కథా సంపుటాలను గురించి ఇంకాస్త: -కర్లపాలెం హనుమంతరావు

కథా సంపుటాలు ఎవరైనా ఏవైనా ఎంచుకుని వేసుకోవచ్చు.అది వారి వారి అభిరుచుల మేరకు ఉంటుంది.. సహజంగానే! భావస్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రశ్మించే హక్కు ఎవరికీ లేదు.. నాతో సహా! నా ఆవేదన ఏమిటి అంటే - అట్లా తయారు చేసుకున్న సంకలనాలకు  'టైమ్' బౌండడ్ టైటిల్స్ (ఏడాది .. దశాబ్ది .. శతాబ్ది .. ( " ఉత్తమ "అంటూ )పెట్టడం సరికాదు  అనే! అందరికీ అన్ని భావజాలాలతో కూడిన సాహిత్యం అందుబాటులో ఉండే అవకాశం  ఉండదు . స్వాతి కథల పాఠకులకు ' కొలిమి ' వంటి ఉత్తమ సాహిత్య పత్రికలోని కథలు  ఎంత వైవిధ్యంగా ఉంటాయో తెలిసేదెట్లా? అదే తరహాలో మరేదైనా ఆధ్యాత్మిక పత్రికలో కూడా మంచి కథలు రావచ్చు.  కాశీభట్లవారు ' ఆరాత్రి'  పేరుతో అద్భుతమైన కథ రాశారు. ఎంత మందికి తెలుసు ? ఎవరికో తెలియకపోవడం ఒక ఎత్తు . ' ఉత్తమ' కథలు శోధిస్తున్నట్లు చెప్పుకునే పెద్దలది ఒక  ఎత్తు. జొన్నవిత్తుల శ్రీ రామచంద్రమూర్తి ఒక్క  'దేవర వలస'  మాత్రమే కాదు .. ఎన్నో 'ఉత్తమ ' కేటగిరీకి చెందిన కథలు రాశారు . కాకతాళీయంగా వారి ' రండి! మళ్లీ పుడదాం ' కథానిక సాహిత్య స్రవంతిలో చదివి ఫోన్ నెంబర్ ని బట్డి పలకరిస్తే చాలా విశేషాలు చెప్పుకొచ్చారు. . ఐదారేళ్ల  కిందట అనుకుంటా .ఆ కథ కోసం వెదికితే ' కథానిలయం'లో కనిపించలేదు, కానీ  మురళీ మోహన్ గారి ' కథా జగత్ ' లో కనిపించింది మరి! ' ఆరాత్రి ' కథ గురించి అయితే ఇప్పటికీ ఎంత మందికి తెలుసునో అనుమానమే ! తమ విలువైన సమయాన్ని , ధనాన్ని , విజ్ఞానాన్ని ఎంతో ఓపికగా నిస్వార్ధంగా వెచ్చించి సంకలనాలను తెచ్చే పెద్దల విజ్ఞతను ప్రశ్మించే పాటి స్థాయి నాకు లేదు.. తెలుసును ! కానీ అవిరామంగా తాము చేస్తున్న సాహిత్య సేవ కేవలం ఏ కొద్ది మంది లబ్దప్రతిష్టతకు కరపత్రంగా మారే పరిస్థితి మీదే చింత అంతా! అల్లం శేషగిరిరావుగారి కధారచనా ప్రజ్ఞ ప్రశ్నకు అతీతమైనది. తెలుసును .కానీ వారి పాత కథ ఒకటి ఈ మధ్యన   ' శ్రీ కనక మహాలక్ష్మి హెయిర్ కటింగ్ సెలూన్ ' ( అనునుంటా) చదివాను. అది కథల కోవలోకే రాని విధంగా ఎందుకు తయారయిందో అర్ధం  కాదు! ఆ సంగతి నిర్మొహమాటంగా ఎవరూ బైటవిశ్లేషణ చేయరు. మంచిని మాత్రమే హైలైట్ చేస్తూ నాసిని బైపాస్ చేసే పక్షపాత విమర్శనాత్మక  ధోరణి వల్ల రచయితకే కాదు .. సాహిత్యానికి మనం న్యాయం చేస్త్నున్నట్లు కాదన్నది నా ఆలోచన. మంచిది  అయితే ఎందుకు మంచి అయిందో -- చెడ్డది  అయితే ఎందుకు చెడిందో సోదహరణంగా, సున్నితంగా , సమర్థవంతంగా  చెప్పగలిగితే సహృదయుడైన  ఏ రచయితా అపార్థం చేసుకోడనే నా భావన. రత్తాలు - రాంబాబు లాంటి నవలలను ఎత్తుకుని మధ్యలోనే అపేసిన రావిశాస్త్రి గారి పంథాను కాస్త సూటిగానే తూర్పారపట్టేరు ఆ రోజుల్లోనే రామకృష్ణ ( హిందూ  - కార్ట్యూనిస్ట్ సురేన్ద్ర గారి తండ్రి ). కథలను మాత్రమే చూడండి. కథకుల పేర్లను పట్టించుకోకండి! లబ్దప్రతిష్టుల ఒకే కథలను పదే పదే ఏకరువు పెట్టే బదులు కొత్తతరంలో కూడా విశిష్టమైన ప్రయత్నాలు ఎక్కడ జరుగుతున్నవో విమర్శకులు ఎక్కువ  దృష్టి పెట్టగలిగితే సాహిత్య విమర్శ క్షేత్రం నిత్య పరిపుష్టితంగా ముందుకు సాగేందుకు దోహదించినట్లవుతుందనేదే నా అభిప్రాయం.  పాత భారతులు ఓపికగా తిరగేయగల జిజ్ఞాసులకు విమర్శ దశ,దిశలను గురించి కొంత అవగాహన కలుగుతుంది. నందిని సిధారెడ్డి vs సర్దేశాయి తిరుమల సంవాదం మచ్చుకకు ఒక మంచి ఉదాహరణ. గొప్ప రచయితలు ఎల్లప్పుడూ గొప్ప రచనలే చేస్తారన్న నమ్మకం తెలుగు సాహిత్యంలో మరీ శృతి మించి పెరుగుతోంది. సొంత రచనలు సంపుటులుగా తెచ్చుకుంటూ తెలిసిన వారి చేత ( సాహిత్యం లోతులు  తెలిసిన వారి కన్న వారికే ప్రాధాన్యత ) రాయించుకునే మొహమాటం మార్క్ ' ముందు మాటలు ' పంథాలో కథల ఎంపిక ఎన్ని కోట్ల సార్లు జరిగినా సాహిత్య లక్ష్మి కి చేయించే కొత్త ఆభరణం కాబోదు. చిరంజీవి , బాలకృష్ణే కాదు .. దేవరకొండ, అవసరాల కూడా మంచి కళాకారులే ! ' సి ' క్లాస్ సెంటర్  సినిమాలను కూడా హెలైట్ చేసే  బాణీ సమీక్షలతో .. కథల ఎంపికల్లో కొత్తగా ఒరగబోయే మేలు  ఏమీ లేదు. ఆర్వీఎస్, అద్దేపల్లి , కోడూరి శ్రీ రామమూర్తి , రామకృష్ణ ,తెలకపల్లి రవి వంటి సాహిత్య సమీక్షకుల సంఖ్య ఇబ్బడి ముబ్బడిగా పెరగాల్సి వుంది. అన్నింటి కన్న ముందు అందరి కన్న ముందు కథను చదివి నాణ్యత పైన తన మనసులోనే ఒక నిర్ణయానికి వచ్చేసే పాఠకుడి మనోగతం తెర మందుకు రావాల్సి ఉంది. పాఠకుడి అభిరుచికి  అగ్ర తాంబూలం ఇవ్వడమే సముచితం.ఇంకా ఎన్ని దశాబ్దాలపాటు చదువుకున్న పాత కథలను  చదువుకుంటూనే ఉంటాం! 

- కర్లపాలెం హనుమంతరావు 

12 - 12 - 2019 ; బోథెల్ ; US