తెలుగులో రెండు మూడు నిఘంటువులు ఉన్నాయి. శబ్దరత్నాకరం, సూర్యరాయాంధ్రం, ఆంధ్రవాచస్పత్యం.. వగైరా. ఇంకా ఏమైనా ఉంటే ఉండవచ్చు, వేటి దారిది వాటిదిగా సాగింది పదనిఘంటువుల నిర్మాణం. తక్కిన ద్రవిడ భాషలకు మహానిఘంటువులు నిర్మితమయ్యాయి.. కానీ తెలుగువాడికి ఆ అదృష్టం లేదు. వేదం వెంకటరాయ శాస్త్రి, గిడుగు రామ్మూర్తి పంతులుగారు వంటి ఉద్దండులు నిఘంటువల నిర్మాణానికి కొంత ప్రయత్నం చేసారు. వాటిని వేటినీ కాదని ఆంధ్రసాహిత్య పరిషత్తువారు సూర్యరాయాంధ్ర నిఘంటువు నిర్మాణం తలపెట్టారు! ఆ నిఘంటు నిర్మాణ పోషణకు పూనుకున్న పిఠాపురం రాజావారు చివరకు బికారి దశకు చేరుకున్నారంటారు. తెలుగు అకాడమీ ప్రారంభమయిన తరువాత శబ్దసాగరం పేరుతో ఒక నిఘంటువు నిర్మించాలన్న తలంపు పెట్టుకున్నది. కానీ అఖండ భాషాభిమానులయిన పాలకులు ఆ క్రతువు పూర్తి కాకుండా ఉండేందుకు శక్తి వంచన లేకుండా పాటుపడ్డారని బూదరాజు రాధాకృష్ణగారు ఒక సందర్భంలో వ్యంగ్యాస్త్రాలు సంధించారు. ఒక వ్యక్తి తన జీవితకాలమంతా శ్రమించినా ఒక మహానిఘంటువు నిర్మాణం సాధ్య పడదు. అలా పడదని ప్రపంచ దేశాల నానా భాషాచరిత్రలు నిరూపిస్తున్నాయి కూడా. అయినా కాలం, ఖర్మం కలసి వచ్చి భవిష్యత్తులో అలాంటి మహానిఘంటువు నిర్మాణం తలంపు మొదలయితే.. ఉపకరణంగా ఉంటుందన్న మంచి ఉద్దేశంతో బూదరాజు రాధాకృష్ణగారు ఈనాడు ఆదివారం అనుబంధంలో సుమారు నాలుగేళ్ళపాటు ( 1997, జూన్ 8 - 2001, ఫిబ్రవరి 2) 'మాటలూ-మార్పులూ' శీర్షిక నిర్వహించారు. మహానిఘంటువు నిర్మాణం కానీ చేపట్టదలిస్తే గమనించవలసిన అంశాలు బోలెడున్నాయి. వాటినన్నింటినీ ఏకరువు పెట్టడం ఆరంభంలోనే బెదరగొట్టినట్లవుతుందని రాధాకృష్ణగారి అభిప్రాయం. అయినా కాలక్రమంలో శబ్దాల్లో, అర్థాల్లో వచ్చే స్వాభావికమైన మార్పులను కొంతలో కొంతైనా సూచిస్తే బుద్ధిమంతులకు, శక్తిమంతులకు మహానిఘంటువు లేదన్న కొరత స్వల్పంగా అయినా తీరుతుందన్న ఉద్దేశంతో బూదరాజుగారు నిర్వహించిన మంచి ధారావాహిక శీర్షిక ఇది. దీని ద్వారా తెలుగువారిలో ఎవరికయినా మళ్ళీ భాషాభిమానం రేకెత్తి.. మహానిఘంటువు నిర్మాణ సంకల్పం మొలకెత్తితే తాను పడ్డ శ్రమ కొంత సార్థకమవుతుందని రాధాకృష్ణగారి భావన.
600 మాటలకు సంబంధించిన కొంత సమాచారం ఈ శీర్షిక ద్వారా అందిచారు. పదానికి ఉన్న అర్థాల్లో కాలక్రమంలో వచ్చిన మార్పుల వివరణ ఉంది. సందర్భాన్ని బట్టి ఆధునిక శాస్త్ర రచన అవసరాలనూ దృష్టిలో ఉంచుకొని పాతమాటలకే కొత్తపదబంధాలు కల్పించి వాటినే సాంకేతిక శబ్దాలుగా ప్రయోగిస్తున్న వైనాన్నీ పరిశీలించారు ఇందులో. ఇలాంటి ప్రయత్నం ఈ శీర్షిక ముందు.. తరువాత కూడా మళ్లీ ఎవరు తలపెట్టక పోవడం విచారించదగ్గ విషయం.
అంతర్జాల యుగంలో తెలుగు పద సంపదకు మరింత పుష్టి కలిగించాలన్న దృష్టి కల భాషాభిమానులు, భాషోద్ధరణకు కృషి చేసే సంస్థలు, సమాచార పత్రికలు ఈ తరహా కృషిని మరింత ముందుకు కొనసాగిస్తారన్న ఆశతో ఇక్కడ ఈ చిరు పరిచయాన్ని ఇవ్వడం జరిగింది!
అభినందనలతో
కర్లపాలెం హనుమంతరావు
***
ఈ వ్యాసానికి కొనసాగింపుగా ఈనాడు విశ్రాంత ఉద్యోగులు శ్రిధర మూర్తి గారు అందించిన అదనపు అత్యంత విలువైన సమాచారాన్ని కూడా ఇక్కడ జత చేస్తున్నాను :
"జయంతి రామయ్య పంతులు గారిచే రచింపబడిన "శ్రి సూర్యరాయంధ్ర నిఘంటువు " కాకినాడ అంధ్ర సాహిత్య పరిషత్ వారు 1936 లొ ప్రచురించారు. దానిని అంధ్ర ప్రదేశ్ సాహిత్య అకాడెమి వారు 1979 లొ పునర్ముద్రించారు, 6 సంపుటాలు గా వెలువడింది. దీని గొప్ప దనం ఏమిటంటే, అలుక అని ఒక మాటకు ఎన్ని అర్ధాలున్నయో తెలుపుతూ, ఆ మాట వాడబడిన పద్యం గాని, వాక్యం గాని ఉదాహరణలు ఇచ్చారు. తరువాతి కాలం లొ వచ్చిన పుర్ముద్రణలో ఈ పద్యాలు ఉదాహరణలు లెకుండా ఒకె సంపుటం గా ముద్రించారు. ఇక తెలుగు అకాడెమీ వారు ఇంగ్లీష్ తెలుగు నిఘంటువును A4 size లొ 3 కాలంస్ తో 1300 పేజీ ల నిఘంటువు ప్రచురించారు. అప్పట్లో డిప్యుటీ డైరెక్టర్స్ గా పనిచేసిన, ముకురాల రామారెడ్డి, పొరంకి దక్షిణామూర్తి ఈ నిఘంటువు ను తయారు చేసారు. ఇప్పుడు ఇది దొరకటం లేదు. నా దగ్గర మాత్రం ఒక కొపీ వుంది. ఇక, బూదరాజు గారు ఈనాడు జర్నలిస్ట్ ల కొసం వ్యవహార పదకొశం తయారు చేసారు. ఈనాడు దీనిని ముద్రించింధి. సచివాలయం లొ న్యాయ శాఖ లో అనువాద విభాగం లో మేము తయారు చేసిన నిఘంటువు ను ముద్రించటానికి మాకు నిధులు లేనందున తెలుగు అకాడెమి వారికి ఇచ్చాము. వారు దానిని న్యాయ పద కోశము పేరుతొ ముద్రింఛారు. నాకు తెలిసిన సమచారం ఇది."
No comments:
Post a Comment