ఈనాడు- సంపాదకీయం
కల్యాణం... కమనీయం!
రచన - కర్లపాలెం హనుమంతరావు
( ఈనాడు - ప్రచురితం - 01 - 04-2012 )
కీర్తి, కాంత, కనకం ఒకేసారి వరుడికి కలిసొస్తుంటే, వధువుకు జీవన మధువు అందివచ్చేది మెడలో మూడుముళ్లు పడే తొలి ఘడియల నుంచి. ప్రకృతి మూలశక్తి, పురుషుడు ఆ శక్తిధరుడు. ఇద్దరూ పరస్పరాధారితులు' అని గీతావాక్యం! 'జీవితాంతం కలిసి ఉందాం. స్నేహితుల్లా జీవిద్దాం' అంటూ అగ్నిసాక్షిగా ఏడడుగులు వేసి వధూవరులు చేసుకునే ప్రమాణాలే వివాహకాండలోని ప్రధాన ఘట్టం. 'వంశం నిలబడాలన్నా.. ముక్తి సాధించాలన్నా గృహస్థాశ్రమం అత్యంత ఆవశ్యకం' అని యాజ్ఞవల్క్యస్మృతి విధి . ఉగ్రుడు నారదుడికి గృహస్థు ధర్మ ప్రాశస్త్యాన్ని ప్రబోధించిన 'అయుతు- నియుతుల కథ' తెనాలి రామ కృష్ణ కవి 'శ్రీపాండురంగ మాహాత్మ్యం'లో కనబడుతుంది. అగస్త్యుడంతటి మహర్షి ప్రియశిష్యులు ఆయుతు, నియుతుల ఆలనా పాలనా చూసుకొనేటందుకు విధాత తనయలను తెచ్చి పాణిపీడనం (పెండ్లి) చేయించబోతాడు. 'అడవుల నవయు తపస్వికి/ గడు సౌఖ్యముకోరు సతికి కలయిక తగునే!' అని తలపోస్తాడు అయుతుడు. కపట గృహ స్థుగా రంగప్రవేశం చేసిన ఇంద్రుడు ఆ సందర్భంలో విశదీకరించే గృహస్థాశ్రమ ధర్మ మర్మాలు ఏ కాలానికైనా సర్వజన శిరోధార్యాలు. పాడిపం టలు, విందు వినోదాలు, దానధర్మాలు, దాసదాసీలు, బంధుబలగాలతో గ్రామపెద్దగా గౌరవం పొందుతూ, నిత్యనైమిత్తికాలు నిష్ఠగా ఆచరిస్తూ, ధర్మపత్ని ప్రేమతో వడ్డించే మృష్టాన్నపాయసాలను స్వీకరించడంలోని బ్రహ్మానందం రాయిలాగా జీవితం గడిపే నిత్యబ్రహ్మచారికి - ఆ దేవరాజు దెప్పినట్లు నిజంగా ఏం బోధపడుతుంది!
పచ్చపచ్చని గడపలు, మామిడాకుల తోరణాలు, కళకళలాడే కల్యాణ మందిరాలు, మంగళ వాయిద్యాలు, వేదమంత్రోచ్ఛారణల మధ్య వధూవరుల సిగ్గులూ స్వప్నాలు, పట్టుచీరెల రెపరెపలు, పడు చుజంటలు పక్కచూపులు, పిల్లల కేరింతలు, పెద్దల ఆశీస్సులు, విందులు, వియ్యాలవారిమధ్య వినోదాలు, ఎదుర్కోల పన్నీరునుంచి అప్పగింతల కన్నీరుదాకా ఎన్నెన్ని అపూర్వ అపురూప అనిర్వచనీయ చిరస్మరణీయ మధురానుభూతులో... కల్యాణమంటే! 'వధువు వరు డును ద్వంద్వమై మధువు గ్రోలు' ఆ ప్రేమ బృందావనారామసీమ' గురించి కాళిదాసునుంచి కరుణశ్రీ వరకు వర్ణించని కవులు అరుదు. ఉమను పెళ్ళికూతురు చేస్తూ 'శృంగారక్రీడలో నీ భర్త తలమీది చంద్రకళను తాడించవలసింది ఈ వామపాదంతోనే సుమా!' అన్న సమకత్తెను పూమాలతో ఉమ కొట్టిన తీరును కాళిదాసు వర్ణించిన వైనం అనుపమానం. సప్తమాతృకలు అందించిన విలాస సామగ్రిని విధా యకంగా మాత్రమే సృజించి వదిలేస్తాడు విరాగి గిరీశుడు. అయి తేనేం... ఒంటిమీది విభూతే సుగంధ లేపనం, కపాలం హస్తభూ షణం, గజ చర్మం చక్కని అంచున్న దుకూలం(తెల్లని వస్త్రం). మూడోకన్ను కల్యాణ తిలకం. సర్పాలు సర్వాంగాభరణాలు. వాటి శిరోమణుల వెలుగుల్లోని ఆ సహజ సౌందర్యమూర్తిని 'ఉమ' దృష్టితో చూడాలే గానీ... ఒడలు పులకరించిపోవూ! రాయలవారి ఆముక్తమా ల్యద రంగనాథుని వివాహ వైభోగం మరీ అతిశయం. ద్వాదశాదిత్యులు దివిటీలు. చంద్రుడు స్వామికి పట్టిన గొడుగు. నక్షత్రాలు దాని కుచ్చులు. కళ్లాపి చల్లినవాడు సముద్రుడు. అగరుధూపం అగ్నిదే వుడు. పందిళ్ళు చాందినీలు... దేవేంద్రుడు. నారద తుంబురులా
దులు సంగీతం. గరుత్మంతుడు అంబారీ. ఆదీ ఆ రంగనాథుడు కళ్యాణ వేళ తరలివచ్చినప్పటి ఆర్భాటం. అల్లుడి కాళ్లుకడిగి, నిజపత్నితో కలిసి ఆనాడు విష్ణుచిత్తుడు చేసిన కన్యాదాన మహోత్సవమే నేటికీ తెలుగునాట పరిణయమంటే.
' స్వర్లోకమందున్న మానినులయందు బెండ్లిళ్లు లేని కార ణమున మరులెత్తి మర్త్యలోకమున దేశ/ దేశముల పయింబడి వారు తిరుగుచుండ్రు' అని కవిరాజు త్రిపురనేని 'నందనోద్యానం'లోని ఒక చమత్కారం. ' తాడులేని బొంగరం- జోడులేని జీవితం' అని సామెత. వయసు పిల్లలు కనిపిస్తే ఇప్పటికీ పెద్దలు వేసే కుశల ప్రశ్నలలో మొదటిది పెళ్ళి గురించే. ' పరిచారికల నడుమ మనోహర కాంచన మంటపంలో/ మసృణ పర్ణాల నడుమ మందారం మాదిరి/ కూర్చొన్న మహారాజ్ఞి' అలవోకగా కేలనున్న జిలుగు చామరాన్ని కదిలిస్తే చాలునట... మరకత ఖచిత కనక పీఠిక పై/ మంతనాలయంలో మంత్రి మాండరీనులతో/ సామ్రాజ్య సంబంధ చర్చల మధ్య చిక్కిన మహామహీ మండలేశ్వరుడైనా ఆ పరిమళ సందేశాన్ని అందుకునేం దుకు కదలిపోవాల్సిందేనం' టారు కవి కృష్ణశాస్త్రి. నిజమే. 'ఒక్కసారి ఈ కెమ్మోవి రుచి మరిగితిరా మరి వదలరు! ఒక్కసారి ఈ (ప్రేమ) బాహువులకు చిక్కితిరా మరి కదలరు' . ఆదికావ్యం రామాయణమే 'చతురాశ్రమాలలో గార్హస్త్య జీవితం శ్రేష్టం.. ఉత్తమమ్' అని నిర్ధారించింది. ప్రతిదీ ప్రచండ వాయువేగంతో మార్పులకు లోనవుతున్న ఈ ఆధునికయుగంలో సైతం వేలాది సంవత్సరాలుగా వీస మెత్తయినా తేడా లేకుండా తరంనుంచి తరానికి తరలివస్తున్నదంటేనే తెలు స్తోంది- మన వివాహ వ్యవస్థ ఎంత సుదృథమైనదో ! ... మరెంత సుందరమైందో! శతాబ్దాల కిందట సోమేశ్వరదేవుడు 'అభిలాషితార్ధ చింతామణి'లో అభివర్ణించిన వధువు నిర్ణయం, నిశ్చితార్ధం, పెళ్ళి ఏర్పాట్లు, వివాహ కార్యక్రమం (నాతిచరామి, జీలకర్రబెల్లం, మంగళ సూత్ర ధారణ, సప్తపది, అగ్నిసాక్షి ప్రమాణాలు, లాజహోమం, అప్ప గింతలు లాంటివి) నేటికీ మనం తు.చ. తప్పకుండా ఆచరిస్తున్న పెళ్ళితంతు. ఏకపతి, ఏకపత్నిత్వాలకు మొదటినుంచీ మనకు సీతారాములే ఏకైక ప్రతీకలు. శ్రీరామనవమి పేరుతో ఊరూ వాడా జరిగే సీతారాముల పెండ్లివేడుకలు సువ్యవస్థితమైన వైవాహిక బంధంమీద ఈ జాతికున్న అచంచల భక్తివిశ్వాసాలకు గుర్తు.
రచన - కర్లపాలెం హనుమంతరావు
( ఈనాడు - ప్రచురితం - 01 - 04-2012 )
