రీ-ఎగ్జామినేషన్ లోని సమాధాన పత్రాలలోని వ్యాసాలను పరిశీలించిన తరువాతే నాకు మొదటి ర్యాంకు ప్రకటించబడింది. అప్పట్లో ఇప్పట్లా ర్యాంకుల కోసమై అనారోగ్యకరమైన స్పర్థలు గట్రాలు ఉండేవి కాదు కానీ, సంతోషం సంతోషమేగా! 

ఆనందంతో ఇంటికి గెంతుకుంటూ తిరిగొస్తుంటే దారిలో సాములు స్టేషనరీ కొట్లో కూర్చోనున్న నాన్న కనిపించాడు. నా మొదటి ర్యాంకు విజయం తనూ అప్పుడే వింటున్నట్లు.. పొంగిపోతూ.. ప్రసాద్ కంపెనీ పెన్ను కొత్తది షాపు నుంచి తీయించి నా జేబులో పెట్టాడు. నాకిప్పటికీ గుర్తు ఆ నవ్వు మొహం.. అపురూపమైన మా నాన్న ఆ నవ్వు మొహం! షాపు యజమాని నా దోసిలి నిండా చాక్ లెట్లు పోసి 'మీ స్నేహితులకు పంచుకో బాబూ!' అనడమూ  గుర్తే!

నా బాల్యమంతా అట్లాగే తీపి చాక్లెట్ల రుచిలా నిర్విఘ్నంగా సాగింది. నాకు సినిమాల  జాస్తి ఒకటి ఎక్కువవా ఉండేది. చదువు విషయమై ఎంత స్ట్రిక్టుగా ఉన్నప్పటికీ పిల్లల సినిమాల పిచ్చి విషయంలో మాత్రం  ఇంట్లో ఎప్పుడూ పెద్దవాళ్ల కట్టడి  ఉండేది కాదు!

ఎట్లా మొదలయిందో తెలీదు.. పెద్దయింతరువాత పెద్ద డాక్టర్ అవ్వాలన్న  కాంక్ష నాలో ధృఢంగా బలపడింది.   'బాగా చదివేవాళ్లకు డాక్టర్ అవడం అంత కష్టమైన విషయమేం కాదు' అని ప్రోత్సహిస్తుండేవాడు నాన్న కూడా. 

అప్పట్లో ఇప్పట్లా ఇంటర్ మీడియట్ కోర్సు లేదు. ఎస్సెసల్సీ, తరువాత పి.యూ.సి అని ఉండేవి. ప్రత్యామ్నాయంగా  సెవెన్త్ ఫామ్(హైయ్యర్ సెకండరీ స్కూలులోని 12వ తరగతి). నాది ఆ పన్నేండో తరగతి చదువే! 

పబ్లిక్ పరీక్షల్లో మంచి మార్కులు తెచ్చుకోవాలని ఆ ఏడాదంతా  సినిమాలు చూడడం కూడా మానేశాను. రాత్రంబవళ్లు చదువే చదువు. వేరే ధ్యాస లేదు. ఆరోగ్యం కూడా దెబ్బతిన్నది. నా వాలకం చూసి మా అమ్మ కళ్ల నీళ్లు పెట్టుకునేది. చెల్లెళ్ళూ, తమ్ముళ్లూ దగ్గరకు రావడానికే జంకేవాళ్ళు. నా అసహనం గమనించి స్కూల్లో టీచర్లు కూడా చాలా సార్లు మందలించినట్లు గుర్తు. అప్పటో ఒక్క మాటైనా అననిది మా నాన్న ఒక్కడు మాత్రమే! ఆయన ఒక్క మాట పరుషంగా అన్నా నా కాన్సన్ ట్రేషన్ మొత్తం దెబ్బతిని ఉండేది. బహుశా తన మాటల ప్రభావం తెలిసే కాబోలు,  నా భవిష్యత్తు దృష్ట్యా ఆ  ఏడదంతా  మౌనంగా ఉండిపోయాడు. 

పరీక్షల తేదీ దగ్గర పడుతున్న కొద్దీ నాలో నెర్వస్ నెస్ పెరిగిపోసాగింది. ఒకరోజు నిద్రలో పాఠాలు వల్లెవేసుకుంటూ మెయిన్ రోడ్డు మీదకు వెళ్లిపోయానట. గస్తీ పోలీసులు తెచ్చి ఇంట్లో దించి పోయారు. ఆ రోజు నుంచి మా నాన్న నా మంచం పక్కనే మంచం మేసుకుని పడుకునుండేవాడు. 

ప్రత్యేకాంధ్రా ఉద్యమ ప్రభావంతో పరీక్షలు నెల రోజులు వాయిదా పడ్డాయ్! ఒక్కసారిగా నాలో నిస్సత్తువ ఆవరించేసింది. పుస్తక పట్టుకుంటే చాలు కళ్ళు గిర్రున తిరగడం! సాటి మనుషులతో మాట్లాడడం మానేశాను. నిత్యం నాలో నేనే గొణుక్కోవదం చూసి అమ్మ బెంబేలెత్తిపోయింది. 

పరీక్షల ప్రారంభానికి ఇంకో  వారం గడువుందనంగా ఓ రోజు మా నాన్న నా దగ్గరికొచ్చి కూర్చున్నాడు 'రాముడూ! ఇట్లా దిగులు పడుతూ కూర్చుంటే ఎట్లారా? నీకేం కాలేదు. బాగా చదివావు. బాగా రాస్తావు కూడా. ధైర్యం పోగొట్టుకుంటే పరీక్ష పోతుంది. చిన్నప్పట్నుంచి డాక్టర్ కావాలని కదరా నువ్వు కలలు కన్నది! మా వాడు మంచి మార్కులు తెచ్చుకుంటాడని ఊరంతా చెబుతున్నానే! నా పరువు తీస్తావా?' అంటూ నా తలను తన ఒళ్లోకి తీసుకుని ఏవేవో మాటలు లాలనగా చెప్పాడు మొదటిసారి. అదో కొత్త అనుభవం నాకు మా నాన్నతో. 

అప్పటి వరకు నాలో అదిమి పెట్టుకుని ఉంచిన దుఃఖం ఒక్కసారిగా కట్టలు తెంచుకు పొంగింది. ఎంత సేపు అట్లా ఆయన ఒళ్లో తలపెట్టుకుని ఏడ్చానో! మనసంతా ఒక్కసారి తేలిక అయిపోయింది. వరదనీరు వచ్చి బురదనీటిని కొట్టేసినట్లయింది. మెదడు మునపట్లా చురుకుగా పనిచేయడం మొదలయింది. ఆ వారం రోజుల్లోనే మళ్లీ రివిజన్ అంతా పూర్తిచేశాను. పరీక్షలూ చాలా బాగా రాశాను. పరీక్షలు రాసే రొజుల్లో ప్రతీ రోజూ నాన్న నా కోసం హాలు బైట ఎదురుచుస్తూ నిలబడి ఉండేవాడు. 

ఆ నెలరోజుల్లో నేను నాన్నకు ఎంతో దగ్గరయ్యాను. ఇప్పటి దాకా ఆయన నన్నో అర్భకుడి కింద జమకట్టాడు. ఇప్పుడు మా మధ్య ఏదో కొత్త బంధం మొదలయింది. ఆయన నన్నో పెద్దవాడిగా భావించి సాధక బాధకాలు మాట్లాడుతుంటే మొదట్లో బిడియంగా అనిపించినా క్రమంగా అలవాటయింది. 

తండ్రి బాల్యంలో గురువుగా, యవ్వనంలో స్నేహితుడిలా ఉండాలన్న సూత్రాన్ని ఎంత సులువుగా మా నాన్న ఆచరణలో పెట్టాడో తలుచుకుంటే నాకు ఇప్పటికీ ఆశ్చర్యమే! 

రిజల్ట్స్ వచ్చాయి. నాకు చాలా మంచి మార్కులు వచ్చాయి. మా నాన్న ఆనందం అంతా ఇంతా కాదు. చిన్నపిల్లవాడిలా అందరికీ ఒకే మాట చెప్పటం 'మా వాడిని డాక్టర్ని చేస్తా' అని. ఎన్ని సార్లు అన్నాడో ఆ మాట నాకు తెలిసి ఆ నెల రోజుల్లో!

గుంటూరు మెడికల్ కాలేజీ నుంచి అప్లికేషన్ తెప్పించాడు. ఇద్దరం కలసి కూర్చుని అప్లికేషన్ పూర్తిచేశాం. అప్పట్లో ఇప్పట్లోలా జిరాక్సు కాపీలు తీసే పద్ధతి లేదు. నకలు కాపీలు టైప్ చేయించి వాటి మీద గెజిటెడ్ ఆఫీసర్ చేత అటెస్ట్ చేయించాలి. వాళ్లు ఒక పట్టాన ఆ సంతకాలు చేసేవాళ్లు కాదు. ఆ తంటాలన్నీ మా నాన్నే పడ్డాడు. ఒక మంచి ముహూర్తం చూసుకుని అప్లికేషన్ పోస్టు చేయించాడు నా చేతి మీదుగానే. 


ఆ రోజు రాత్రి వరండాలో పడుకున్న నేను నిద్ర పట్టక అటూ ఇటూ పొర్లుతున్నా. మధ్య గదిలో నుండి మా అమ్మానాన్నల మాటలు వినిపిస్తున్నాయి. వాళ్ల మాటల్లో పదే పదే నా పేరే దొర్లుతుండటంతో సహజంగానే ఆసక్తి పెరిగి ఓ చెవి అటు వేశాను. 

అమ్మ అంటోంది 'దేనికండీ! పిచ్చి సన్నాసికి అన్ని ఆశలు కల్పిస్తారు! వాడికి గుంటూరులో సీటు వచ్చినా చదివించే తాహతు మనకుందీ? ఇల్లు చూస్తే ఈ తీరుగా ఉండె! ఇంకా ఆడపిల్లల పెళ్లిళ్లు చేయాలి. పెద్దాళ్లిద్దరికీ ఎట్లా ఉద్యాగయ్యాలో ..వీడికీ అట్లా అయితే చాలు! అదే గొప్ప మనకు ‘

'వీడిని ఎట్లాగైనా మెడిసన్ చదివించాలని ఉందే నాకు!' అంటున్నాడు నాన్న. 

'ఏం పెట్టి చదివిస్తారుట? ఇల్లు గడవడమే కష్టంగా ఉంటే?'

'స్కాలర్ షిప్పుల కోసం ప్రయత్నం చేస్తే..'

'వచ్చినా అవేం చాలుతాయి? చక్కగా పెద్దాడి దగ్గరకు పంపించెయ్యండి! ఏదో డిగ్రీ చేయిస్తాడు. వీడిని పైకి చదివిస్తే మిగతా వాళ్లని కూడా చదివించాలి ఆ స్థాయి దాకా! అదంతా అయే పనేనా?'

'పొలం కొంత అమ్ముదామనుకుంటున్నానే! రేపొక సారి మా అన్నయ్య దగ్గర క్కూడా వెళ్లొస్తా!.. 'అంటున్నాడు నాన్న. 


నాలో ఆందోళన మొదలయింది. నా చదువుకేదో ఆటంకం కలగబోతున్నదని నా సిక్త్ సెన్స్ చెబుతోంది. 

మర్నాడు ఊరుకు వెళ్లిన నాన్న మూడు రోజుల తరువాత తిరిగొచ్చాడు. ఆ రోజు రాత్రి అమ్మానాన్నా ఎందుకో ఘర్షణ పడ్డారు. నా పాపిష్టి చదువును గురించేనేమో ఈ కలతలన్నీ! అనిపించింది నాకు కూడా!

మా నాన్నకు కోపం వస్తే ఇంట్లో ఉండడు. ఏ అర్థరాత్రో ఇంటి కొచ్చి నిశ్శబ్దంగా పడుకుంటాడు. తెల్లవారకుండానే లేచి వెళ్లిపోతాడు. ఇంట్లో ఏమీ తినడు. ఆయన తినలేదని అమ్మా పస్తుంటుంది. చిన్ననాటి నుంచి ఈ తరహా వాతావరణం మా పిల్లలకు అలవాటే. మరీ చిన్న పిల్లలకు ఇవి పట్టేవి కావు కాని, ఊహ తెల్సిన  మాకు చాలా కష్టంగా ఉండేది. 


మా నాన్న ఎప్పట్లానే ముభావంగా ఉంటున్నాడు మళ్లీ. అమ్మ ఊరికే కళ్ల నీళ్లు పెట్టుకోడం చూసి గుండె తరుక్కుపోయేది నాకు. అప్పుడు తెలిసొచ్చింది .. డబ్బులేనివాడు పెద్ద చదువులు చదువుకోవడం లోకంలో ఎంత బ్రహ్మ ప్రళయమో! మంచి చదువులకు ఉండవలసింది మంచి తెలివితేటలు ఒక్కటే కాదు.. మంచి ఆస్తిపాస్తులని కూడా అనుభవానికి వచ్చిందా లేత వయసులోనే నాకు.  


ఆ రోజు రాత్రి నన్ను మా నాన్న తన పక్కలో కూర్చోబెట్టుకున్నాడు. పక్కనే నేల మీద అమ్మ కొంగు పరుచుకుని పడుకునివుంది. తమ్ముళ్లు, చెల్లెళ్లు వళ్లు మరచి నిద్రపోతున్నారు. కరెంటు ఉండేది కాదు మా పెంకుటింట్లో. కిరసన్ దీపపు వెలుతురులో గోడ మీద మా నీడలే మాకు కనపడుతున్నాయి. అట్లా గోడ మీద పడిన దీపపు వెలుగు నీడల్లో మంచం మీద పడుకుని ఉన్న మా నాన్న అచ్చు భారతంలో అంపశయ్య మీద పడుకుని ఉన్న భీష్మాచార్యుడికి మల్లేనే కనిపించాడు నా కళ్లకు. చుట్టూ పేరుకుని ఉన్న నిశ్శబ్దంలో నుంచి మా నాన్న నోటి నుంచి వస్తున్న ఒక్కో మాటే నిశ్శబ్దంగా విన్నానా రాత్రి చీకట్లలో. 'రాముడూ! పొలం బేరానికి పెట్టాను, కానీ పడనీయలేదురా పెదనాన్న. పోనీ, డబ్బు కాస్త సాయం చెయ్యమన్నా, వాడు నిలదొక్కుకున్నాక తీరుస్తాడని నీ తరుఫున నేనే హామీ ఇచ్చా. లేదన్నాడు. ఉన్నా ఇవ్వనన్నాడు. ఒక్కడి కోసమే ఉన్న కాస్త ఆస్తిని అమ్మేస్తే మిగతా వాళ్లను ఏం చేస్తావని నిలదీశాడ్రా వాడు. మీ అన్నలదీ అదే పాట'

నేనేమీ మాట్లాదలేదు. ఏం మాట్లాడను అంత చిన్నపిల్లవాడిని! నన్ను దగ్గరకు తీసుకుని నా జుట్టులోకి తన వేళ్లు జొనిపి నిమురుతూ 'నువ్వెందుకురా ఈ ఇంట్లో పుట్టావూ?' అని కళ్ల నీళ్లు పెట్టుకున్నాడు. ఆనక భోరుమన్నాడు.

మా అమ్మ దిగ్గున లేచి వచ్చింది. 'మీరు వూరికే అట్లా ఇదై పోతే ఎట్లా?అయేదేదో అవుతుంది. ముందు మీరు లేచి కాసిని మంచినీళ్లయినా తాగండి. రాముడూ! నువ్వు పోయి పక్క గదిలో పడుకోరా! నిన్ను చూస్తున్నంత సేపూ మీ నాయన ఇట్లాగే హైరానా పడతాడు' అంటూ నా రెక్క పట్టుకుని లేపి పక్కగదిలోకి తోసేసింది. 

పడుకున్నానే గాని నిద్ర రావడం లేదు. ఏవేవో ఆలోచనలు. పిచ్చి ఆలోచనలు. రోడ్డు మీద నడుస్తుంటే పక్కనే ఉన్న కొండల మీద నుంచి బండరాళ్ల సైజులో ఉన్న పుస్తకాలు మీది మీదికి దొర్లుకొస్తున్నట్లు కలలు. నేను భయంతో అరుస్తూ పరుగెత్తుతున్నా. నన్నే తరుముకుంటూ వస్తున్నాయా బండరాళ్ల వంటి పుస్తకాలు. ఒకటా.. రెండా! వందలు.. వేలు.. లక్షలు! 

'రాముడూ! రాముడూ!!'అని అరుస్తోంది అమ్మ. ఉలిక్కిపడి లేచి కూర్చున్నా. అమ్మ అదే పనిగా ఏడుస్తోంది 'నాన్నకేమో అయిందిరా! పెద్దగా గురక పెడుతున్నారు. ఎంత లేపినా లేవడం లేదు' 

ఒక్క ఉదుటున నాన్న పక్కలోకి వెళ్లి పడ్డాను. 

'నాన్నా!.. నాన్నా!.. నాన్నా!' ఎంత పిలిచినా  నాన్న నుంచి బదులులేదు. సరికదా గురక అంతకంతకూ ఎక్కువయిపోతోంది. చేతులూ కాళ్లూ బిగుసుకుపోతోన్నాయి. ఫిట్స్ లాగా వచ్చిందనుకుంటా. నోటి నిండా నురుగు. ఆయనేదో చెప్పేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నాడు.  ఇంట్లోని పిల్లలు ఎప్పుడు లేచారు.. ఏడుస్తున్నారు. ఆ సమయంలో ఏడవని వాడిని నేనొక్కడినే!

ఎవరో వెళ్లి డాక్టరును పిలుచుకొచ్చినట్లున్నారు. కానీ, నాన్న డాక్టర్ని దగ్గరకు రానీయకుండా  తోసేశాడు.  అతి కష్టం మీద ఇంజెక్షన్ ఇవ్వాల్సొచ్చింది. 'హార్ట్ ఎటాకొచ్చింది సివియర్ గా! వెంటనే ఆసుపత్రికి తీసుకెళ్ళాలి' అన్నాడాయన కిట్ సర్దుకుని వెళ్లిపోతూ. ఉండమని అడిగా! అవసరం లేదు బాబూ! పెద్దాళ్లను పిలువు! నీ వల్ల ఏమవుతుంది? అని వెళ్లిపోయాడా డాక్టర్. 

నాకేం చెయ్యాలో తోచలేదు. నాన్నను ఆ స్థితిలో చూడగానే మెదడంతా మొద్దుబారిపోయింది. ఎవరెవరో వచ్చిపోతున్నారు. తెల్లారింతరువాత గాని అన్నయ్యలిద్దరూ రాలెకపోయారు. అప్పటికే నాన్న ప్రాణాలు అనంతవాయువుల్లో కలిసిపోయాయ్! హైదరాబాద్ నుంచి రావాల్సిన అక్కయ్య కోసం ఆ రాత్రంతా నట్టింట నాన్నను చాపేసి పడుకోబెట్టారు. తల దగ్గర దీపం పెట్టారు. అది కొండెక్క కుండా ఆగి ఆగి ప్రమిదలో నూనె పోసే డ్యూటీ నాకప్పచెప్పారు.  నాన్న తలగడ వైపే  కూర్చుని ఆయన  మొహం వంకనే రాత్రంతా  చూస్తూ ఆ  జ్యోతి కొండెక్కకుండా తెల్లార్లూ నూనె పోస్తూ గడిపిన అన.. ఎప్పటికీ మర్చిపోలేను.

అక్కయ్యొచ్చే సరికి తెల్లారింది. 

ఏడుపులు పెడబొబ్బల మధ్య  నాన్న వెళ్లిపోయాడు పడమటి దిక్కు వైపుకు శాశ్వతంగా.. అన్నల భుజాల మీదుగా! 

మబ్బులు కమ్మిన ఆకాశంలా నిస్తేజమయిపోయింది నా  మనసంతా! 


మెడికల్ కాలేజి నుంచి వచ్చిన అడ్మిషన్ పేపర్లు నా కంట బడకుండా చింపేయించింది అమ్మ తరువాత. డిగ్రీ చదవడానికి నిశ్శబ్దంగా పెద్దన్నయ్యవాళ్ల  ఊరు వెళ్లిపోవడంతో ఆగిన కథ.. మళ్లా మరో  మొదలయింది పాతికేళ్ల తరువాత..  ఇలా!

***


అదే పనిగా టెలిఫోన్ మోగుతోంది. 

'చూడండీ! చిన్నాగాడేమో!' అంటోంది మా ఆవిడ. 

టైమ్ రాత్రి పదకొండున్నరయింది అప్పటికి. పడుతూ లేస్తూ వెళ్లి ఫోనందుకున్నా. 

ఎదో రాంగ్ నెంబర్..!

'వాడి దగ్గర్నుంచి ఫోనొచ్చి చాలా రోజులయిందండీ! ఒంట్లో కూడా బాగా లేదంటున్నాడీ మధ్య!' గొణుక్కుంటుంది శ్రీమతి. 

'మనకున్న ఆత్రం వాడి కెందుకుంటుందీ! ఉన్నా తీరిక దొరకద్దూ! మనకంటే.. బోలెడంత తీరిక'

'పోనీ మీరే ఒకసారి చేయరాదూ.. సంగతులన్నా తెలుస్తాయీ..'

నాకు మాత్రం వాడితో మాట్లాడాలనీ, వాడి గొంతు వినాలనీ ఉండదూ! అయినా అంత దూరంలో ఉన్నవాడితో ఓ ఐదు నిమిషాలు మాట్లాడితేనే బోలెడంత బిల్లవుతుంది. భరించద్దూ! పింఛన్ రాళ్ల మీద నెట్టుకున్న ముసిలిప్రాణాలం! 

ఆ సంగతి ఆవిడకు మాత్రం తెలియకనా! అయినా.. తల్లి ప్రాణం! వాడే వారానికోసారి ఫోన్ చేసి మాట్లాడితే బావుణ్ణు! 'తీరిక లేదం'టాడు. 

'తల్లిదండ్రులతో కూడా మాట్లాడలేనంత మహా ఉద్యోగమేంటో ఆ మహా సముద్రాల అవతల వాడు చేస్తున్నది!' అని నిట్టూర్చాను. అంతకు మించి చేయగలిగిందేముంది కనక! 

'దీనికంతటికీ కారణం మీరే' అని ఇప్పుడు దెప్పిపొడుస్తుంది మా ఆవిడ. 'వాడిని చిన్నతనం నుండి అట్లా రెచ్చగొట్టింది మీరే! వాడు డాక్టరే కావాలని మీరు పట్టు పట్టుక్కూర్చున్నారు. డాక్టరై వాడు ఇంచక్కా ఎక్కడికో ఎగిరిపోయాడు.' అని ఫిర్యాదు. ఆవిడ ఆరోపణల్లో నిజం పాలెంతో తెలీదు!

పెద్దలు తమ తీరని కోరికలను తమ కన్నసంతానం ద్వారా తీర్చుకోవాలని చూపే తాపత్రయం భారతీయుల మనస్తత్వంలో ఒక పాలు ఎక్కువే! అదెంత వరకో సబబో.. ఆ చర్చకు ఇప్పుదు అవసరం లేదు. కానీ.. నా విషయంలో మాత్రం జరిగింది అదే. 

మా నాన్న నన్ను డాక్టర్ని చేయలేకపోయాడు. నేనైనా మా చిన్నాని డాక్టర్ గా చూడాలని తపించాను. ఆ ఉద్దేశంతోనే వాడిని బలవంతంగా ఇంటర్ లో బైపిసి గ్రూప్ లో చేర్పించింది కూడా. నిజానికి వాడు ఫైనార్ట్స్ లో బ్రిలియెంట్! కానీ, నా కోరిక తీర్చడానికి ఎంత కఠోర పరిశ్రమ చేసేందుకయినా సిద్ధపడ్డాడు.. పిచ్చి సన్నాసి!

తెల్లావారక ముందే కోచింగ్ కని ట్యుటోరియల్ కు వెళ్లిన పిల్లవాడు మళ్లీ రాత్ర ఏడు దాటితే గాని ఇంటి ముఖం చూసేవాడు కాదు. 'కష్టపడనిదే సీటు రాదు నాన్నా!' అనేవాడు పైపెచ్చు నాతో మనసు ఉండబట్టలేక ఎప్పుడైనా ‘పాపం!’ అని జాలి చూపిస్తే. 

అంత కష్టపడి చదివినా ఫ్రీ సీటు వచ్చే ర్యాంకు రాలేదు మా వాడికి. అదృష్టం కూడా కలసిరావాలేమో? అని అనిపించింది మొదటిసారి.

మెడిసన్ లో సీట్లు తక్కువ. పోటీ ఎక్కువ. ఏ రిజర్వేషనుకూ అవకాశంలేని మా వాడి వంటి వాడికి ‘ఫ్రీ సీటు’ రావాలంటే లక్షల్లో అటెండయిన అభ్యర్థుల్లో కనీసం 800 ర్యాంకుల లోపయినా సాధించాల్సిన పరిస్థితి ఉండేది మా వాడు చదువుకునే కాలంలో. 

వాస్తవానికి మా వాడికి వచ్చింది పన్నెండు వందల ర్యాంక్. 'ఇది మంచి ర్యాంకే! ఇంత కన్నా ఎక్కువ ర్యాంకు వచ్చిన మా ఫ్రెండ్ దాసుకు సిటీలోనే ఫ్రీ సీటొచ్చింది. నాకే స్టేటులో కూడా ఎక్కడా రాలేదు' అని వాడు నిరాశ పడుతుంటే కడుపుతరుక్కుపోయింది. వాడి నిరాశను చూసి బెంబేలెత్తిపోయాను.. ఎక్కడ చేతులు ఎత్తేస్తాడేమోనని. 'ఇంకోసారి ట్రై చెయ్యరా! ఏమైనా నువ్వు డాక్టర్ అయి తీరాల్సిందే!' అన్నా మొండిగా. నా మాట కాదనే అలవాటు లేదేనాడు వాడికి. 

మళ్లీ కోచింగుకి వెళ్లడం మొదలుపెట్టాడు. కానీ, ఈసారి మునుపటంత పట్టుదల కనిపించలేదు పిల్లాడిలో. అవకతవకలు, అక్రమాలు, గందరగోళాలు ఎన్నింటి మధ్యనో కోర్టులో కేసులు ఈడ్చిన తరువాత డిక్లేరయిన రిజల్ట్సులో ముందు సారి కనా ఎక్కువ ర్యాంకు వచ్చిందీ సారి. 

ఫలితాలు వచ్చిన రోజున వాడి మొహం చూడాలంటే మొహం చెల్లిందికాదు నాకు. 

పిల్లాడు పూర్తిగా ఇంట్లో మాట్లాడడం మానేశాడు. ఏదైన ఒకటికి రెండు సార్లు గట్టిగా అడిగితేనే 'ఆఁ.. ఊఁ' అంటూ ముక్తుసరి సమాధానం. వాడిని కంప్యూటర్ కోర్సులో  చేర్పించాలని ఆలోచిస్తుండగా ఓ రోజు ఇంత లావు పెద్ద కవరు తెచ్చి నా ముందు పెట్టాడు. తెరిచి చూస్తే మణిపాల్ మెడికల్ కాలేజీ అప్లికేషన్! 

వాడికి ఆ ఎంట్రెన్సులో మంచి ర్యాంకే వచ్చింది. సంవత్సరానికి లక్షన్నర.. కోర్సు మొత్తం పూర్తయే సరికి సుమారు పది లక్షలు మిసిలేనియస్ ఖర్చులతో కూడా కలుపుకుని.. ఆ రోజుల్లో!  

'ఎక్కణ్నుంచీ తేనురా అంత సొమ్ము?' అనడిగాను బేజారైపోయి. 

'మా ఫ్రెండ్ వాళ్ళ  నాన్న బ్యాంకులో ఆఫీసర్. తానిప్పస్తానన్నాడు ఎడ్యుకేషన్ లోన్ ..  ఐదు లక్షలు..' వాడి సమాధానం. అంటే మిగిలింది నేను పెట్టుకోవాలని అన్యాదేశం. అంత పకడ్బందీగా ఏర్పాట్లు చేసుకుని వచ్చిన మనిషి  కాదంటే వింటాడా? 

అయినా మొండిగా చేతులెత్తేశాను నేను కూడా. 

వాడు సత్యాగ్రహం మొదలుపెట్టాడు ఇంట్లో. 

అన్నం తినడు. నీళ్ళు తాగడు. స్నానం చెయ్యడు. ఒక్క మూడు రోజుల్లోనే వాడి మొహంలో ప్రేతకళ వచ్చిపడింది. వాడి అమ్మయితే ఒహటే ఏడుపు. వాడు మంకు పట్టు వదిలేటట్లు లేడు. దిగిరాక తప్పలేదు నాకు. ఎడ్యుకేషన్ లోన్ తీసుకున్నాం ఇల్లు తాకట్టు పెట్టి. 

వాడు సంతోషంగా బండి ఎక్కిపోతుంటే.. ‘పోనీలే!.. బిడ్డల ఆనందమే పెద్దల అనందం కూడా!’ అని సర్దిచెప్పుకోవడం నా వంతయింది. 

నెల నెలా టంచనుగా డి.డి పంపించాలి వాడికి. ఎప్పుడైనా కాస్త ఆలస్యమయితే ఫోన్ లోనే గొడవ గొడవ చేసేవాడు. వాడు మాత్రం పరాయి చోట ఎట్లా ఉంటాడు చేతిలో డబ్బుల్లేకుండా!

ఆ అయిదున్నర సంవత్సరాలూ ఎంత భారంగా గడిచాయో!

వాడి రిజల్ట్స్ వచ్చినరోజున ఇంతకాలం పడ్డ శ్రమంతా దూది పింజలా తేలిపోయింది. 

'ఇకనైనా వాడు ఇంటిపట్టున ఉంటాడు. ఇక్కడే ఎదో ప్రాక్టీస్ చేసుకుంటాడు. ముందు వాడికి పెళ్లి సంబంధాలు చూడండీ!' అంటూ వాళ్ల అమ్మ పడిన హైరానా అంతా ఇంతా కాదు. 

వాడు మాత్రం ఇంటి పట్టున ఒక్క క్షణమైనా ఉండేవాడు కాదు. ఇంట్లో ఉన్నంత సేపైనా ఆ ఫోనొకటి పట్టుకుని వదిలేవాడు కాదు. 

ఎడ్యుకేషన్  లోన్ తీర్చవలసిన గడువు దగ్గరపడింది. 

వీడేదైనా హాస్పిటల్లో కుదురుకుంటే కాస్త వెసులుబాటుగా ఉంటుందని నా ఆశ. ఈ విషయమై ఎట్లా కదిలిద్దామా అని నేనాలోచిస్తున్నాను. 

ఓ రోజు వాడే నా దగ్గరి కొచ్చి కూర్చున్నాడు. 'నాన్నా! నాకు బెనారస్ లో పి.జి చేసే అవకాశం వచ్చింది' అంటూ.  

'పి.జి కోసం అంత దూరమెందుకురా?' అంది వాళ్లమ్మ. 'నీకు తెలీదులేవే' అని విసుక్కున్నాడు వాళ్లమ్మ మీద, పాపం. నా వంక తిరిగి 'నేను వెళ్లాలి. మీరు కాస్త మనీ ఎడ్జస్ట్ చెయ్యాలి నాన్నా!' అన్నాడు కరాఖండిగా. 

'ఏం పెట్టి చేసేదిరా ఎడ్జస్ట్ మెంట్? ఎడ్యుకేషన్ లోన్ ఇంకా అట్లాగే ఉంది తెలుసు కదా! నా పరిస్థితి నీకు అర్థమవుతుందా?' అన్నా అక్కడికీ నిష్ఠురంగా.  ఎప్పుడూ వాడితో అట్లామాట్లాడి ఎరుగున ఈ పాతికేళ్లల్లో! నాకే బాధనిపించింది నేను కొని తెచ్చుకున్న చిక్కులకు. 

'పోనీ పెళ్లి చేసుకోరా! కట్నం సొమ్ము వాడుకో!  మాకొద్దు! ఇల్లు  అమ్మితే ఎట్లా?'  అని వాళ్లమ్మ మొత్తుకోలు.

'కట్నమా! ఏ జమానాలో ఉన్నారు మీరంతా? ' అని ఆమె వైపు ఓ పురుగును చూసినట్లు చూశాడు. నా వంక తిరిగి 'ఇల్లు అమ్మేసి బ్యాంకు లోన్ తీర్చేయండి నాన్నా! మిగిలిన సొమ్ముతో నేనే ఎట్లాగో అడ్జస్టవుతా!' అంటూ విసురుగా లేచి వెళ్లిపోయాడు మరి మాటల్లేవన్నట్లుగా!

ఇల్లు బేరం పెట్టక తప్పింది కాదు. ఎడ్యుకేషన్ లోన్ క్లోజ్ చేసి మిగిలిన సొమ్ములతో వాడు బెనారస్ చెక్కేశాడు. 


రెండేళ్ల చదువు. ఇట్టే తిరిగి రాదూ! అప్పుడు ప్రాక్టీసు పెట్టినా వచ్చే  సొమ్ముతో ఇంకిన్ని ఇళ్లు కొనుక్కోవచ్చు. పిల్లాడికి పేరొస్తుంటే సంతోషించాలి.. కానీ  కన్నవారమై ఉండీ మనం చేస్తున్నదేంటీ!' అని నేనే ఆవిడకు సర్దిచెప్పక తప్పింది కాదు. 

రెండేళ్లయితే ఇట్టే గిర్రున తిరిగిపోయాయ్!

నేనా ఏడాదే రిటైరయ్యాను. 

డాక్టర్ కిరణ్ కు ‘ఎమ్.డి’  తోక పెరిగింది!

ఏమైతేనేం! నా కోరిక నేరవేరింది. మా నాన్న కోరిక కూడా నెరవేర్చినట్లయింది. నాకు గొప్ప సంతృప్తి మిగిల్చింది అదొక్కటే ఆ క్షణంలో. 


చిన్నా ఇంటికి వచ్చిన తరువాత ఇది వరకటి కన్నా బిజీ అయిపోయాడు! 

ఇప్పుడు మేం అద్దె ఇంట్లో ఉంటున్నాం. 'చాలా ఇరుగ్గా ఉంది' అని వాడు చిరాకుపడ్డం చాలా సార్లు నా చెవుల్లో పడుతోంది. నవ్వొచ్చింది నాకు. 

ఆ మాటకొస్తే ఇండియానే ఇరుగ్గా  ఉంటుంది. ఇక్కడ ప్రతిభ ఉన్నా రాణించలేదు ఒక వర్గం. అసలు ప్రతిభ గురించి ఆలోచించే అవకాశమే ఉండనిది మరో వర్గం.  ఆర్థిక పరమైన అడ్డంకులు అడుగడుగునా ఒక వక వర్గానికి. అడ్డదారుల్లో చక చకా పైకెదిగిపోయే అవకాశాలు మరో వర్గానికి. 

గతంలో తరాలకు సర్దుకుపోయే తత్వం నేర్పించింది కాలం. ఈ తరాలకు అంతలా సర్దుకుపోయే అవసరం లేకపోవడంతో చూపులు పక్కకు మళ్ళిపోతున్నాయ్ ప్రతీ అంశంలో! 

'నేను ఎబ్రాడ్ కు ట్రై చేస్తున్నా!' అంటూ ఓ మాట విసిరాడు  భోజనాల దగ్గర ఈ మధ్య!

నా పక్కలో బాంబు పడ్డట్లయింది. 'ఇది అన్యాయం!' అని నా మనసు ఘోషించింది. ఎన్నడూ లేనిది కోపం నసాళానికి అంటింది కూడా!

 'ఇక్కడి పేదల శ్రమతో, మధ్య తరగతి జీవుల కష్టంతో పోగుపడ్డ వనరులు పుణ్యమా అని గడించిన ఆదాయంలో   సబ్సిడైజ్డ్  ఎడ్యుకేషన్ వంకన   ఏ బ్యాంకుల ద్వారానో సాయం పొంది ఎదిగి ప్రయోజకత్వం సాధించిన తరువాత ఆ  దిక్కుమాలిన పడమటి దేశాలకు  ముష్ఠి దోసెడు డాలర్ల కోసమై ఊడిగాలకు తయారవడం.. ఫక్త్ దేశ ద్రోహం!' అంతలా టెంపర్ ఎప్పుడూ కోల్పోడం లేదు! అదీ  వాడి ముందు. 

'ట్రాష్ !' అంటూ నిర్లక్ష్యంగా వాడు నవ్వి లేచి వెళ్లిపోతుంటె నివ్వెరపోవడం చివరికి నా వంతే అయింది. 

ఏర్పాట్లన్నీ ఎప్పుడో పూర్తయినట్లున్నాయ్.. కేలిఫోర్నియోలో అదేదో సూపర్ హాస్పిటల్ ఆఫర్ చేసే ఏదో కోర్సుకు 'మాచ్' అయిందని వెళ్లే హడావుడిలో పడిపోయాడు. వాడు ఇండియన్ సెంటిమెంటును  మన్నించే బోర్డర్ ఎప్పుడో దాటిపోయాడు. నేనే పసిగట్టటంలో ఎప్పట్లా ఫెయిలయ్యాను.  

'పోనీ! పెళ్లైనా చేసుకు పోరా!' అని వాళ్లమ్మ మొత్తుకున్నప్పుడు మాత్రం ఏ కళ నున్నాడో 'మీ ఇష్టం' అంటూ మొగ్గుచూపడం మాత్రం అబ్బురమనిపించింది నాకు. 

ఇహ మా ఆవిడ హడావుడికి పట్టపగ్గాల్లేవుంటాయ్! ఏదో పని మీద అటు  స్టేట్స్ వెళ్లగానే  వాడు తిరిగొచ్చే వేళకు పెళ్లికూతుళ్ల ఆల్బంతో తయారయిపోయుందీ పిచ్చి మనిషి. 

భోజనాలయిం తరువాత వాడి ముందు ఆ ఆల్బం పెడితే అట్టయినా ముట్టుకోలేదు ఆ భడవా! సరికదా.. 'జేబులో నుంచి ఓ ఫొటో బైటికి తీసి వాళ్లమ్మకు చూపిస్తూ 'నీ కోడలు ఎలాగుంది చెప్పవే!' అన్నాడు నవ్వుతూ!

నాకయితే నోట మాట రాలేదు. 

'ఈ అమ్మాయి ఫాదర్ కేలిఫోర్నియాలో పెద్ద పేరున్న సర్జన్. ఆయన చొరవ వల్లనే నాకీ  సారి 'మేచ్' క్లిక్ అయింది. ఆ అమ్మాయిని చేసుకుంటే నాకు గ్రీన్ కార్డ్ కూడా ఈజీగా దొరుకుతుంది. అక్కడే సెటిలయిపోవచ్చు హాయిగా 

పేరెంట్స్ తో ఉండ కూడదన్నది ఒక్కటే ఆ అమ్మాయి కండిషన్'!' అన్నాడు తాపీగా. 

'మరి మమ్మల్నేం చేద్దామనుకుంటున్నావురా?' వాళ్లమ్మ కళ్లు వర్షించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న మేఘాలే అయ్యాయి ఆ క్షణంలో. 

తల్లి హ్యుమిలిటేషన్ తగ్గించే ప్రయత్నం కూడా చెయ్యలేదీ బిడ్డడు 'అంత అవసరం వస్తే వచ్చి పోకుంటానే ఉంటానా.. మరీ అంత బండరాయిని చేసేశారే నన్నందరూ కలిసి?' అని చక్కా లేచెళ్లిపోయాడు  గారాబాల పట్టి.  


కొడుకు మీద, కొడుకు సంసారం మీద ఎన్నో ఎన్నో ఊహలు పెంచుకుంది వీడి పిచ్చి తల్లి ఎప్పట్నుంచో. ఒక్క ముక్కైనా ఆ తల్లితో పంచుకోకుండా ముందే ఫిక్స్ చేసుకున్న పెళ్లి  విషయం ఒక్కుదుటున అట్లా ఉదేసి  'ఇంతే సంగతులు' అనేస్తే తల్లికే కాదు తండ్రికీ గుండె బద్దలవక మానదు!

పుట్టిన గడ్డను వదిలి ఎక్కడో ఖండాంతరాలకు ఎగిరెళ్ళిపోయి చివరి మజిలీ అపరిచత పరిసరాలలో  గడపాలంటే  పెద్దతనంలో ఎన్నో వదులుకోవాలి పెద్దవాళ్ళు! ఆమె బాధ నేను అర్థం చేసుకోగలను; కానీ తల్లిని సముదాయించవలసిన పుత్రధర్మం ముందుగా పాటించవలసింది కన్నబిడ్డ కదా! బాధ్యతలకు అతీతమైన స్వలాభమే పరమావధిగా భావించే నేటి తరం ప్రతినిధిగా చిన్నా ఇప్పుడు నేను చింతిస్తూ కూర్చున్నందువల్ల  సమస్యకు పరిష్కారమైతే  లభించదు. ముందీమెను ఓదార్చడం ముఖ్యం నాకు.  

‘వాడు చేసే దాంట్లో మాత్రం విపరీతం ఏముందిలే! తరానికి తగ్గట్లు  నడుస్తున్న తెలివి వాడిది. ఆ ప్రాప్త కాలజ్ఞత కొరవడి కుములిపోతున్నది మనం.  ఇన్ని చదువులు చదివినవాడిని ముసలి తల్లిదండ్రుల దగ్గరే ఉండి పాదసేవ చేసుకోమనడానికి ఇదేమైనా రమాయణ శ్రవణుడి కాలమా? మనకు ఏ శ్రమా లేకుండా చక్కంగా  పిల్లను తానే వెదికి తెచ్చుకున్నాడు. రేప్పొద్దున మంచి చెడ్డలకు మనం మాట పడే శ్రమ తగ్గించాడు నీ కన్న కొడుకు. తనకిష్టమైన చోటికి వెళ్లి సంతోషంగా ఉండేందుకు.. కని పెంచిన వాళ్లం మనమే అడ్డంకనిపిస్తే మిగిలున్న ఆ కాస్త మన్ననా  మన్నుకొట్టుకుపోదా! పిల్లల అల్లరి భరించడంలోనే పెద్దరికం సార్థకత ఉంది' అని ఎంతగానో సర్దిచెప్పానామెకు.  

చిన్నా పెళ్లీ 'తూ.. తూ మంత్రంగానే జరిగిపోయింది. అదీ ఎట్లాగూ  రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫీసు కెళ్లి సర్టిఫికేట్ తెచ్చుకునే తంతంగంలో  భాగం కాబట్టి. పిల్ల తరుఫు బంధు మిత్రులంతా అమెరికా సెటిలర్సట.. అక్కడి కెళ్లిన తరువాత తీరికగా గ్రాండ్ గా ఆ ముచ్చట జరిపించుకోవాలని కోడలమ్మ కోరికట. 

వాడు ప్రయాణమై వెళ్లే రోజున నేనూ, వాడి అమ్మా ముంబయ్ ఎయిర్ పోర్ట్ దాకా వెళ్లాం వీడ్కోలు ఇవ్వడానికని. 

చిట్టి చిట్టి చేతులతో తడబడుతూ నా చిటికెన వేలు పట్టుకుని నడకలు నేర్చుకున్న మా చిన్నా ఏ తడబాటు లేకుండా దడదడా అలా విమానమెక్కి వెళ్ళిపోతుంటే మళ్లీ యాభై ఏళ్ల కిందట  మా అన్నల భూజాల మీదుగా పడమటి కేసి వెళ్లిపోయిన   మా నాన్న గుర్తుకొచ్చాడు.. ఎంత తప్పని మనసుకు తోచినా.. ఆ ఆలోచన వదిలింది కాదు.

***

అదే పనిగా  మోగుతుంటే వణికే చేతులతో ఫోన్  అందుకున్నది మా ఆవిడ. 

చిన్నానే! గబగబా మాట్లాడేస్తున్నాడు.. ఫోన్ బిల్ ఎక్కువవుతుందని కాబోలు! 'అమ్మా!  మా  మీ కోడలు వాళ్ల పేరెంట్స్ కు వచ్చే నెల  వెడ్డింగ్ యానివర్శిరీ! మా అత్తగారు కంచిపట్టు చీర మీద బాగా మోజు పడుతున్నారీసారి. బాబాయ్ ఉండేది అక్కడేగదా!  ఓ అర డజను శారీస్  ఆర్డరిచ్చి అర్జంటుగా గరుడాలో తోసేయండి! బిల్లీసారికి మనమే పెట్టుకుందాం.. ఫస్ట్ టైం కదా!వాళ్ల చేత పెట్టిస్తే బాగుండదు..' .

'నాన్నతో మాట్లాడరా! ఇట్లాంటి వన్నీ నా కేం తెలుస్తాయ్!'  పాలిపోయిన మోహంతో ఈవిడ అంటుంటే మధ్యలోనే తుంచేసినట్లు 'మళ్లీ మొదట్నుంచీ సోదంటే బోలెడంతవుతుందే బిల్లు! మీ కేం తెలీదు.. చాదస్తం' అంటూ ఫోన్ కట చేశాడు కటిక్కిన  సుపుత్రుడు. 

ఈవిడిక్కడ మొహానికి కొంగు అడ్డం పెట్టేసుకుంది. కుళ్లి కుళ్లి ఏడిచే ఆవిడను ఏమని సముదాయించడం పద్దాకా! 'జగన్నాథం తెలుసుగా! మా ఆఫీసు కొలీగ్! నా కన్నా రెండేళ్లు ముందు రిటైరయ్యాడు.  ఉన్నదంతా దోచి కూతురు పెళ్లి చేశాడని కొడుకు  అలిగి  వేరేగా కాపురం వెళ్ళిపోయాడు. అన్ని చోట్లా ఉన్నదే ఈ బాగోతం. జగన్నాథమిప్పుడు  పెళ్లాంతో సహా ఓల్డేజ్ హోమ్ లో ఉంటున్నాడు అనంతపురం లో. చాలా బాగుందట అక్కడ. పోనీ.. మనమూ.. అక్కడి కెళ్లిపోదామా!'

ఠక్కున తలెత్తి అంది ఆవిడ అంత ఏడుపులోనూ 'వద్దండీ! అట్లా వెళ్లిపోతే  ముందు  చిన్నానే ఆడిపోసుకుంటుందండీ లోకం. మనమే ఎట్లాగో సర్దుకుపోదాంలే! కష్టాలేమైనా మనక్కొత్తా!' అంది కళ్లు తుడుచుకుంటూ లేచి వంటింట్లోకి వెళ్లిపోయిందా తల్లి!

***

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

(ఆంధ్రజ్యోతి వారపత్రిక 1 అక్టోబర్ 1999 నాటి సంచికలో ప్రచురితం)

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


స్కెచ్ - కథానిక -కర్లపాలెం హనుమంతరావు (ఆంధ్రభూమి వారపత్రిక-2౦ -10 -2008- ప్రచురితం)

 


 పున్నారావు ఫ్యామిలీ తిరుపతి వెళ్లి తిరుగొచ్చే సరికి దొంగలు పడి ఇల్లు గుల్లయింది. పదిగ్రాముల బంగారం, పాతిక్కిలోల వెండి, పట్టుచీరలు, నగానట్రా అంతా కలిపి సుమారు ఐదు లక్షల వరకు కరావడి అయిందని పున్నారావు అర్థాంగి కనకమ్మ ఒకటే గగ్గోలు.

'పోలీసు కంప్లయింట్ ఇద్దామండీ!' అని మొత్తుకుందా ఇల్లాలు. గయ్యిమన్నాడు పున్నారావు 'మతుండే మాట్లాడుతున్నావా? పోలీసులు ఆరాలు మొదలుపెడితే పోయేది ముందు మన పరువే!'అంటూ.

పున్నారావు వాటర్ వర్క్స్ డిపార్డ్ మెంటులో సీనియర్ అకౌంటంట్ హోదాలో ఉన్నాడు. సోదాలు మొదలుపెడితే ఆదాయానికి మించిన ఆస్తులు బైటకుపొక్కుతాయని అతగాడి బెంగ.

ఈ ఘటన జరిగిన పదిరోజుల తరువాత కనకమ్మ సాయిబాబా గుళ్లో శని వదిలించుకొనే పూజేదో చేయించడానికని వెళ్లినప్పుడు వెనక వీధి  సూర్యారావుగారి పెళ్లాం మెళ్లో వేళ్లాడే గొలుసు అచ్చం తన మెళ్లో ఉండేది లాంటిదే అనిపించిందిట. రొప్పుకుంటూ రోసుకుంటూ ఇంటికొచ్చి పడి మొగుడి పీక పట్టుకుంది.. ఏదో ఒకటి చేసి తీరాల్సిందనంటూ. 

కనకమ్మకు  తనే వెళ్లి ఆరాలు తీద్దామనివుంది కానీ, వాళ్లెవరో కొత్తగా వచ్చినవాళ్లు. కాలనీలోకొచ్చి నెలరోజులు కూడా కాలేదు. ఎట్లాంటి మొరటు మనుషులో బొత్తిగా తెలీదు.

పున్నారావు పూనుకుంటే కాని పని అయ్యే దారి లేదు. ఆయనెందుకో ఈసారి బెల్లం కొట్టిన రాయికి మల్లే  ఉండిపోయాడు!

ఆడవాళ్ల నోట నువ్వు గింజైనా నానదు కదా! ఆ నోటా ఈ నోటా కాలనీ అంతా పాకిపోయింది దొంగతనం వ్యవహారం..  ఎవరో పనిగట్టుకుని మరీ ప్రచారంరం చేసినట్లు! సూర్యారావు ఫ్యామిలీకి కష్టాలొచ్చిపడ్డాయి. సామాను కొనుక్కుని సూర్యారారావు  తిరిగొచ్చేటప్పుడు  ఒకటికి రెండు సార్లు చుట్టూ తరచి చూసుకుంటున్నాడు కాలనీలోని పచారీ దుకాణంవాడు. గుళ్లో ఆయబ పెళ్లానికి  శఠగోపం పెట్టేటప్పుడు హారతి పళ్లెం తగినంత దూరంలో ఉండేటట్లు జాగ్రత్త పడుతున్నాడు పూజారిగారు. సూర్యారావు కొడుకును ప్రాక్టీస్ మ్యాచ్ కూడా ఆడనివ్వడానికి తటపటాయిస్తున్నది కాలనీ యువ క్రికెట్ టీమ్.  ట్రెజరర్ గా ఎన్నుకొని నెలన్నర కూడా కాలేదు.. ఏదో ఓ మిష మీద సూర్యారావును తొలగించాలనే ఆలోచనలో పడింది కాలనీ వెల్ఫేర్ సొసైటీ .  ఇలాంటి పరిస్తితుల్లో సూర్యారావు కాలనీ నుంచి ఒకరాత్రి  కాపురం ఎత్తేశాడు ఎవరికీ చెప్పాపెట్టకుండా.

ఏడాది గడిచింది.

పున్నారావు రిటైరయాడు. పెన్షన్ క్లియరెన్సు కోసం తత్సంబంధిత ఆఫీసుల చుట్టూ  తిరుగుళ్ళు అయిన తరువాత చివరి అంచెకు ముందున్న టేబుల్ దగ్గరి కొచ్చింది ప్రస్తుతం ఫైల్. అక్కడ ఉన్నది సూర్యారావే అయిపోయాడు.

నేరుగా వెళ్లి కలిసే ధైర్యం చాలక  చిన్నప్పటి స్నేహితుడు కృష్టంమూర్తిని వెంట పెట్టుకుని వెళ్ళాడు పున్నారావు. సూర్యారావు కాలనీలో ఉండి, పోయిన కిరాయి ఇల్లు కృష్ణమూర్తిదే. ఆ విధంగా ఆ ఇద్దరికి కావలసినవాడు కృష్ణమూర్తి.

పని అనుకున్న దానికన్నా ముందుగా పూర్తి చేసిపెట్టాడు సూర్యారావు. కరిగి నీరైపోయాడు పున్నారావు. ఛాంబర్లోకి తనే స్వయంగా వెళ్లి బాస్ సంతకం చేయించుకుని వచ్చి పున్నారావు చేతిలో పెన్షన్ ఆర్డర్   పెడుతున్నప్పుడు 'సూర్యారావుగారూ! మీతో ఒకసారి మాట్లాడాలి. దయచేసి ఒకసారి అటు వస్తారా?' అంటూ క్యాంటిన్ కు  తీసుకు వెళ్లాడు. 

బిల్లు వచ్చే సమయంలో గభాలున సూర్యారావు చేతులు రెండూ పట్టేసుకుని  'సారీ సర్! ఐ యామ్ ఎక్స్టీమ్లీ సారీ! ఆ రోజు మీ ఫ్యామిలీ మీద అలాంటి అభాండం వేయాల్సి వచ్చింది. అట్ దట్ టైమ్ ఐ వాజ్ టోటల్లీ ఇన్ ఏ హెల్ప్ లెస్ కండిషన్!' అన్నడు వణికే గొంతుతో.

సూర్యారావు నిదానంగా అన్నాడు 'మీ ఇల్లు వీధికి అటు తూర్పు ముఖంలో ఉంది. మా ఇల్లు పక్క వీధిలో ఇటు పడమటి వైపుకు ఫేస్ చేసి ఉంది. పెరట్లోని గోడ ఒక్కటే కదా మనకు కామన్? అంత మాత్రానికే మీ ఇంట్లో ఎవరూ లేని సమయం చూసుకుని గోడ దూకి దొంగతనం చెయ్యాల్సిన అగత్యం మాకు ఎందుకుంటుంది మాష్టారూ? చేయని నేరాన్ని చేసినట్లు ప్రచారం చేసి మేమక్కడ ఉండలేని పరిస్థితి కలిపించారు ఎవరో.. ఎందుకో! నా భార్య మెడలోని గొలుసు పెళ్ళి నాడు వాళ్లమ్మ తన మెడలో వేసింది. పాతికేళ్ల బట్టి ఆమె అది వేసుకు తిరుగుతోంది. దాని మీద అంత రచ్చా? ఇంకా ముందు ముందు ఏమేమి వినాల్సొస్తుందోనని భయపడి, నేనే వాలంటరీగా ఇల్లు ఖాళీ చేసేశాను. కృష్ణమూర్తిగారు నైబర్ కనక సరిపోయింది. లేకపోతే లైఫ్ లో ఇలాంటి చేదు ఎక్స్పీరియన్సెస్ ఎన్ని ఫేస్ చెయ్యాల్సొచ్చేదో హోల్ ఫ్యామిలీ! '

'మీరు నన్ను క్షమించాలి.  క్షమించినా, క్షమించకపోయినా ఉన్న విషయం ఒకటి చెప్పేస్తాను. చేసిన పాపం చెబితే పోతుందంటారు. నిజానికి ఆ రోజు మా ఇంట్లో ఏ దొంగతనం జరగనే లేదు. నేను ఏమరపాటుతో ఉండుంటే జరిగి ఉండేదేమో! సిగ్గు విడిచి మీకు నిజం చెబుతున్నా సూర్యారావుగారూ! నా డాటర్, మీ సన్ ఆ సొమ్ముతో ముంబయ్ చెక్కేసి పెళ్లిచేసుకుందామనే ప్లానులో ఉన్నారు అప్పట్లో! మా తిరుపతి ప్రయాణానికి ఒక్క రోజు ముందు తెలిసింది నాకా  సంగతి. మా వాళ్లను ముందు  రైలు స్టేషనుకు పంపించి ఇంట్లోని సొమ్మును ఇదిగో ఈ కృష్టమూర్తి గాడకి అప్పగించి, ఆ తరువాత వెళ్లి వాళ్లను కలిశాను. సొమ్ము దొరకలేదు కాబట్టి మీ పిల్లవాడి లేచివెళ్ళిపోయి పెళ్లిచేసుకునే ప్లాన్ కేన్సిల్ అయిపోయింది. మా అమ్మాయికి ఫేక్  ప్రేమ విలువ ఎట్లా ఉంటుందో అప్పుడు తెలిసొచ్చింది.' అని లేచాడు పున్నారావు.

'నిప్పు రవ్వంత మిగిలి ఉన్నా ఎప్పటికైనా ప్రమాదమే' అని ఎరిగి ఉన్నవాడిని కాబట్టి ఆ దొంగతనం నాటకం నిజంగానే కంటిన్యూ కానించా!'

సూర్యారావు మరింక మాటా పలుకూ లేకుండా లేచి వెళ్లిపోయాడు.

 

'నా ఇంట్లో నాకు తెలీకుండానే ఇంత కథ నడిచిందిట్రా?' అని అబ్బురపోయాడు అంతా వింటున్న కృష్ణమూర్తి సగం దారిలో.

'అసలు కథ అది కాదురా కృష్టమూర్తీ! సొమ్ము ఖర్చవుతుందన్న కాపీనంతో ఇక్ష్వాకుల కాలం నాటిదైనా నువ్వా కొంపను బాగు చేయించవు! చిన్న చిన్న రిపేర్లైనా తెగించి చేయిస్తే ఇన్ని సమస్యలుండకపోను. మీ కిరాయి వాటా బాత్ రూము గోడలకు ఎన్ని కంతలున్నాయో నీకు తెలీదా? మగవాళ్లం మనకు పట్టింపేమీ ఉండదు కానీ, ఫ్యామిలీ లేడీసుకు ఎంత అంబ్రాసింగుగా ఉంటుందో నీ కేం తెలుసు? ప్రవరాఖ్యుళ్లా ఇప్పుడు పేద్ద ఫోజు పెట్టిన ఈ పెద్దమనిషి   సూర్యారావు ఏం చేసేవాడో తెలుసా? మా ఇంట్లోని ఆడపిల్లలు స్నానానికని వెళ్లినప్పుడల్లా గోడకు అటువైపు నున్న వాళ్ల స్నానాల గదిలోకి దూరి కంతలకు కళ్లప్పగించి చచ్చేవాడు. పెద్దది ఎట్లాగో భరించింది కానీ కొన్నాళ్లు, చిన్నది తట్టుకోలేక వాళ్లమ్మకు చెప్పి ఒహటే ఏడుపు. నీ  బాస్ రికమండేషన్ మీద నువ్వా పోర్షన్  వాడికి ఇవ్వక తప్పింది కాదని నాకు తెలుసనుకో! నీ నిస్సహాయత తెలుసు కనకనే నీ సైడ్ నుంచి హెల్ప్ ఎక్స్పెక్ట్ చెయ్యలేదు. నేనూ రిటైర్మెంటుకు దగ్గర్లో ఉండినవాడినాయ.  పెన్షన్ పేపర్లు క్లియర్ చేసే డ్యూటీలో ఉన్న ఈ సూర్యారావుతో నేరుగా సున్నం పెట్టుకుంటే ఎమవుతుందోనని భయం! కనకనే ఇట్లా కాలనీ జనాలను అడ్డమేసుకుని  రచ్చ చేసి  వాడంతట వాడే కొంప ఖాళీ చేసి వెళిపోయే స్కెచ్ ఇంత పకడ్బందీగా వేసింది నాయనా!'

'మరి వీడు చేసిన పనికి పాపం ఆ పిల్లగాడిని ఎందుకురా అంతలా బద్నాం చేయడం?' అన్నాడు కృష్ణమూర్తి నిష్ఠురంగా.

'వాడూ ఏమంత తక్కువ తినలా బాబూ? పెరటి గోడ పక్కన పెరిగే డొంకలో దూరి కూర్చుకుని పద్దస్తమానం ఫోనులో బూతు సినిమాలు చూస్తుండేవాడు. ఆ సౌండు గోలలు పసిగట్టి నేనే రెండు, మూడు సార్లు  గడ్డిపెట్టా! అయినా బుద్ధి రాలా అబ్బకు మల్లేనే' అన్నాడు పున్నారావు. కృష్ణమూర్తి మర్నాడే పాత ఇంటికి మరమ్మత్తులు మొదలుపెట్టాడు.

-కర్లపాలెం హనుమంతరావు

(ఆంధ్రభూమి వారపత్రిక-2౦ -10 -2008- ప్రచురితం)

***

 

తెలుగుకి ఢోకా లేదు! -కర్లపాలెం హనుమంతరావు -వ్యాసం- కర్లపాలెం హనుమంతరావు ( సూర్య - దినపత్రిక - 20 -10-2019 - ప్రచురితం )

 


సజీవ భాష అనగా నేమి? నట్టింట్లో పొద్దస్తమానం తెగ వాగే టీ.వీ, అనుక్షణం చెవిలో మోగే సెల్ జోరీగ, కంటి ముందు ఝిగేల్మని మెరిపించే వెండితెర బొమ్మ.. ఏ భాషలో సంభాషించునో  అదియే సజీవ భాష నాబరగు. ఐతే ఆ లెక్కన అచ్చు తెలుగు ఎప్పుడో చచ్చినట్లు లెక్క. అమంగళము ప్రతిహతమగు గాక.

మరి తెలుగు మృతభాషయినచో అమృతభాష యేది గురువా?

ఆంగ్లాంధ్రములు కలిపి పిసికిన  సంకర బంకరా శిష్యా!  

తలకట్టు  ఒక్క మన తెలుక్కి మాత్రమే సొంతమైనట్టు  ఆ నిక్కులు, నీలుగులు చాలించరా ఇంక!   తెలుగుతల్లి తలకు 'కట్టు'మాత్రమే మిగిలిందని తెలుసుకుంటే మేలురా కుంకా!  

బళ్లల్లో తెలుగుతల్లికి బడితెపూజలే కదా నాయనా  సదా! గుళ్లల్లో  సుప్రభాతానికి బదులుగా  'గుడ్ మాణింగ్' అంటేనే  ఆ గాడ్  ‘గుడ్ లుక్సు’లో భక్తుడు బుక్ సర్వదా! 

వచ్చినా వచ్చకున్నా ఆంగ్లంలో వాగితేనే భయ్యా.. దండాలు.. దస్కాలు.. సత్కారాలు! 'అ.. ఆ.. ఇ.. ఈ.. ఉ..ఊ' లని మూలుగుతూ కూర్చుంటే  అర దండాలు.. అరదండాలు.. ‘చీ.. పో’ అంటూ  చీత్కారాలు! తెలుగుపంతుళ్ళకే తెలుగులో సంతకాలంటే వాంతులయే వింతకాలంలో బాబూ ప్రస్తుతం  తెలుగుతల్లి బతుకీడుస్తున్నది!  ఉద్యోగం, ఉపాధి సంగతులానకరా జనకా!  మనసుపడ్డ పాపను పడెయ్యడానికైనా ప్రేమలేఖ ఆంగ్లంలోనే గిలకాలిరా మొలకా!  ఇంకేం చూసి  తెలుగుమీద మోజు పడాలిరా బళ్లకెళ్లే భడవాయలంతా? మెడల్లో పలకలు గంగడోళ్ళలా  వేలాడేసినా సరే  బిడ్డల్ని లార్డు మెకాలేకి నకిలీలుగా మార్చేసెయ్యమనే కదా   మన తెలుగయ్యల అమ్మల వేడుకోలు! పులులు, పిచ్చుకలు అంతరించిపోతున్నాయన్నంత చింతైనా లేదంటారా తెలుగు అంతర్ధానమైపోతున్న స్పీడుకు! దటీజ్  తెలుగు దుందుడుకు!

కాపాడే కంటిరెప్ప గొప్పతనం కన్ను గుర్తుపడుతుందా? ఆదరించే అమ్మభాషకు  అంతకుమించిన దశ గిడుతుందా?

క్రియాపదం తెలుగువాక్యంలో చివరకు  రావడమే అన్ని లోకువలకు అసలు కారణం స్వామీ! అదే ఆంగ్లంలోనో? కర్తా కర్మల మధ్యలోకైనా సరే వచ్చి కూర్చునే దొరతనం.. యూ నో! 'పని'కి వెనకుండే తెలుగుకి తోడుంటే   శనికి జోడవుతామని జడుపు  తెలుగోడికి!  ఎంత పద, లిపి సంపద తెలుగు నాలికచివర  పలుకుతుంటేనేమయా.. ఆంగ్లంతో  కలిపి కొట్టకపోతే ఉలిపికట్టెతో పోలికొస్తుందని ఉలుకిపాటా  భయ్యా?

గురజాడగారి గిరీశానికీనాటికీ తెలుగ్గడ్డమీదెంత గ్లామరో తెలుసా? కారణం? పూనా ఢక్కన్ కాలేజీలో మూడు ఘంటలేకబిగిన బట్లరింగ్లీషులోనైనా సరే బాదేయగల  ఘటం కావడం! 'చాట్'లతో ఫట్ ఫట్ లాడించాల్సిన లేటెస్టు సెంచరీలోనూ శ్రీనాథుడి చాటువులే వేపుకు తిందామనుకుంటే  చెవులకు చేటలు కడతారయ్యా కామయ్యా! బమ్మెర పోతనగారా కమ్మదనం భ్రమలో పడి అమ్మభాషలో కాకుండా   ఆంగ్లంలో కుమ్మేసుంటే  భాగవతం ఈపాటికి లాటిన్లో బైబిలుకి పోటీకొచ్చుండేది సుబ్బయ్యా!  

వాడుకభాషంటే వేడుక భాషా? వ్యవహార భాషయ్యా బాషా!  ఇంద్రాసూయైనా సరే..   ఆంధ్రాలోనే వ్యవహారం అని చంద్రబాబేనాడన్నా    మొండికేసాడా? కేసుంటే   అన్ని కోట్ల పెప్సీప్లాంట్లకేసు  పురిట్లోనే  సంధి కొట్టేసేదే కాదా?  కేసీఆర్ ఎంతైనా  మొనగాడవనీ ఒక్క తెలంగాణా యాసతోనే కెసి కెనాలు పనులడ్డుకోగలడా జెసీ దివాకరం?

ఆదికవి నన్నయ ఆ సోది తెలుగుక్కలా అంకితమయిపోబట్టే ఒక్క రాజమండ్రికే బైండయిపోయాడన్నా! అరసున్నాలు, బండిరాలు, కాసిని సంధులు వదిలేసినందుకే  శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావుకా  యుగకవిగా బిరుదులు..  గౌరవాలే! అక్షరాలు, హల్లులు, వత్తులు, సంధులని  తేడా పాడా లేకుండా ఏకమొత్తంగా వర్ణమాలనుమొత్తం గంగలో కలిపే మన  గంగా విత్ కెమేరామన్ రాంబాబు మార్కు టీ. వీ యాంకర్లకు, రేడియో జాకీలకు, సినిమా రైటర్లకు, డాక్టర్లకు,  కోర్టియర్లకు, సర్కారు సర్వెంట్లకు,    ప్రజాబంట్లకు ఇంకెంత గొప్ప గౌరవం దక్కాలప్పా? డిస్సెంటు పత్రం సమర్పించిన గురజాడ అప్పారావుజీ గొప్పా? ఇండీసెంటుగా ఉంటుందని అసలు తెలుగు మొత్తాన్నేఏకమొత్తంగా  చెత్తకుప్పలో వేసిన   ప్రయివేటు బళ్ళు గొప్పా? బళ్ళకెళ్ళే మన పిడుగుల తెలుగు మాటల ముందు గిడుగు రామ్మూర్తిగారి  ప్రజ్ఞాపాటవాలెందుకు?  బుడుంగుమని మునగాల్సిందే ఎంత పెద్ద విశ్వనాథ సత్యనారాయణ శాస్త్రులుగారైనా  సరే!

కర్ణాటక సంగీతం ఆంగ్లంలో లేదు కాబట్టే తెలుగు చెవులకంత  కర్ణకఠోరం!  ఆంగ్లవాసన సోకనందుకే  అన్నమయ్య సంకీర్తనలకా  కాలదోషం! బడేగులాం సాబ్ హీందీకి గులామైతే..  ఆంగ్లభాషకు మన తెలుగులందరం బడే బడే గులాములం బాద్షా! ఫ్రెంచివాళ్ళు కనక బాలమురళి గానానికలా  ఫిదా అయిపోయి.. కనకగండపెండేరాలు గట్రా కాలికి తొడిగారు! ఈలపాటైనా సరే ఈ నేలమీద ఇంగ్లీషు ట్యూనుంటేనే తెలుగువాడి నోట్లో ఒన్సుమోర్లు మోగేది!

తుమ్ము, దగ్గులదాకా ఎందుకు? ఆవలింతలైనా  ఆంగ్లయాసలో ఉండాలమ్మా ఇంగ్లీషు డాక్టర్లు మందులు రాసేదివ్వడానికి.

ఆర్ద్రత, సరళత తెలుగుభాష సొంతమవడమే అసలు చిక్కంతా! కాటికెళ్లే శవాలు కూడా 'క్యాచ్ మీ ఇఫ్ యూ కేన్' అంటూ లేటెస్టు ట్యూనులు కోరుకంటుంటే తెలుగు మృతభాషగానైనా  బతికి బట్టకడుతుందా అన్నది లక్షడాలర్ల  ప్రశ్న!

పొట్టకోసినా తెలుగక్షరం ముక్కొక్కటైనా  కనపించనోడే తెలుగువాడికివాళ  తలమానికంరా సోదరా! పచ్చడి లేకుండా ఎన్నిడ్లీలైనా లాగించచ్చేమో గానీ ఆంగ్లం  లేకుండా  తెలుగుముక్కంటే చచ్చే చావే తెలుగోడికి!  తెలుగిది కేవలం ప్రాచీన హాదానే సుమా! ఆంగ్లానిది అధునాతన  హోదా!

ఒకే భాషవాళ్లంతా ఎన్ని దేశాల్లో ఉన్నా.. సొంతపనులన్నీ తల్లిభాషలో చేస్తే చాలంట.. అంతర్జాతీయస్థాయికి అదే మంచి చిట్కా అని క్లేర్ మోరనే స్పానిష్ పెద్దాయాన సిద్దాంతం. తెలుగువాడు తెలివిగలవాడబ్బా!  అంత కష్టంకూడా పడ్డానికి ఇష్టపడడు.  సొంతగడ్డమీద ఉంటూనే సొంతభాషని ఆంగ్లంలా చడమడా వాడేసి  ఆటోమేటిగ్గా  అంతర్జాతీయ స్థాయికి ఎదిగిపోగలడు.. సొంత కలల్లో!

తెలుగు  ‘పుచ్చిపోయిందోచ్! చచ్చిపోతుందోచ్!’ అంటూ పద్దస్తమానం కన్నీళ్ళు పెట్టుకునే



తిక్కన్న వారసులకూ శుభవార్త!  తిట్లున్నంత కాలం తెలుగుంటుంది. ప్రజాస్వామ్యమున్నంత కాలం తిట్లూ ఉంటాయి. తెలుగు చల్లగా పదికాలాలపాటీ తెలుగ్గడ్డలమీద వర్ధిల్లాలని  ప్రార్థించే పెద్దలారా!  సదా ప్రజాస్వామ్యం వర్ధిల్లాలని మొక్కుకోండి చాలు! తెలుగూ దానితో పాటే దివ్యంగా వెలుగుతూనే ఉంటుంది చట్టసభల్లో.. కనీసం తిట్లరూపంలోనైనా!

- కర్లపాలెం హనుమంతరావు 

( సూర్య - దినపత్రిక - 20 -10-2019 - ప్రచురితం ) 

వ్యాసం - గురించి ఓ వీసమెత్తు! - కర్లపాలెం హనుమంతరావు

 వ్యాసం - గురించి ఓ వీసమెత్తు!

- కర్లపాలెం హనుమంతరావు 

వ్యాసం అంటే శబ్దరత్నాకరం  ప్రకారం - విషయాన్ని విస్తారంగా రాయడం. ఆ రాసేది  ఏదో చరిత్రకు సంబంధించింది అయివుండాలని  ఆంధ్రవాచస్పతం చెబుతోంది. 

రాసే విషయం తెలిసి ఉండటమో, తెలియని పక్షంలో  ఓపికగా తెలుసుకుని ఉండటమో  అవసరం. ఆ పైన మాత్రమే అంశాల వారీగా  వాటిని వివరించడానికి పూనుకోవాలి. అప్పుడే ఇంగ్లీషు వాళ్లు ఎస్సే అన్నదాన్ని  మనం వ్యాసంగా చెప్పుకునే రచనకు  ఒక సక్రమమైన రూపం వస్తుందని  భా. స. వారి విజ్ఞానసర్వస్వం మరింత వివరణ ఇచ్చింది.  


మనకు వ్యాసం అంటే ఒకటే రూపం.. హిందీ, బెంగాలీ, ఒడియా వాళ్లకు మల్లే నిబంధ, ప్రబంధ.. లాంటి రకరకాల పేర్ల బాధ లేదు. 


ఈ ఎస్సే విషయంలో ఇంగ్లీషువాళ్లదీ తలో దారే. శామ్యూల్ జాన్సన్ ఇట్లా అన్నాడూ, ముర్రే అట్లా నిర్వచనం చేశాడూ .. అంటూ నిఘంటువులూ విజ్ఞాన సర్వస్వాలూ కోట్ చేసుకుంటూ  కూర్చుని దీన్నో బోర్ కొట్టే క్లాస్ పాఠంలాగా మార్చేస్తే చెప్పదలుచుకున్న పిసరంత విషయమూ పక్కదారి మళ్లేస్తుంది. అందుచేత చరిత్రలోకి తొంగి చూసే చిన్న  ప్రయత్నం చేసి చూద్దాం! 


16వ శతాబ్దంలో ఫ్రెంచ్ రచయిత ఎస్సే అంటూ ఓ కొత్తప్రకియ సాహిత్యంలో మొదలపెట్టేదాకా వ్యాసరూపం ఎట్లా ఉంటుందో ఎవరికీ తెలీదు. బేకన్, కౌలే, డ్రైడొన్ లాంటి  ఇంగ్లీషు రైటర్స్  ఆ ప్రక్రియకు ఓ అందం, హంగు ఏర్పరిచినప్పటి బట్టే  గద్యం పద్యంలాగా, ప్రశంస విమర్మకు మల్లే సరికొత్త ప్రయోజనాలు సాధించి పెట్టే సాహిత్య ప్రకియగా వ్యాసం విశ్వవ్యాపితమయింది . 


18 వ శతాబ్దంలో స్టీల్ , టాట్లర్ అనే మిత్రులిద్దరు స్పెక్టేటర్ లాంటి పత్రికలు పెట్టి .. చమత్కారపూరితమైన  వ్యాసాలకు శ్రీకారం చుట్టారు. మన తెలుగులో పానుగంటివారి 'సాక్షి' వ్యాసాలకు ఆ ధోరణే ప్రేరణ. పత్రికలు లేకపోతే వ్యాసాన్ని పట్టించుకునే వాడుండడు. వ్యాసాలు మీ పత్రికలు మనుగడ సాగించలేవు.. అప్పటికీ ఇప్పటికీ అదే పరిస్థితి. 


గోల్డ్ స్మిత్ ' సిటిజన్ ఆఫ్ ది వరల్డ్ ' ఆ చమత్కారానికి సమాజంలోని మంచి చెడ్డల సమీక్షనుకూడా జతచేసింది. లాంబ్ ' ఎస్సే ఆఫ్ ది ఇలియా' తో వ్యాస ప్రపంచంలో సృష్టించిన ప్రమాణాలే నేటికీ అనుసరణీయం. ఇలియా అతని కలం పేరు. చాలా మృదువుగా సాగే ఆయన వ్యాసాలను సంపుటాలుగా  తెస్తూ హిల్లూ, హాల్ వర్డూ   అనే విమర్మకులు వెలువరించిన పుస్తకం పీఠికలో. . ఇదిగో ఇప్పుడు మనం చేసే చర్చలాంటిదే చేశారు వ్యాస ప్రకియ మీద కూలంకషంగా. 

మెకాలే, ఆర్నాల్డూ, లాయీస్, స్టీవెన్‌సన్, హడ్సన్, ఎమర్మన్ లాంటి గొప్ప వ్యాసరచయితలను తీర్చిదిద్దిన ఇంగ్లీషు 'ఎస్సే ' చరిత్రను గురించి ఎంత చెప్పుకున్నా ఇంకొంత మిగిలే ఉంటుంది. కాబట్టి ముందుకు కదులుదాం! 


కవికి గద్యం ఎట్లాగో .. గద్యానికి వ్యాసం అట్లాంటిది - అన్నాడు ప్రముఖ హిందీ సాహిత్యవేత్త రామచంద్ర శుక్లా. వ్యాసమంటే  సంక్షిప్తంగా ఉండాలి. సరళంగా సాగాలి. నాలుగయిదు పుటల వరకు సాగదీసే 

' ఎస్సే ఆన్  'అండర్ స్టాండింగ్'  లాంటి వ్యాసాలు చూశాక  హిల్లూ, హాల్ వర్డూ  పెట్టిన షరతు ఇది. అయినా మన తెలుగు కలం వీరుల వ్యాస విజృంభణకు అడ్డంకి కాలేకపోయింది.  ప్రతిభ అనే మాసపత్రికలో వందపుటల ' ఆంధ్ర మహాభారత విమర్శనము '  అందుకో ఉదాహరణ! ఆ మధ్యా ' వ్వాస వాజ్ఞ్మయ మంజరి' లో నూటయాభై పేజీల వ్యాసమొకటి ప్రత్యక్షమవడం ఎవరం మర్చిపోలేని విచిత్రం.


విషయ ప్రధానంగా ఉంటుంది కాబట్టి వ్యాసం సంక్షిప్తంగా ఉంటే చదవ  బుద్ధవుతుంది. అంశం ఏదైనా కావచ్చు కానీ, కళావంతంగా, కమ్మని శైలిలో, చమత్కారం అద్దుతూ సమకాలీనత ప్రధానంగా సాగే వ్యాసాలకే ఆదరణ ఎక్కువ. రాసేవాడు తన భావాలను మన మీద బలవంతంగా రుద్దుతున్నాడన్న అనుమానం వచ్చిందో..   ఆ వ్యాసానికి నూకలు చెల్లినట్లే! సూటిగా, మనసుకు హత్తుకునే పద్ధతిలో రాసిన వ్యాసాలే కలకాలం సమాజాన్ని ప్రభావితం చేయగలిగేది! ' ది ట్రూ ఎస్సే ఈజ్ ఎస్సెన్షియల్లీ - అన్న హడ్సన్ సలహా గుర్తుంచుకుంటే చాలు.. ఆ ఆత్మాశ్రయ సాధన కోసం వ్యాసరచయితకు సృజనాత్మక ద్వారాలు వాటంతట అవే తెరుచుకుంటాయి!  వ్యాసరచనకు ఏ యోగాసనాలూ లేవు. 


వ్యాసం ప్రధానంగా వచనంలో ఉండటమే రివాజు. పోప్ లాంటి మహాశయులు 'ఎస్సే  ఆన్ క్రిటిసిజమ్'  వ్యాసాలు పద్య రూపంలో   రాశారని .. మనమూ ఆ దుస్సాహసానికి పూనుకుంటే పోపు మాడిన పప్పు  తయారవడం ఖాయం. మనవాళ్లు గతంలో భూగోళం, గణితం కూడా పద్యాలల్లో రాసేవాళ్లు! వ్యాసం కూడా పద్యాల్లో రాసేసి మీసం మెలివేయలేదు. అక్కడికి అదృష్టమే! 



అచ్చుయంత్రాలు వచ్చి పత్రికల ప్రగతికి బాటలు పడే క్రమంలో తెలుగులోనూ వ్యాసాల అక్కర ఎక్కువయింది. ఎవరెంత ప్రాగల్భ్య ప్రకటనలు చేసినప్పటికి భరత ఖండంలోనూ తతిమ్మా  ఖండాల  మాదిరే  ..  అచ్చుయంత్రాల ఆగమనం .. పత్రికల ఆవిర్భావం.. వ్యాసప్రక్రియ ఆవిష్కరణ వికాసాలు ఒక వరసలో సాగినవే! మన ప్రాచీన  సాహిత్యంలోనే  నేటి వ్యాసానికి     బీజాలు ఉన్నాయన్న  వాదనలో పస లేనేలేదు. శాసనాలు, వ్యాఖ్యానాలు వ్యాసాలు కాలేవు. 


19వ శతాబ్దం పూర్వార్థం నాటికిగాని తెలుగు సాహిత్యంలో ' వ్యాసం ' ప్రభవించలేదు. 1840-50 ల నాటి ముద్దు నరసింహంగారి నుంచి తెలుగులో  నిర్వచనానికి ఒదిగే వ్యాస రచన ప్రస్థానం  ప్రారంభమయింది అనుకోవాలి.  రచన, శైలి, భాషా ప్రయోగం లాంటి అంశాలలో నేటికీ తాజాదనపు సువాసనలు వెదజల్లే తొలి వ్యాస సంపుటి ముద్దు నరసింహంగారి హితసూచని. అభ్యుదయ భావాలతో కిక్కిరిసి  ఉండే ఆయన వ్యాసాలు అందుకే వీరేశలింగం పంతులుగారికి శిరోధార్యాలయ్యాయి. 

ఆర్ష విజ్ఞానం ప్రతిభావంతంగా ప్రదర్శించిన  వ్యాసరచయిత కీ. శే పరవస్తు వేంకట రంగాచార్యులు ( 1822 - 1900 ) , విలువైన కాలాతీత  వ్యాసపరంపర్  సృష్టికర్త కీ.శే.వీరేశలింగం పంతులుగారు, కొమర్రాజు వేంకట లక్ష్మీ నరసింహం, బండారు అచ్చమాంబ, పూండ్ల రామకృష్ణయ్య, వేదం వెంకటరాయి  శాస్త్రి,     కాశీభట్ల బ్రహ్మయ్య శాస్త్రి, జయంతి రామయ్య, చిలుకూరు వీరభద్రరావు, చిలకమర్తి వేంకట లక్ష్మీనరసింహం పంతులుగారు, ముట్నూరు కృష్ణారావు, చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి, ఒంగోలు వెంకటరంగయ్య, ఆచంట వేంకటరాయ సాంఖ్యాయనశర్మ, గిడుగు వెంకట రామ్మూర్తి, మారేపల్లి రామచంద్ర శాస్త్రి, కట్టమంచి రామలింగారెడ్డి, సురవరం ప్రతాపరెడ్డి, వేటూరి ప్రభాకరశాస్త్రి, పంచాగ్నుల ఆదినారాయణశాస్త్రి, పురాణం సూర్యనారాయణతీర్థులు, గొబ్బూరు వెంకటానంద రాఘవరావు, చిలుకూరి  నారాయణరావు, కాశీనాధుని నాగేశ్వరరావు, శ్రీపాద సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి, పానుగంటి లక్ష్మీనరసింహరావు, మల్లంపల్లి సోమశేఖరశర్మ, వేలూరి శివరామశాస్త్రి, శ్రీవాత్సవ, కొంపెల్ల జనార్దనరావు వంటి ఎందరో నిష్ణాతులు వ్యాసప్రక్రియ పుష్టికి మూలకారకులు. 


సాహిత్య వికాసానికి కాలనియమం ఉండదు. అభిరుచి, అభినివేశం ప్రధానం . అక్షర క్షేత్రంలో బీజమెత్తి మహావృక్షంగా పరిణమించిన అన్ని ప్రక్రియల దారిలోనే వ్యాసధారా నిరంతరాయంగా కొత్తపుంతలగుండా ఉరకలెత్తుతూనే ఉంది. రాళ్లపల్లి,  పింగళి, విశ్వనాథ, తల్లావజ్ఝల, తాపీ, దీపాల, నార్ల, వేదం, చల్లా, గిడుగు, శ్రీ శ్రీ, , నోరి, దివాకర్ల, ఆరుద్ర, సినారె, నిడదవోలు, దేవులపల్లి, వడ్లమూడి, వడలి, వావిలాల, నాయని, సినారె, నాయిని, తూమాటి, జి.వి.కె, రమణారెడ్డి, రామరాజు, రావూరి, గుంటూరు, కొత్త, విద్వాన్ విశ్వం, చిలుకూరి, పుట్టపర్తి, పిల్లలమర్రి, వసంతరావు, ఆండ్ర, నటరాజా, దిగవల్లి .. ఇట్లా  వ్యాసరథ చక్రాల నిరంతర గమనానికి ఎంతో మంది మహానుభావుల నిరంతరాయ కృషీవలత్వమే ప్రధాన ఇంధనం. 


ఇంగ్లీషు ' ఎస్సే ' చరిత్రకు నాలుగు శతాబ్దాల చరిత్ర. కాకలుదీరిన 'కలం  ' కారులు దీని వైభవానికి మూలకారణం, తెలుగు ' వ్యాసం 'ఒక్క శతాబ్దం అయినా నిండింది కాదు. వ్యాస కృషీవలుల నిత్య వ్యాసంగం వ్యాసరంగంలో  కొదవ లేమి కారణం కాకపోయినా, నవల, నాటకం కథ, కవిత్వాది క్షేత్రాల మాదిరి కావలసినంత పరిపుష్టంగా వికాసం జరగడం లేదనే సత్యం గ్రహించక తప్పదు . ఆ సదవగాహన కలిగినప్పుడే భావికార్యాచరణకు సరితూగే ప్రణాళికలు రూపొందించుకుని, ఆచరించడం ద్వారా ఆ లోపం పూడ్చుకునే ఆస్కారం. 

- కర్లపాలెం హనుమంతరావు 

( సోర్స్ : సారస్వత వ్యాసములు - రెండవ సంపుటి పురిపండా అప్పలస్వామి  తొలిపలుకులు) 

09-09.2021 

బోథెల్ ; యూ ఎస్.ఎ  




 

మతాల స్వరూపాలు కొడవటిగంటి రోహిణీప్రసాద్, 08-09-2010

  మతాల   స్వరూపాలు కొడవటిగంటి   రోహిణీప్రసాద్ ,  08-09-2010  మతభావనలు ,  మనిషికీ   నరవానరానికి   తేడాలు   తలెత్తినప్పటినుంచీ   మొదలైనవిగానే ...